Köpük Skleroterapi

: Gösterim: 3837

Köpük Skleroterapi

Köpük skleroterapi, sklerozan solüsyonların özel bir yöntemle köpük formunda hazırlanarak kullanılmasıdır. Köpük formu, sklerozanın damar içindeki kanla karışmasını azaltarak ilacın daha az seyreltilmesini sağlar.

Küçük damarlar: Uygulama yapılan damarın çapı büyük değilse, köpük sklerozan kanı iterek damarın iç yüzeyini tamamen kaplar.
Büyük damarlar: Damar çapı büyükse, köpük sklerozan yer çekimi etkisiyle sadece damarın üst duvarıyla temas eder. Bu durumlarda, köpüğün tüm damar duvarıyla temas etmesi için masaj veya kompresyon gibi ek yöntemler uygulanır.

Köpük sklerozanlar, ven duvarıyla daha uzun süre temas ettiği için normal solüsyonlara göre daha etkilidir. Bu sayede, daha düşük konsantrasyon ve hacimlerde sklerozan kullanılabilir. Ancak, 3 mm'den küçük venlerde köpük kullanımı hala tartışmalıdır, çünkü bu damarlarda normal solüsyonlar da seyrelmeden damarın içini tamamen kaplayabilir.

Köpük Skleroterapide Etkinliği Etkileyen Faktörler

Köpük skleroterapinin etkinliği, birçok faktöre bağlıdır:

Hastanın pozisyonu
Enjeksiyon tekniği
Köpüğün konsantrasyonu
1 ml'deki hava kabarcığı sayısı
Kullanılan sklerozan tipi
Köpük yapımı sırasında kullanılan gaz türü
Sklerozan/gaz oranı
Hazırlama ortamının sıcaklığı ve pH'ı
Hazırlama ile uygulama arasında geçen süre
Köpük içerisindeki gazların boyutları

Köpük skleroterapide, normal solüsyona göre damar spazmı daha sık görülür. Klinik yanıt, sıvı formuna göre 2-5 kat daha iyidir ve tedavi sonrası nüks (tekrarlama) oranı daha düşüktür. Köpük sklerozanlar sadece deterjan bazlı sklerozanlar (STS, POL, SM gibi) ile hazırlanır.

Köpük Oranı ve Stabilitesi

Köpük sklerozanlar, sklerozan ve havanın oranına göre "kuru" veya "ıslak" olarak tanımlanır.

Kuru köpükler: Enjeksiyonda daha zor ilerler.
Islak köpükler: Daha sıvı gibidir ve kolay enjekte edilir.

Köpük stabilitesi, içerdiği hava kabarcıklarının boyutuna, sklerozanın viskozitesine ve çevresel ısıya bağlıdır. Hava kabarcığı boyutu 100 µm'den küçük olan köpükler ideal kabul edilir. Ortam ısısı, köpüğün stabilitesini artırır. Örneğin, %1'lik STS köpüğü 90 saniye, %1'lik POL köpüğü ise 120 saniye stabil kalır.

Köpük Hazırlamada Kullanılan Gazlar

Köpük hazırlamada normal hava, steril hava, karbondioksit ( $C O_{2}$ ), oksijen ( $O_{2}$ ) ve azot protoksit ( $N_{2} O$ ) gibi gazlar kullanılabilir.

$C O_{2}$ : Normal havadan 1.5 kat daha yoğundur, bu nedenle daha küçük hava kabarcıkları oluşturur. Küçük kabarcıklar, damar duvarı ile daha fazla temas sağlayarak sklerozis etkisini artırır. Ancak $C O_{2}$ köpüğü, normal oda havası köpüğünden daha az stabildir.
$C O_{2} + O_{2}$ : Bu karışım, sadece $C O_{2}$ kullanılan köpüğe göre daha stabildir.

