Venöz Sistem ve Yapısı

Vücut kanının %60-70'i venöz sistemde, yani toplardamarlarda bulunur. Venler, atardamarlara göre daha küçük çapa sahiptir. Büyük bir kısmının çapı 200 µm'den küçük olmasına rağmen, vücudun kan rezervuarını oluştururlar. Vücuttaki venler, deride sempatik sinir sisteminin, iskelet kaslarda ise katekolaminlerin kontrolü altındadır.

Ayaklar, vücudun venöz sisteminin önemli bir bölümünü oluşturur. Vücut pozisyonuna göre değişmekle birlikte, ayaktayken ayaklardaki hücre dışı ve damarsal sistemde 300-800 ml kan bulunur.

Bacaklardaki venöz sistem, bacak dokularından kanı sağ kalbe taşır. İstirahat durumunda venler, bacaklardaki venöz kanın %10'unu taşır. Vücut aktivitesinde, özellikle baldır kaslarının çalışmasıyla kan kalbe doğru pompalanır. Bu kasların kasılmasıyla derin bacak venleri daralırken, kasların gevşemesiyle genişler. Ancak, bu sırada yüzeysel venöz sistemdeki venlerde bir değişim olmaz.

Bacak Venöz Sisteminin Sınıflandırılması

Venöz sistem aslında kılcal yapılardan başlar. Geleneksel tanımlamalarda bacaklardaki venöz sistem ikiye ayrılır:

• Derin Venöz Sistem: Kaslar ve fasya (kas zarı) içerisinde yer alır. Çevre dokulara bağlı olmaksızın serbestçe görünür.

• Yüzeysel Venöz Sistem: Fasyanın üzerinden deriye kadar olan bölümde yer alır ve bağlarla çevre dokularla ilişkilidir.

Yüzeysel venlerin genişlemesiyle telanjiektaziler gelişir. Bunların çapı 0.03-0.3 mm arasındadır. Bunlardan biraz daha geniş çaplı olan postkapiller venülektaziler ise 0.4-2 mm çapındadır ve içerdikleri oksijen miktarına göre kırmızı ya da mavi görünürler. Telanjiektaziler ve venülektaziler, "örümcek ven" olarak da adlandırılır. Bunlar, 2-4 mm çapındaki retiküler venlere bağlanır. Retiküler venler, derin yerleşimleri nedeniyle "Tyndall etkisi" ile mavi renkte görünürler.

Tüm vücut kanının % 60-70 i venöz-toplar kan sisteminde yani venlerde yer almaktadır. Venler; arterler-atar damarlar ile karşılaştırıldıklarında çapları küçüktür. Büyük bir kısmı; % 80 ni, çapları 200 µm dan küçüktür. Buna rağmen vücudun kan rezervuarını oluşturmaktadır. Vücutta venler deride sempatik sinir sistemi, iskelet kaslarda ise katekolaminlerin kontrolü altındadır.

Ayaklar vücudun venöz sisteminin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Ayaklarda kanın volümü vücut pozisyonuna göre değişmekle birlikte ayakta iken ayaklarda hücre dışı ve damarsal sistemde 300 – 800 mL kan bulunmaktadır.
Bacaklardaki venöz sistem bacak dokularından kanı sağ kalbe taşımaktadır. İstirahat konumunda venler bacaklardaki venöz kanın % 10 nunu taşımaktadır. Vücut aktivitesinde özellikle bacakta baldır kaslarının çalışması ile kan kalbe pompalanmakta. Bu kasların kasılması ile derin bacak venleri daralmakta kasların gevşemesi ile bu venler genişlemektedir. Ancak bu sırada yüzeysel venöz sistemde venlerde değişim olmamaktadır.