Bitler

BitlerBitlerin insanlarda yaptığı hastalıklara “Pedikülo” denilmektedir. Bitler böceklerin “Phthiraptera” ailesindendir. Kanatsız, sırt-karın olarak yassı, uzamış vücutlu, küçük (0,4-3 mm) böceklerdir.

Klasik olarak iki takım altında incelenmektedirler, Mallophaga (çiğneyici bitler) ve Anoplura (emici bitler). Bunların tamamı yaklaşık 4.000 tür içermektedir.

Bunlar arasında çiğneyici bitler yalancı vücut dışı parazitler olarak kabul edilmektedir. Sadece iki porlu bağırsak şeridi (Dipylidium caninum) enfeksiyonu ile ilişkilendirilmelerine rağmen esas insan ve deri sağlığı açısından klinik önemi olan emici bitlerdir. Çoğu çiğneyici bit kuşlarla yaşar, emici bitler ise esas olarak memeliler üzerinden beslenir.

Bitler tamamlanmamış metamorfoz geçirirler (hemimetabol), nimf formları erişkin bite benzer ve erişkinlerle birlikte görülürler. Bu nedenle bir konaktan elde edilen bitler büyüklük açısından çeşitlilik gösteriyormuş gibi görünebilir. Tüm bitler sıcaklık ve nem ihtiyaçları açısından hassastırlar; konak olmadığında birkaç gün içinde ölürler. Çiğneyici bitler genellikle kuşların tüyleri içinde bulunur ve deri parçacıkları üzerinden beslenirler. Çiğneyici bitlerin hemen hemen hiç birinde delici ağız parçaları yoktur bu nedenle kanla beslenemezler.

Köpek biti (Trichodectes canis) çiğneyici bir bittir. Köpeklerde yaygın olarak görülür. Yanlışlıkla köpeklerdeki ısırıklardan ve kaşıntıdan sorumlu tutulurlar. Köpeklerde Dipylidium caninum paraziti bulunmaktadır. Bu parazitin yumurtaları köpeğin dışkısıyla atılır ve tüylere yapışan dışkıdaki yumurtaları köpek biti yiyebilir. Bitin vücudunda yumurtalar açılır. İnsanlar (genellikle çocuklar) elleri kontamine olduğu zaman yiyecek içeceklere dokunduklarında veya ellerini ağızlarına götürdüklerinde enfekte olurlar.

Kitap biti (Takım: Psocoptera, psocidler olarak da bilinirler), çiğneyici bitlere benzerler ve eski kitaplarda çoğalan küfler üzerinden beslenirler. Sebebi bilinmeyen kaşınmalardan sorumlu olabilecek türler arasında gösterilmelerine karşın insan veya diğer hayvanlarda hastalık oluşturmazlar.


Deri hastalıkları ve genel sistem hastalıkları açısından en önemli bit türleri

  1. Baş biti; Pediculus humanus capitis
  2. Vücut biti; Pediculus humanus corporis
  3. Kasık biti; Phthirus pubisdir.


Bu emici bitlerin hepsinin bacaklarında konağın kıllarına tutunmaya yarayan belirgin pençeler bulunur. En azından günde bir kez beslenirler ve her kan emişte 1-10 yumurta meydana getirirler. Kılların diplerine ya da vücut bitlerinde kıyafetlerin ipliklerine yumurtalarını yapıştırırlar. Yumurtalar veya sirkeler şekil olarak silindiriktirler. Bit yavrularına yavşak denir ve yavşaklar 4-15 gün içinde yumurtadan çıkarlar ve her bir nimfal dönem 3-8 gün sürer. Bitler yakın temas ile veya giysiler yoluyla konaklar arasında taşınırlar. Okullar bit bulaşaması için mükemmel yerlerdir. Sadece şapka veya atkılarla değil çocukların birbirleriyle oyunları sırasında da bulaşma gerçekleşebilir. Enfeste olmuş birinin başını dayadığı koltuk (metro gibi yerlerde) bile bulaşmada etkili olabilir. Kasık biti klozetten bulaşabilir ancak bu olasılık direkt deri teması ile bulaşma olasılığından çok çok daha düşüktür.

Vücut veya genital bölge biti birkaç gün yoğun kaşntı ile sonuçlanabilir, her bir ısırık kırmızı bir kızarık kabarma-papül oluşturur. Uzun süreden beri bitlenmiş kişilerde duyarlılık azalmış olabilir veya lenfadenopati, ödem, artropati ile kendini gösteren ateşli bir hastalık gelişebilir (bu işaret ve semptomlar siper ateşi etkenini de araştırmayı gerektirir). Çok az sayıda kronik enfestasyonlu kişide deride kalınlaşma ve koyu pigmentasyonla birlikte “morbus errorum” veya vagabond hastalığı görülebilir.

Vücut veya kasık biti hijyen eksikliğinin kanıtı olarak kabul edilse de baş biti ile hijyenle direkt ilişkili değildir. Baş biti bir sosyal sağlık tehditi ve hatta klinik bir problem olarak ele alınmasına gerek yoktur. Çok az belirtiye neden olacak kadar yoğundur ve baş bitleri herhangi bir hastalığa taşıyıcılık yapmaz.

Vücut bitleri ise tarih boyunca en zararlı hastalıklara taşıyıcılık yapmışlardır. Salgınlar yapan tifüs, siper ateşi ve bit kaynaklı tekrarlayan ateş (louse-borne relapsing fever) etkenlerini taşıyan vücut bitleri yer almaktadır. 1812’de Napolyon’un Rusya’yı işgali muhtemelen askerlerin büyük çoğunluğunun ölümüne neden olan epidemik tifüs tarafından engellenmiştir.

I. Dünya Savaşı sonunda Rusya ve Romanya’daki bir tifüs salgınının 800.000 kişiyi yok ettiği söylenmektedir. Vücut bitleri özellikle soğuk havalarda evsizlerdeki veya mülteci kamplarında yaşayan kişilerdeki hijyen eksikliğinin ve kıyafetlerin hiç değiştirilmemesinin veya çok nadir değiştirilmesinin sonucu olarak ortaya çıkar. Evsizler arasında siper ateşi sık görülebilir ayrıca yakın zamanda Burundi’deki Ruanda mültecileri arasında büyük bir tifüs salgını görülmüştür. Garip bir şekilde baş biti ve kasık biti de aynı cinse ait olmasına ve laboratuvar deneylerinde taşıyıcılık yapmaya uygun bulunmasına rağmen bu enfeksiyonların hiç biri ile ilişkili oldukları bulunmamıştır.


yol tarifi

dermatoloji randevu
dermatoloji doktor cevapliyor

Adres: Esentepe Mah. Cevizli D 100 Güney Yanyol Lapishan 25/2 Soğanlık, Kartal / İSTANBUL
GSM: 0532 624 21 27
Bu sitedeki bilgiler doktor ya da eczacıya danışmanın yerine geçmez. Sitedeki bilgi, yorum ve görüntüler kişileri bilgilendirme amaçlı olup, tanı ve tedaviye yönlendirme amaçlı değildir.



© 2020 Hakan Buzoğlu. All Rights Reserved.
ByFlash Web Agency