Köpük Hazırlama Teknikleri

$C O_{2}$ 'den Zengin Gaz ile Hazırlama (Cabrera Tekniği): $C O_{2}$ kullanılarak köpük elde edilir.
Özel Gaz Karışımları ile Hazırlama (Varisolve gibi sistemler): Önceden belirlenmiş gaz karışımları kullanılır.

Tessari Yöntemi: Günümüzde en yaygın kullanılan yöntemdir. İki şırınga ve bir konnektör (veya üç yollu musluk) ile sklerozan solüsyon ve ortam havası karıştırılarak köpük elde edilir.

Uygulama Sonrası Beklenen Etkiler

Köpük enjekte edildikten birkaç saniye veya dakika sonra damarlarda vazospazm (damar büzülmesi) oluşur. Bu, doğru konsantrasyon kullanıldığının bir göstergesidir. Birkaç gün sonra damar duvarında kalınlaşma ve sklerozis başlar. Bu dönemde damarda kızarıklık, sertleşme ve gerginlik hissedilebilir. Birkaç hafta veya ay içinde damar tamamen fibrozis (sertleşme) ile kaybolur.

Büyük varislerde tam kaybolma görülmeyebilir ve damarın kısmen veya tamamen yeniden kanlanması (rekanalizasyon) olabilir. Ancak bu durum, varisin klinik olarak kaybolduğu anlamına gelir.

Silikonlu enjektörler köpük stabilitesini azaltabilir. Büyük safen veni (GSV) gibi damarlarda, hava embolisi riskini azaltmak için her enjeksiyonda 10 ml'den fazla köpük kullanılmaması önerilir.

STS Köpüğünün Hazırlanışı

%3'lük STS (Sotradecol) köpüğü, 1 ml solüsyona 2 ml serum fizyolojik eklenerek 3 ml'lik bir karışım elde edilmesi ve bu karışıma 9 ml normal oda havası eklenerek hazırlanmasıyla elde edilir.
kopuk 04 kopuk 05 kopuk 06 kopuk 07

Köpük Skleroterapinin Etkileri ve Uygulama Sonrası Süreç

Köpük sklerozan madde damara enjekte edildiğinde, saniyeler içinde damarda vazospazm (damarın büzülmesi) meydana gelir. Varislerde görülen bu spazm, genellikle doğru konsantrasyonun kullanıldığının bir işaretidir. Telenjiektazilerde ise bu spazm fark edilmeyebilir.

Birkaç gün sonra damar duvarında kalınlaşma ve sklerozis (sertleşme) başlar. Bu dönemde damar üzerinde kızarıklık, sertlik ve gerginlik görülebilir. Haftalar veya aylar içinde ise damar tamamen fibrozise (kalıcı sertleşme) uğrayarak kaybolur.

Büyük varisler: Tamamen yok olmasalar bile, çapları küçülür. Damarda kısmi veya tam rekanalizasyon (yeniden kan akışının başlaması) olsa bile, klinik olarak varisler kaybolmuş kabul edilir.
Küçük çaplı venler: Köpük sklerozan, damar boyunca tüm duvarla temas eder.
Büyük çaplı venler: Köpük sklerozan, yerçekimi etkisiyle sadece damarın üst duvarıyla temas eder.

kopuk 08

%3'lük STS (Sodyum Tetrasodyum Sülfat), 1 ml solüsyona 4 ml hava eklenerek köpük formu haline getirildiğinde, endoteldeki hasar 2 dakikadan daha kısa sürede başlar. Bu sayede, damar iç yüzeyindeki hasar 15-30 dakika içinde hızla tamamlanır.
kopuk 09

Sotradecol, STS'nin (Sodyum Tetrasodyum Sülfat) bir preparatıdır ve köpük formunda da kullanılabilir.

Köpük STS hazırlamak için şu adımlar izlenir:

%3'lük Sotradecol'den 1 ml alınır.
Buna 2 ml serum fizyolojik (SF) eklenir. Bu şekilde 3 ml'lik bir karışım elde edilir.
Hazırlanan bu karışıma 9 ml normal oda havası eklenerek köpük formu oluşturulur.

kopuk 10