Kırkayak ve Çiyanların Neden Olduğu Cilt Reaksiyonları

Çıyan ve kırkayaklar uzamış vücutlu, solucan şeklinde, düzinelerce segmentli ve her segmentte bir çift bacak bulunan artropodlardır. Her ikisi de tamamlanmamış metamorfoz geçirir. Larvalar minyatür erişkinlere benzer.  Bunların ayrımında basitleştirme tam doğru olmasa da çok fazla bacak kırkayağa, daha az bacak çıyana işaret eder. Diğer farklar ise kolaylıkla görülür; kırkayaklar enine kesitte yuvarlaktır, çıyanlar yassıdır, kırkayaklar delici olmayan ağız parçalarına, çıyanlar delici ve öne doğru çıkıntı yapmış ağız parçalarına sahiptirler. Kırkayaklar yavaş hareket eder, döküntüler üzerinden beslenirler. Çıyanlar çok hızlıdır ve diğer artropodları avlarlar.


Çıyanlar (Chilopoda)Çıyanlar (Chilopoda)

2.800 tür türü tanımlanmıştır. Çıyanlar 100 veya daha az segmentlidir, Bu Kırkayak ve çıyanların çeşitliliği tropiklerde en fazladır.

Çıyanların güçlü çeneleri ve bunların arasında zehir enjekte edebilen diş benzeri yapıları (forcipule) vardır. Bu zehir avı hareketsiz hale getirmede kullanılır. Ancak savunma amaçlı da kullanılabilir. Çıyanlar insanlar üzerine bastıklarında, yerde yattıklarında veya onlarla oynadıklarında sokarlar.

Gece beslenirler ve diğer böcekleri yerler. Büyük olanları fare ve böcekleri avlayabilir. Ön kısımdaki ayaklarının altlarında venom bulunmaktadır.

Bazen kusma, uyku hali yapmakta. Zehirlenme lokal acı ve şişme, proksimal lenfadenopati ile kendini gösterir.Bu reaksiyonlar saatler sürebilmektedir. Deri lezyonları yaraya dönüşebilir ve nekroz olabilir. Başağrısı, bulantı ve huzursuzluk yaygın görülür.


Kırkayaklar (Diplopoda)Kırkayaklar (Diplopoda)

8.000 tür tanımlanmıştır. Kırkayaklar 100’den fazla 1.000’e kadar segmentten oluşur.

Kırkayaklar ise çıyanların vejeteryanları insanlara daha az zarar vermektedir.

Tıbbi önemi olan tüm türler sıcak iklimlerde yaşar. Kırkayaklar gövde bölümlerindeki-segmentlerindeki porlardan zehirli, çürütücü bir sıvı fışkırtabilirler. Bu sıvı benzokuinon, aldehitler ve hidrosiyanik asit içerebilir, kızarıklık ve ödemle devam eden bir yanma hissi oluşturu. Yanma ile deride sarımsı kahverengi renk değişimi ile başlamakta. Bu daha sonra pembe renk ile koyulaşmakta. Bu sekresyondaki kinonların oksidasyonu ile olmaktadır. Temas alanında bir iki gün içerisinde su toplaması olmaktadır. Koyu tenlilerde renk kaybı uzun süre kalmaktadır. Sonra deride soyulma ve iyileşme olmaktadır. Göze geldi ise şiddetli konjiktivit yapmaktadır. Çoğu kırkayak tiksindirici bir kokuya sahiptir, bu iki yolla düşmanlarından korunurlar. Kırkayakların üstüne basan veya üstünde uyuyan ya da onları saldırgan olmayan iten (kurbanları sıklıkla onlarla oynayan çocuklardır) kişiler zarar görürler.

Tedavi etkilenen bölgeyi mümkün olduğunca çabuk yıkamak ve böylece aşındırıcı sıvıyı seyreltmek veya temizlemek şeklindedir.

Alkolle de silinebilir.


yol tarifi

dermatoloji randevu
dermatoloji doktor cevapliyor

Adres: Esentepe Mah. Cevizli D 100 Güney Yanyol Lapishan 25/2 Soğanlık, Kartal / İSTANBUL
GSM: 0532 624 21 27
Bu sitedeki bilgiler doktor ya da eczacıya danışmanın yerine geçmez. Sitedeki bilgi, yorum ve görüntüler kişileri bilgilendirme amaçlı olup, tanı ve tedaviye yönlendirme amaçlı değildir.



© 2020 Hakan Buzoğlu. All Rights Reserved.
ByFlash Web Agency