Vaskülitis Deri Döküntüleri

: Gösterim: 21643

Vaskülit, kanama ve damar fonksiyonlarının bozulması gibi sonuçlara neden olan kan damarlarının inflamasyonudur. Vücudun herhangi bir organ sistemini etkileyebilir. Buna bağlı olarak organ ve sistemlerde klinik bulgulara neden olmaktadır.

Vaskülit nedenleri geniş bir spektrum içerisinde yer almakta ve belirtiler, doku değişimleri nedene spesifik değişiklikler göstermediği için tanısı ve sınıflaması zor hastalık gruplarıdır.

Bu nedenle vaskülitler; yapan nedene (etioloji), klinik bulgularına, tutulan damar çapına ya da etkilenen organ sistemine göre sınıflandırılmaktadır. Bunlar arasında en anlaşılabilir olanı küçük, orta ve büyük damarları etkileyen vaskülitlerdir.

Deri dolaşım sistemine bakıldığında dermis'in yüzeysel ve orta bölümünde arteriyol, kapiller ve postkapiller venüller; küçük damarlar yer alırken derin dermis veya deri altı dokularda yerleşen küçük arter ve venler; orta çaplı damarlar bulunmaktadır. Deride aort ya da vena cava gibi büyük çaplı damarlar yer almamaktadır.

Bu nedenle vaskülitlerde deri belirtileri sıklıkla küçük ve orta çaplı damarların inflamasyonu ile ortaya çıkmaktadır. Bunun dışında orta çaplı damarların etkilendiği diğer organ vaskülitlerine deri bulguları eşlik edebilmektedir.

Temelde vaskülit hastalığından bahsedebilmek için damar duvarında ve yapısında belirgin bir bozulma olmalıdır. Belirgin damar hasarı olmadan klinik bulgular vaskülite benzesede bunlar vaskülit hastalıkları sınıfında değerlendirilmez.

Vaskülit eğer damarın kendisinden kaynaklanıyorsa primer vaskülit olarak tanımlanırken, damarlar dışında başka bir nedenden kaynaklanan vaskülitler ikincil ya da sekonder vaskülit olarak tanımlanmaktadır.

Vaskülitise bağlı olarak deride peteşi, purpura, ürtikeryal plaklar, vezikülobüllöz lezyonlar, deride skarla sonuçlanan ülserler, deri altında nodüller, tırnaklarda splinter hemoraji görülmektedir.

Vaskülitiste tanı

Vaskülitis deri bulguları düşünüldüğünde, hastalarda diğer organ ve sistemlerin etkilenme riskine karşı anamnez, hastanın sistemik hastalıkları, otoimmün kollajen doku hastalıkları, kanser, ilaçlar, geçirdiği enfeksiyonlar, gıdalar, gıda katkı maddeleri, aşılar veya kimyasal maruziyeti sorgulanarak detaylandırılmalıdır. Deri bulguları değerlendirilirken aynı zamanda ateş, kilo kaybı, eklem şikayetleri, karın ağrısı, ishal, öksürük, kusma ve balgamda kan, idrarda ve gaitada kan sorgusu yapılmalıdır.

Deri muayenesi dışında, sistemik vaskülitten şüphelenilen her hastada baş-boyun, kardiyopulmoner, karın, kas-iskelet sistemi ve nörolojik muayene ile uzman doktor konsültasyonları yapılmalıdır.

Deri biyopsisi ve patolojik değerlendirme, kuşkusuz kesin tanı için mutlak gereklidir. Deri biyopsisi, 24-48 saatlik yeni lezyondan alınmalıdır.

Genel sistem değerlendirmesinde istenebilecek testler;

Tam kan sayımı Tam idrar tetkiki Eritrosit sedimentasyon hızı Biyokimyasal panel Kan kreatinini ve kan üre azotu Gaitada gizli kan ANA, ANCA Romatoid faktör Kriyoglobulinler C3, C4, CH50 düzeyleri HBV, HCV serolojisi Akciğer grafisi İmmünoglobulinler (IgG, A, M)