Sklerozan maddelerin köpük formunda hazırlanarak kullanılmasına Köpük skleroterapi denilmektedir. Sklerozan solüsyonların bu şekilde köpük formda kullanılmaları venöz yapı içerisinde köpük sklerozan kanla karışmasını azaltmakta buda damar içerisinde sklerozanın daha az dilüe olmasını sağlamaktadır. Uygulama yapılacak damar çapı çok büyük değil ise köpük sklerozan damar içerisinde kanı iterek sklerozanın damar içerisini kaplamasını sağlamaktadır. Eğer uygulama yapılacak damar çapı büyük ise köpük sklerozan ancak damarın üst duvarı ile temes etmektedir. Bu durumlarda köpük sklerozanın tüm damar duvarı ile taması için masaj, kompresyon gibi ek yöntemler yapılmaktadır.

Köpük sklerozan maddeler ven duvarı ile daha uzun süre temas etmekte ve sklazan etki normal sklerozan solüsyonlardan daha üstündür. Bu nedenle normalden daha az konsantrasyonlarda ve volümlerde sklerozan kullanılabilmektedir.
3 mm den daha küçük venlerde köpük sklerozan kullanımı halen tartışmalıdır. Çünkü bu çapta venlerde laminar akım nedeni ile sklerozan madde dilüsyonal konsantrasyon azalması olmadan tüm damar duvarı ile temas etmektedir.

Köpük sklerozan oluşumu sırasında sklerozan madde mikro hava balonlarına bağlanır, sonra gaz balonları içerisinden hava ayrılmakta ve sklerozan daha büyük balonlar içerisinde birleşmektedir. Köpük formunda sklerozan damar duvarı yani endotel ile temas etmektedir.

Köpük skleroterapide damar duvarı ile teması etkileyen faktörler

1. Hastanın pozisyonu
2. Enjeksiyon tekniği
3. Köpüğün konsantrasyonu
4. 1 ml de hava kabarcığı sayısına bağlıdır.
5. Sklerozanın tipine
6. Köpük yapılması sırasında kullanılan gaza
7. Sklerozan/gaz oranına
8. Köpüğün hazırlanam ortamına(ısı ve pH gibi)
9. Köpüğün hazırlandıktan sonra uygulanmasın kadar geçen süreye
10. Köpük içerisinde gazların boyutlarına bağlıdır.

Venöz skleroterapide damar spazmı en fazla köpük skleroterapide olmaktadır. Klinik cevap likit formuna göre 2 5 katı düzeyde daha iyidir. Tedavi sonrası rekürens köpükte daha düşüktür.

Köpük sklerozanlar sadece deterjan sklerotepi ürünleri ile hazırlanmaktadır. Sıklıkla STS ve POL nadiren SM gibi.

Köpük sklerozanda sklerozan ve havanın oranı değişkendir buda sklerozanın dilüsyonunu değiştirmektedir. Sklerozan/hava oranına göre kuru yada ıslak köpük formlar tanımlanmıştır. Kuru köpükler iğneden zor geçmekte, ıslak olanlar ise daha likit gibi davranmakta ve iğneden kolay geçmektedir.

Köpük sklerozanlarda hava/sklerozan oranı 4:1(3 hava : 1 sklerozan) yada 5:1( 4 hava : 1 sklerozan) dır. Bu oranlarda köpük sklerozan daha stabildir. Stabilite köpüğün içeriğini, volümünü ve enjeksiyon tekniğini etkilemektedir. Köpüğün stabilitesi hava balonlarının boyutuna, sklarozanın vizkozitesine, çevresel ısıya bağlı olarak değişmektedir(Köpüğün stabilite denince özeliklerini koruma süresi düşünülmelidir).

Köpük sklerozanda içindeki hava kabarcıkları 500 µm ise buna makroköpük, 250-500 µm arasında ise buna miniköpük , 250 µm den küçük ise mikroköpük denilmektedir. Hava kabarcıkları ideal bir köpük sklerozanda 100 µm dan az olmalıdır.

Ortamın ısısı köpüğün stabilitesi arttırmakta.

% 1 lik STS den oda havası ile hazırlanan köpükte stabil kalma süresi 90 saniye iken % 1 lik POL de aynı koşullarda hazrılandığında satabil kalma süresi 120 sn dir. Yani sklerozanın kendisi de stabiliteyi etkilemektedir.

Sklerozanların köpük haline getirilmesi için normal hava, steril hava, CO2, O2, CO2 + O2 ve N2O kullanılmaktadır.

