- Gösterim: 2419
Skleroterapi uygulamalarında bir çok teknik kullanılmaktadır. Bunlardan birkaç tanesi aşağıda sıralanmaktadır.
Tournay tekniği (Fransız tekniği)
Bu teknikte yüksek basınçlı reflüye sahip venöz kan akım alanları saptanarak skleroterapilere bu noktalardan başlanmakta. Bunun için doppler kullanılmakta. Doppler ile derin-yüzeysel venler arasındaki reflü, saphenofemoral yada saphenopopliteal junction yetersizlikleri ve perforatör venlerdeki yetersizlikler saptanmakta. Bu alanlarda skleroterapi uygulandıktan sonra retiküler venler ve en son olarak ta telenjektaziler tedavi edilmektedir. Bu tekniğin avantajı; trombüs gelişiminin minimum olması ve eritrositlerin damar dışına geçişinin daha az olmasıdır(pigmentasyon). Skleroterapi bacaklarda üst kısımlardan aşağı kısımlara doğru yapılmakta. Skleroterai sonrası kompresyon önerilmemekte.
Sigg tekniği (İsveç tekniği)
Bu teknikte tüm variköz yapı ve telenjektazilere skleroterapi yapılmaktadır. Bu teknikte uzun aralıklarla variköz vene çok sayıda skleroterapi yapılmaktadır. Bu yönteme “total ven skleroterapiside” denilmektedir.
Fegan teknik
Tournay tekniğine göre farklı bir görüşle Fegan tekniği geliştirilmiştir. Fegan tekniğinde görüş şu; tek başına perfaratör yetersizlikleri SFJ yetersizliğine neden olabilmektedir. Bu tekniği savunanalar perfaratör ve IPV lere skleroterapi yapıldığında SFJ ve GSV venlerin normal boyutlara ulaştıklarını göstermişlerdir. Ancak yapılan venografik ve cerrahi çalışmalarda perforator venlerin yetersizliği ancak % 40 olarak gösterilmiştir. Bu nedenle Fegan tekniği de günümüzde tartışmalıdır.
Bu teknikler uygulanırken hastanın pozisyonuna göre 3 yöntem kullanılmakta;
Hasta ayakta iken skleroterapi uygulanması
Hasta ayakta iken variköz venler daha belirgin olmakta, kolay enjeksiyon yapılmakta ve tedavi alanında trombüs oluşturulmaktadır. Ancak bu yöntemde venlerde hidrostatik basın yüksek olduğu için sklerozan madde damar içerisinde daha az dağılmakta ve sklerozan madde uygulama alanında daha fazla çevre dokulara çıkmakta ve deri nekrozlarına neden olmaktadır. Ayrıca sklerozan madde tek uygulama alanında 1.5 ml den fazla kullanıldı ise perforatör venler aracılığı ile derin venöz sisteme geçerek bunlarda hasara neden olabilmektedir. Bu yöntemde sklerozan madde daha distale yayılabilmektedir. Bu özellikler nedeni ile ayakta sklerozan madde enjeksiyonu uygulanmamaktadır.
Hasta ayakta sonra skleroterapi uygulanması
Hasta ayakta iken variköz venler daha belirgin olmakta ve skleroterapi iğnesi ven içerisine yerleştirilmekte. Hasta bu şekilde uzanmakta ve uygulama yapılacak bacak yukarı kaldırılmakta ve ven boşaltılmakta. Sonra sklerozan madde boşaltılmış vene enjekte edilmektedir. Sonrasında hemen kompres uygulanmakta böylece trombüs gelişimi engellenmektedir.
Fegan yöntemi ile skleroterapi uygulanması
Aslında bir önceki yönteme benzemekte. Hasta ayakta iken iğnenin yerleştirilmesi sırasında vasovagal reaksiyonlar ve senkoplar daha kolay gelişmektedir. Bunu önlemek için hasta muayene masasında oturmakta ve ayağını aşağı sarkıtmakta. Bu durumda variköz venler daha belirgin olmakta ve skleroterapi iğnesi vene yerleştirilmekte. Sonra hasta uzanmakta ve ayak 45 derece yukarı kaldırılmakta. Venler sklerozan içermeyen bir enjektör ile iyice boşaltılmakta. Sonra sklerozan enjeksiyonu yapılmakta. Bu yöntemde enjeksiyon sırasında venin üst ve alt kısmına parmakları ile basınç uygulanarak sklerozan maddenin venin bu segmentinde kalması sağlamaktadır. Enjeksiyon sonrası parmaklar ile bu ven segmentine 3-5 dakika basınç uygulanmakta ve sonrasında kompresyonlar bandajları yada çoraplar kullanılmaktadır. Bu yöntemde pigmentasyon, tromboflebitis ve rekürens daha az görülmektedir.
