Tinea kruris, dermatofitlerin kasık, kasık arası ve makat bölgelerinde neden oldukları enfeksiyondur.

Nem sebebiyle yaz aylarında ve tropikal iklimlerde daha sık ortaya çıkar. Erkeklerde daha sık görülür; bunun sebepleri skrotumun (yumurtalık derisinin) ve erkek iç çamaşırlarının yaptığı kapatıcı (oklüzif) etkidir. Bu kişilerde genellikle dermatofitler için kaynak oluşturabilecek ayak mantarı (tinea pedis) da bulunur.

Kasık mantarı göbek alt alanında yayılmış

Tinea Kruris

Tek taraflı kasık mantarı

Oluşum ve Klinik Bulgular

• Hastalık en sık olarak ayaktan bulaşmaktadır. Kaynak bölge tinea pedis olabileceği gibi, klinik belirti olmamasına rağmen yüksek oranlarda dermatofit tespit edilen yumurtalık derisi de olabilir.

• Hastalık direkt ve indirekt temas ile bulaşabilir. Cinsel ilişki ile eşlere geçebilir ancak bu şekilde bulaşma sanıldığı kadar sık görülmez.

• Lezyonlar genellikle iki taraflı veya tek taraflıdır.

• Erkeklerde sol testis daha aşağıda olduğu için hastalık genellikle burada sol kasıkta başlar.

• Klinik olarak kaşıntılı, keskin sınırlı, yarım ay şeklinde lezyonlarla karakterizedir. Lezyonlar ortadan iyileşmiş gibi görünerek çevreye doğru ilerler. Aktif kenarında kızarıklık, kepeklenme (skuam), papül ve küçük su toplamları (vezikül) içerir.

• Hastalık tedavi edilmez ise kalçaya, bacaklara ve karın bölgesine doğru ilerleyebilir.

Ayırıcı Özellikler

• Aktif kenarda papüloveziküller ve nadiren püstüller oluşabilir ancak kandida enfeksiyonlarında görülen satellit (uydu) püstüllere rastlanılmaz.

• Kaşıntı vardır. Eğer maserasyon (derinin yumuşaması) gelişirse yanma şikâyetine sebep olur.

Etkenler ve Yayılım

• Hastalığa en sık olarak E. floccosum ve T. rubrum sebep olur.

• E. floccosum'un etkeni olduğu enfeksiyonlar genellikle kasıkta lokalize seyrederken, T. rubrum'a bağlı enfeksiyonlar kasık, karın alt kısmı, kalça bölgeleri gibi daha geniş alanlara yayılma eğilimi gösterirler.

Sekonder Değişiklikler

Sekonder (ikincil) değişiklikler klinik tabloyu değiştirebilir:

• Kaşımaya bağlı olarak deri kalınlaşması ve renk koyulaşması (likenifikasyon).

• Sekonder bakteriyel enfeksiyona bağlı olarak püstülasyon ve eksudasyon (sıvı sızması).

• Kullanılan topikal ilaçlara bağlı olarak egzematizasyon (egzama benzeri tepki) gelişebilir.

Ayırıcı Tanı ve Tedavi

Ayırıcı Tanı

Özellikle invers tip psöriazis (sedef), seboreik dermatit, intertrigo, eritrazma ve kandidiazis akla gelmelidir.

Kandidiyazis, skrotumun (yumurtalık derisinin) de hastalığa katılması ve satellit (uydu) püstüllerin izlenmesi ile tinea kruris'ten klinik olarak ayırt edilebilir.

Tedavi ve Korunma

• Topikal (yerel) ve sistemik (ağızdan) mantar ilaçları kullanılmaktadır.

• Koruyucu amaçlı kasık bölgesinin kuru tutulması önemlidir.