Yenidoğan Hemanjiyomları

Yenidoğanlarda %10 sıklıkla görülen hemanjiyomlar, damarları kaplayan endotel hücrelerinin iyi huylu (benign) tümörleridir. Sıklıkla kız çocuklarında, prematürelerde ve düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerde görülür. Doğum sonrası ilk yıllarda hızla büyür, ardından 7-10 yaşlarında hızla geriler. Kendiliğinden kaybolmaları nedeniyle genellikle tedaviye ihtiyaç duyulmaz.

Propranolol Tedavisi

Son yıllarda hemanjiyom tedavisinde, etkili sonuçlar vermesi nedeniyle propranolol kullanılmaya başlanmıştır.

Propranolol, seçici olmayan bir beta-blokerdir. Başka herhangi bir otonom sinir sistemi aktivitesi olmadan beta1 ve beta2 reseptörlerinde yarışmalı antagonist görevi görür. Bu reseptörler propranolol tarafından bloke edildiğinde, beta-adrenerjik uyarıya karşı gelişen kalp atış hızını (kronotropik), kasılma gücünü (inotropik) ve damar genişlemesini (vazodilatör) içeren yanıtlar orantılı olarak azalır.

Propranolol'ün kullanım alanları şunlardır:

• Hipertansiyonun kontrolü

• Anjina pektoris tedavisi

• Akut miyokart enfarktüsü sonrası uzun süreli koruyucu tedavi

• Çoğu kardiyak disritminin kontrolü

• Migren ataklarından korunma

• Esansiyel tremor tedavisi

• Anksiyete ve anksiyeteye bağlı taşikardi kontrolü

• Tirotoksikoz ve tirotoksik krizin tedavisinde yardımcı

Propranolol'ün Farmakolojisi

Ağız yoluyla alındığında propranolol tamamen emilir. Ancak, yüksek oranda ilk geçiş etkisine uğradığı için ortalama sadece %25'i sistemik dolaşıma girer. Aç karnına alındığında kandaki en yüksek konsantrasyona 1-4 saat içinde ulaşır.

Propranolol, vücutta hızla yayılır ve akciğer, karaciğer, böbrekler ve kalp gibi organlarda yüksek konsantrasyonlara ulaşır. Ayrıca kan-beyin bariyerini ve plasentayı aşar, anne sütüne geçer. Karaciğerde metabolize olur (parçalanır). Vücuttan atılım yarı ömrü 3-6 saat olup, atılımın yaklaşık %90'ı karaciğer tarafından gerçekleştirilir. Bu nedenle, karaciğer ve böbrek hastalıklarında dikkatli kullanılmalıdır.

Propranolol Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Yan Etkileri

Propranolol aşağıdaki durumlarda kullanılmamalıdır:

• Propranolol hidroklorüre aşırı duyarlılığı olanlar

• Sinüs bradikardisi ve ikinci veya üçüncü derece kalp bloğu olanlar

• Kardiyojenik şoktaki hastalar

• Propranolol ile tedavi edilebilen bir taşiaritmiye bağlı olmayan konjestif kalp yetmezliği

• Bronşiyal astımı olan veya bronkospazm geçmişi olan kişiler

• Uzun süre aç kalan ve metabolik asidozu olan hastalar

Yan Etkiler

Propranolol kullanan hastalarda çeşitli yan etkiler bildirilmiştir:

• Kalp ve Dolaşım Sistemi: Bradikardi, hipotansiyon, konjestif kalp yetmezliği, AV blokta şiddetlenme, ellerde parestezi (uyuşma/karıncalanma), purpura ve genellikle Raynaud tipinde arteryal yetmezlik.

• Sinir Sistemi ve Mental Durum: Sersemlik, uykusuzluk, belirgin mental depresyon, bitkinlik, kas yorgunluğu, katatoni, görsel bozukluklar, halüsinasyonlar, kısa süreli hafıza kaybı, canlı rüyalar, zaman ve yere karşı yönelimin bozulmasıyla seyreden geri dönüşümlü akut sendrom, duygusal değişkenlik ve hafif duyusal kapanma. Nöropsikometrik testlerde performans düşüklüğü de görülebilir.

• Sindirim Sistemi: Bulantı, kusma, epigastrik rahatsızlık, karın ağrısı, diyare, kabızlık, mezenterik arteryel tromboz ve iskemik kolit.

• Alerjik Reaksiyonlar: Anafilaktik reaksiyonlar dahil olmak üzere aşırı duyarlılık reaksiyonları, farenjit, agranülositoz, ağrı ve boğaz yanmasının eşlik ettiği ateş, laringospazm ve solunum zorluğu.

• Solunum Sistemi: Bronkospazm.

• Üreme Sistemi: Erkeklerde iktidarsızlık (impotans) ve Peyronie hastalığı.

Türkiye’de DİDERAL tablet 40 mg olarak bulunmaktadır.

Propranolol Dozajı ve Takibi

Propranolol tedavisine, her 8 saatte bir, kilogram başına 0.17 mg ile başlanır. İlk dozlar hastane ortamında verilmelidir. Her dozdan bir saat sonra hastanın tansiyonu ve kan şekeri düzeyleri takip edilir. İlk doz iyi tolere edilirse, dozaj 0.33 mg/kg'a çıkarılır. Bu dozlar da iyi tolere edildiğinde, günlük dozaj kilogram başına 2.0 mg'a ulaşacak şekilde 0.67 mg/kg'a çıkarılır. Hastane takibi 2-3 gün boyunca yapılır ve son dozda herhangi bir problem görülmediğinde hasta taburcu edilir.

Günlük güvenli maksimum dozaj, kilogram başına 3 mg'dır.

Önemli Notlar

• Üç yaşından küçük çocuklarda propranolol dozu daha yavaş artırılmalıdır.

• Altı aydan küçük çocuklarda, propranololün kan şekerini düşürme riskine karşı, 3-4 saat aralıklarla emzirilmesi istenir.

• Tedavi genellikle 12 ay boyunca sürdürülebilir.

• Hemanjiyomların boyutlarında ve renginde solmalar 7 gün içinde başlar. İki hafta içinde ise daha belirgin bir klinik yanıt gözlenir.

• Şiddetli astımı olan çocuklarda, propranolole alternatif olarak asebutolol kullanılabilir.

Hemajiyomlar hakkında detaylı bilgi için tıklayın...