CO2 oda havasından 1.5 kez daha yoğundur. Bu nedenle sklerozan CO2 ile hazırlanır ise köpük içerisinde hava kabarcıkları daha küçük olmaktadır. Köpükte ne kadar küçük hava kabarcıkları var ise damar içerisinde o kadar geniş damar duvarı ile temas edecek ve o kadar fazla kanla damar içerisinde yer değiştirecektir. Tüm bunlar slerozan maddenin daha fazla sklerozis yapması anlamına gelmektedir. Bu nedenle son zamanlarda CO2 ile sklerozanın köpük yapılması daha popüler olmaya başlamıştır. Ayrıca büyük köpük sklerozanlar daha fazla yan etki yapmaktadır. Karbon dioksit kanda nitrojen ile karşılaştırıldığında çok daha hızlı yayılabilmektedir. Nitrojen normal oda havasında en yüksek oranda olan gaz. Bu nedenle CO2 köpük normal oda havası köpük ile karşılaştırıldığında daha az stabil olmaktadır. Eğer CO2 O2 ile karıştırılır köpük sklerozan hazırlanacak olur ise daha stabil olmaktadır.

Normal oda havası ile hazırlanan köpük sklerozanlar, sadece CO2 ile hazırlanan köpük sklerozanlardan 3 kat, CO2 + O2 ile hazırlanandan 1.5 kat daha stabildir.

Özel yöntemlerle ve özel aletler ile farklı sklerozan gaz karışımları hazırlanabilmektedir.

Sklerozanın köpük fromunda hazırlanmasında 3 teknik kullanılmaktadır.

1.Co2 den zengin gaz ile köpük sklerozan hazırlanması(Cabrera tekniği)

2.Özel gaz karışımları ile köpük sklerozan hazırlanması(Varisolve gibi sistemler)

3.Tessari yöntemi ile köpük sklerozan hazırlanması

Günümüzde en yaygın olarak kullanılan yöntemdir. Bu teknikte 2 şırınga, sklerozan solüsyon ve ortam havası ile köpük sklerozan hazırlanmaktadır.

Bu yöntemde 2 şırınga + sklerozan solüsyon + 3 yolu stopcock kullanılabilir.

Yada 2 şırınga + sklerozan solüsyon + dişi Luer lock konnektör ile hazırlanabilmektedir.

Diğer bir yöntemde ise sklerozan içeren vial ile enjektör arasında köpük hazırlanmaktadır.

Turbofoam (Kreussler France, Paris) bu maçla kullanılan başka bir otomatik alettir.

Köpük formumda sklerozan enjekte edildiğinde birkaç saniye-dakikada damarlarda vazospazm gelişmektedir. Uygulama sonrasında variste spazm olması doğru konsantrasyon anlamına gelmektedir. Telenjektazilerde bir değişiklik olmayabilir. Birkaç gün sonra venin duvarında kalınlaşma ile inflamasyon yani sklerozis gelişmektedir. Bu dönemde damarda eritem, endürasyon ve gerginlik olmaktadır. Birkaç hafta –ay sonra fizrozis ile damar tamamen kaybolmakta. Büyük çaplı varisler ven çapı azalmakta, variköz ven tam olarak kaybolmamakta, vende kısmi yada total rekanalizasyon olmaktadır. Ancak böyle sonuçlansa bile varis klinik olarak kaybolmaktadır.

Silikon kaplı enjektör ve iğneler skleroterapide kayganlık arttırıcı özelikleri ile daha fazla tercih edilmektedir. Ancak silikonun köpük stabilitesini azalttığı unutulmamalıdır.

GSV örneğinde her enjeksiyonda 10 ml den fazla köpük kullanılmaması önerilmektedir(hava embolisi riski nedeni ile) Aslında önerilen her bir ayak için ve 1 seansta 10 ml geçilmemesidir.

Köpük sklerozanın damar içinde ven duvarı yani endotel ile teması damarın çapına bağlıdır. Küçük çaplı venlerde köpük sklerozan tüm damar boyunca duvar ile temas ederken büyük çaplı venlerde köpük sklerozan venin sadece üst duvarı ile temas etmektedir.

3% 1 mL STS + 4 mL hava ile hazırlanır. Bunların endotel hasarı 2 dakika kadar daha kısadır. 15-30 dakikada endotel hasarı hızla gelişmektedir.

 

 

Sotradecol STS nin preparartıdır ve foam olarakta kullanılabilmektedir.

Köpük STS nin hazırlanması;

% 3 lük sotradecol’den 1 ml, 2 ml SF eklenmekte. 3 ml olarak hazırlanan karışım 9 ml normal oda havası ile köpük olarak hazırlanmaktadır.