GSV 80 derece ayaklar yukarı kaldırılsa bile tam boşalmaz. Ancak GSV nin dallarını oluşturan venler ayaklar yukarı 45 derece kaldırıldığında boşalmaktadır.
Sigg yöntemi (2 faz yöntemi) ile skleroterapi uygulanması
Fegan yöntemine benzer. Hasta uzanır iken variköz venler görünmüyor ise hasta ayakta iken kalemle işaretlenir yada doopler ile variköz yapılar işaretlenir. Skleroterapi 2 turnike arasındaki venöz segmente uygulanır.
İşlem genellikle ağrısız ve acısızdır. Bazen oluşan hafif batma ve yanma hissi birkaç dakika sonra geçer. Enjeksiyon yapılan bölgeye küçük tamponlarla baskı yapılır ve üzerine elastik bandaj sarılır. Elastik bandaj kılcal damar tedavilerinde en az 24 saat, daha büyük damar tedavilerinde en az 48 saat bacakta kalmalıdır. Uygulamada belirli bir ilaç dozunun üzerine çıkılmaması gerekir. Bu nedenle varislerin yaygınlığına göre ortalama 2-10 seans tedavi gerekebilir. Seanslara ara vermek, örneğin haftada bir tedavi yapılması herhangi bir kayba yol açmaz. Birden fazla seans ve tedavi sonrası bacakların en az 2-3 hafta süresince bandajlanması gerekmektedir. Kurutulan venlerin üzerindeki deride renk değişikliği ortaya çıkması nadir değildir.
Skleroterapi sırasında ilk olarak hava sonra sklerozanın verilmesi; Air-bolus tekniği
Sklerozan solüsyon öncesi damara hava verilmekte bu damarı temizlemekte sonra sklerozan solüsyon verilmektedir. Bu sklerozan maddenin damar duvarı ile daha yüksek konsantrasyonlarda temasını sağlamaktadır. Bu yöntem ile ven içerisinde trombüs oluşma riski azaltılmaktadır. Ayrıca eritrositlerin damar dışına çıkışı da engellenmektedir. Bununla birlikte skleroterapi sonrası pigmentasyon gelişimi üzerine etkisi yoktur.Hava embolisi gibi komplikasyonu vardır. 0.5 ml hava verilmektedir.
US eşliğinde sklerozan maddenin uygulanması
US derin yerleşimli perforanların, obez hastalarda variköz venlerin anatomisini daha detaylı gösterebilmektedir. US eşliğinde enjektör ucundaki iğnenin venöz yapı içerisinde daha emniyetli görünmesini sağlamaktadır. US skleroterapinin yanlışlıkla arterial enjeksiyonlarını engelemektedir. US ile skleroterapinin tek problemi US’da görünebilmesi için daha uzun ve büyük çaplı iğne kullanılması zorunluğudur. 4 cm ve 22 gouge iğneler US görülebilmektedir. Küçük çaplı iğneler 25 gouge US da görünmez. Ancak son yıllarda yüksek çözünürlükteki US lar 30 gouge iğnelerinde görülebilmesini sağlamaktadır.
Köpük skleroterapi uygulanması
Bunlar dışında;
- Dopler eşliğinde skleroterapi uygulanması
- Endoskopik olarak sklerozanın uygulanması
- Damar içi US ile sklerozanın uygulanması
- VeinRx infüzyon katateri ile skleroterapi yapılabilir.
Skleroterapide stratejik yaklaşım
Varisler ve telenjektazilerde skleroterapide strateji yüksek kan akımını olduğu noktadan başlamaktadır.
Bu şekilde skleroterapiye başlandığında telenjektazilere skleroteapi yapılmadanda telenjektaziler kaybolabilmektedir.