“Aft” kelimesi Yunanca yanma, ateşlenme, iltihaplanma anlamlarına gelmektedir. Ağızda tekraralayan ağrılı yaraları tanımlamaktadır. “Aftöz Stomatit” olarak tanımlanır. “Rekürrent ülseratif stomatit, Rekürrent Aftöz Stomatit, Dispeptik Ülser, Habitüel Aft, Mukolich Aftı gibi isimlerde verilmektedir.

Ağızda travmatik olmayan yaralar arasında belki de en yaygın olan aftöz ülserlerdir. Genel populasyonun yaklaşık %5-25’ini etkiler. Sıklık belirli toplumlarda % 50’ye ulaştığı görülebilmektedir.

Hastalığın klinik görünümü, tipik olarak tekrarlayan, sınırları belirgin, sığ ve kırmızı-pembe bir hale ile çevrili oldukça ağrılı, hastalara ızdırap veren ülserler ile karekterizedir.

En çok görüldüğü yer yanak mukozası ve dildir. Daha az oranda da dudak, damak, ağız tabanı, boğaz ve diş etinde ortaya çıkar. Aynı zamanda tek ya da çok sayıda olabilir. Ağız mukozasında sarımsı beyaz etrafı kırmızı bir çizgi ile çevrili hafif su toplamaları ile başlar. Daha sonra bunlar büyüyerek patlar üzeri beyazımsı yalancı bir zar ile kaplanır. Bunun altında kırmızı renkte bir ülser zemini vardır.

Sosyo ekonomik seviyesi yüksek olan gruplarda ve kadınlarda biraz daha yüksektir . Hastalık genellikle hayatın 2. dekadında ilk olarak ortaya çıkar, hastalık 30-40 yaşlarda zirve yapar. Bundan sonra, yaşla birlikte sıklığında ve şiddetinde bir azalma görülür.

Hastalığın ortaya çıkmasında mevsim dönemlerinin de etkili olması göz önüne alınırsa bu oran yıl içerisinde bazı değişimler gösterecektir.

Aftöz stomatitin şiddeti hastadan hastaya değişir ve lezyonların varlığı 7-14 gün kadar sürmektedir. Tuzlu baharatlı yiyecekler, asitli gıdalar, alkollü içecekler gibi iritan gıdaların alınması durumunda lezyonların varlığı hastalar için oldukça rahatsız edici boyut kazanabilmektedir. Lezyonların varlığı sırasında ağrı ve acının yanı sıra, halsizlik, ateş yükselmesi, tükrük artıiı, duyu ve tad azalması ve bölgesel lenf bezlerinde büyüme gözlenebilir. Kanama ve koku yoktur.

Neden tam olarak bilinmemektedir. Günümüzde birçok tetikleyici faktörün sonucu olarak ortaya çıktığı kabul edilmektedir. Lokal travma, hormonlar, mikrobiyal ajanlar, virüsler, genetik mmünolojik faktörler, fiziksel ve ruhsal etkenler, kimyasal irritanlar, kötü beslenme, mide-bağırsak sistemi hastalıkları, allerjik reaksiyonlar etyolojisi içerisinde bulunmaktadır. Grip veya lokal bir tahrişin ardından hijyenin bozulması durumlarında kendini daha sık göstermektedir. Psişik yönden labil yapılı kişilerde daha sık rastlandığı bilinmektedir. Diş fırçası tahrişlerinde, sindirim bozukluğu, tartar, ağız ortamının asit ya da alkaliye dönmesi aftın oluşumu kolaylaştıran sebepler arasındadır.

Aftöz stomatitler aynı zamanda Behçet Sendromu’nun en önemli bulgusudur ve Behçet Sendromu ağızda gösterdiği semptomu ile Aftöz stomatitin nedenleri arasında yer alır.