Yüz estetik analizinde sayısal ölçümler yapılmadan yüzü bir bütün olarak ya da estetik alanları tek tek değerlendirebiliriz.

Yüzün genel değerlendirilmesi

Yüzü bir bütün olarak bakış açımıza göre önden, profilden yada açısal olarak değerlendirebiliriz. 

Yüzün önden analiz

Yüzün önden genel değerlendirmesinde, yüzün orta oval kısmı son derece önemlidir. Burası belki de en dikkat çeken ilk alandır. Bu alanda kaşlar, gözler, burun, elmacık kemikleri, ağız, dudaklar ve çene ön plana çıkmaktadır.

Yüzün oblik açıdan analizi

Yüz, 3/4 oransal oblik açıdan değerlendirilirken farklı alanlara odaklanılmaktadır. 

•  Oblik bakış açısında yüzün daha önde kalan kısımları daha iyi değerlendirilmektedir. Şakaklar, elmacık kemikleri, gözler, yanaklar, kulak ön kısmı ve çene kemiği bu açıdan iyi değerlendirilmektedir.

• Burun ve burun sırtının konturları oblik açıdan değerlendirilebilmektedir. 

• Yüzün oblik açıdan değerlendirilmesinde "oblik profil konturu" değerlendirilir. Bu kontur göz altından başlayarak burun kenarlarından çene yanına kadar uzanmaktadır. Bu kontur "Ogree line" ile paralel olmalıdır. Oblik konturun kesintiye uğramadan yumuşak doku dolgunluğu ile devam etmesi beklenmektedir. Konturun düzensizliklerinin tanımlanması estetik deformitelerin belirlenmesinde son derece önemlidir. Örneğin, üst çene kemiği (maxilla) yetersiz gelişimi konturu bozmakta, göz altlarında düzleşme ve burun kenarlarında oluklanmaya neden olmaktadır.

• Oblik değerlendirmede yüzün dış hattı ile zemin arasında belirgin bir profil hattı oluşmaktadır. Bu hat yumuşak eğimlere sahiptir ve birleşmiş S harflerine benzemektedir. Bu profil hattı “Ogree line” olarak tanımlanmaktadır. Genç bir yüzde ogree çizgisi gözde hafif bir konkavlık ile başlamakta, yanaklarda belirgin bir konvekslik oluşturarak (konveks yapı burun ucu hizasında en belirgin olmaktadır) yanak oluğunda yeniden konvekslik yaparak üst dudaklara kadar devam etmekte, sonra çene ile konvekslik oluşturarak boyunda sonlanmaktadır.

Ogree çizgisi, yüz analizinde kullanıldığı gibi yaşlanma sürecine bağlı gelişen estetik deformitelerin belirlenmesi ve tedavi hedeflerinde de kullanılmaktadır. Aşağıdaki birinci oblik açıdan çekilen fotoğrafta yüz konturlarının ve ogree çizgisinin bozulması görülmektedir. İkinci fotoğrafta ise yapılan estetik girişimlerle yüz konturları ve ogree çizgisinin yeniden yapılandırılması görülmektedir.


Bazen yüzün oblique açıdan değerlendirilmesinde ogree çizgisi çok önem kazanmaktadır. Yüz konturlarının değerlendirilmesinde yüz profil açısı kullanılmaktadır. Aşağıdaki resimde yüz kontur açısı ideal ölçülerde ve aynı olan üç örnek görülmektedir. Buna karşın ogree çizgileri farklıdır. En sağdaki resim yüz profil açısı ideal olmakla birlikte estetik olarak ogree çizgisinin ideal hatlarına sahiptir.

Yüzün yandan, profilden analizi

Yüzün profilden bütünsel değerlendirmesinde bir çok yöntem kullanılmaktadır.

• Kulaktan başlayarak yüzün saç ön çizgisi, burun kökü, burun ucu ve çeneye uzanan çizgiler çizilirse, aşağıdaki resimde olduğu gibi çekici ve güzel bir konveks hat ortaya çıkmaktadır. Bu konveks hattın düzleşmesi ya da konkav olması, yüzün estetik güzellik algısını ve çekiciliğini bozmaktadır. Konkav olması halinde buna tabak (dish) ya da cadı yüzü (witch face) denilmektedir. Konveksitenin artmasına ise kuş yüzü (bird face) denilmektedir.
• Yüzün profil değerlendirmesinde seçilecek güzel bir yöntemde ise; burnun üst dudak ile birleşme noktası olan subnasaleden geçen dik ve yatay bir hattın çizilmesidir. Bu yüzde tüm anatomik alanların ve aralarındaki ilişkinin değerlendirmesinde faydalı olmaktadır.

• Yüzün gelişimi ve büyümesi sırasında yüz kemikleri yüzün profilini etkilemektedir. Örneğin, alt çene kemiğinin büyümesi yüz profilini etkilemektedir. Mandibulanın yüksek açılı büyümesi (hyperdivergent facial growth pattern) uzun yüz sendromuna neden olmaktadır. Tam tersinde ise kısa yüz sendromu gelişmektedir. Aşağıdaki resimlerde gösterilmektedir.

