Gebelikte görülen kaşınıtılı deri hastalıkları arasında yer alan Gebeliğin Polimorfik Erüpsiyonu, Gebeliğin döküntülü kaşıntısı; daha önce farklı araştırmacılar tarafından tanımlanmış ve farklı terimler kullanılmıştır. Gebeliğin pruritik ürtikeryal papül ve plakları “pruritic ulticarial papules and plaques of pregnancy (PUPPP)” ile Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu (GPE)en yaygın kullanılan terimlerdir.

 

GPE gebelik sırasıda en sık karşılaşılan ve kendini sınırlayan kaşıntılı bir cilt hastalığıdır. Gebe kadınlarda görülme sıklığı yaklaşık 1/130 ila 1/300 arasında değişmektedir. Çoğul gebeliklerde (%13) daha sık görülür. Döküntüler özellikle ilk gebeliklerde (%57.5) , son 3 ayda (%75) ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte erken (birinci ve ikinci 3 ay) ve doğum sonrası başlayan olgular da bulunmaktadır. Erkek bebeği olan kadınlarda daha sık görüldüğü belirtilmekle birlikte daha sonraki çalışmalarda doğrulanmamıştır. Aşırı kilo alan ve iri bebeği olan gebelerde daha sık ortaya çıktığı belirtilmektedir fakat bu konuda da çelişkili yayınlar vardır.

Döküntüler karında ve genellikle stria distensa – çatlakarda görülür. Zamanla simetrik olarak uyluklar, bacaklar, sırt, kalca, kollar ve memeler uzerine yayılır. Bunlar kaşıntılı kabarmalar olup, su toplamaları ve hedef tahtası gibi garip şekiller olarak görülebilir. Erken donemde tipik lezyonlar daha çok karnın alt kısımları ve uyluklar gibi striaların yoğun olduğu bölgelerde yerleşen, 1-2 mm çaplarında kırmızı küçük kabarmalar ve bunların birleşmesiyle oluşan kabarmalardır. İlerleyen dönemlerde ise su toplamları gelişebilir. Yüz, avuç içi ve ayak tabanları nadiren tutulur. Mukoza tutulumu ise bildirilmemiştir. Yoğun kasıntıya rağmen ekskoriasyona pek rastlanmaz. Şiddetli kaşıntı ve bunun getirdiği stres dışında hastalık aslında iyidir. Lezyonlar genellikle doğum sonrası bir hafta içinde geriler. Ancak, doğumdan önce veya sonrasında altı hafta içinde gerileyen olgular da bulunmaktadır. Sonraki gebeliklerde genellikle tekrarlamaz. Genel olarak anne ve bebeği sağlığını etkilemez. Erken doğumlara neden olmaz. Adet dönemleri ve doğum kontrol hapları ile tekrarlamaz.

Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemektedir.

Üzerinde en fazla durulan düşünce karın ön duvarın aşırı gerilmesi ve bunun sonucunda açığa çıkan kollajen antijenlerinin hastalığı tetiklediğidir. Lezyonların sıklıkla karında ve çatlaklarda başlaması, çoğul gebeliği olan ile gebeliği sırasında aşırı kilo alanlarda daha sık görülmesi bu teoriyi desteklemektedir.

Hastalık genellikle ilk gebelikte (%80) ve gebeliğin son haftalarında (ortalama 35.hafta) ortaya çıkmaktadır. Çoğul gebeliklerde daha erken dönemde ortaya çıkabilmektedir. Sonraki gebeliklerde nüks nadirdir. Menstürasyon ve oral kontraseptif kullanımına bağlı rekurrensler görülmez. Rekürren hastalık oluştuğunda ilk tablodan daha şiddetli olma eğilimindedir. Birkaç olguda ailevi yatkınlık saptanmıştır.

Tedavi;

• Asıl amaç kaşıntının azaltılmasıdır.
• Nemlendirici ve kortizonlu kremler kullanılabilir. Tedavi Topikal kortikosteroidli kremler ve nemlendiriciler olguların çoğunda şikayetlerin giderilmesini sağlar.
• Kaşıntı için antihistaminler etkili değildir.
• Şiddetli olgularda kısa süreli sistemik prednizolona ihtiyaç duyulabilir.