• Yüzün profil analizinde boyun da değerlendirilmektedir. Bu amaçla baş boyuna doğru eğilmektedir. Başın bu hareketi boyundaki deri ve yumuşak dokuların laksisitesinde artışa bağlı olarak birçok kırışıklık ve deri katlantısı ortaya çıkarmaktadır. Buna “Akordiyon belirtisi” de denilmektedir. Aşağıdaki resimde Akordiyon belirtisi olan hastaya yapılan estetik girişimler sonrası bunun kaybolması görülmektedi.

• Yüzün profil değerlendirilmesinde yüz açılarına sayısal olarak bakılmadan da değerlendirmeler yapılmaktadır. Yüzün profil analizinde bu açılar sayısal olarak ölçülmez. Bu açılar yatay olarak tam 2'ye bölünmektedir. Böylece açıyı yaratan anatomik alanların asıl sorumlu oldukları açılar belirlenmektedir. Örneğin, aşağıdaki resimde hastanın burun-üst dudak açısı genişlemiştir. Bu açı yatay olarak 2'ye bölündüğünde, bu genişlemeden asıl sorumlu olan anatomik bölgenin burun ucunun aşırı yukarı rotasyonundan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

Yüzün tabandan, bazalden değerlendirilmesi

Sık kullanılmayan ancak son derece önemli bir değerlendirmedir. Yüzün aşağıdaki resimde olduğu gibi bazal görünümü, yanaklar, burun, burun ucu, göz küreleri, elmacık kemik bölgesindeki zygomatik ark ve çene hakkında değerlendirme sunarken aralarındaki estetik harmonide değerlendirilmektedir.


Yüzün esteteik olarak anatomik alanlarının kalitatif olarak değerlendirilmesi

Yüzün kalitatif değerlendirilmesinde, yüzün hedeflenen özel anatomik alanları içinde değerlendirmeler yapılabilmektedir.

Örneğin, gözün "scleral show" olarak tanımlanan özelliği değerlendirilebilir. Sklera, gözün beyaz kısmının gözler normal açıkken görünmesi "scleral show" olarak tanımlanır. Normal baş pozisyonunda göz alt kapağının örtmesi nedeniyle sklera görünmez. Ancak başın yukarı ya da aşağı açılması bunun görünürlüğünü artırmaktadır. Buna yalancı "scleral show" denilmektedir. Bu nedenle, bunun değerlendirilmesi yapılırken başın doğal pozisyonu ve gözlerin tam karşıya bakıyor olması son derece önemlidir.


Gerçek scleral show, bölgesel ya da yüzün genel problemlerine bağlı olabilmektedir. Örneğin, alt göz kapağının aşağı çekilmesi veya göz küresinin çok önde olması gibi. Ya da yüzün orta kısmının az gelişmesi "maxilla hypoplasia" ile ilgili olabilmektedir. Örneğin, aşağıdaki fotoğrafta hastada "maxilla hipoplasisi" vardır.

Özel alan değerlendirmesinde bir diğer önemli alan mandibula, yani alt çene kemiğidir. Bu özel alan, yüzün oblik ve profil duruşlarında en iyi değerlendirilmektedir. Mandibulanın dış sınırına, kenar keskinliğine, açısına, üzerindeki yumuşak dokuya ve üzerindeki dokunun pitosisine bakılmaktadır.

Profilden mandibula alt kenar düzlemi çizilir. Bu yüzün 1/3 alt kısmının, çenenin konturunu ve çene projeksiyonunun değerlendirilmesin de son derece önemlidir. Ayrıca bu düzlem ile mandibula alanın rotasyonuna bakılır. Aşağıdaki fotoğrafta birinci hastada mandibula dış hattının saat yönü tersinde rotasyonu gözlenmekte, bu durum yüzün alt 1/3 kısmının daha kısa görünmesine ve çenenin keskin hatlı olmasına neden olmaktadır. İkinci hastada ise mandibular dış hattı idealdir. Son hastada ise mandibular dış hattı saat yönünde rotasyon göstermiş, bu da yüzün alt kısmının daha uzun görünmesine neden olmakta; çene projeksiyonu kaybolmuş ve yan profilde hastanın yüz konturu düzensizdir.


Yüzün toplam uzunluğunun değerlendirilmesinde ölçüm yapılmadan yüzün oblik ve profil fotoğrafları kullanılmaktadır. Bu yöntemle yüzde diş-çene-yüz deformiteleri tanımlanmaktadır. Bu amaçla oblik ve profil fotoğraflarda nasion-kulak üst noktası, burun tipi-tragus üst noktası, subnasion-tragus altı, stomion-kulak altı ve mandibula köşesi-pogoniondan geçen hatlar çizilmektedir. Bu çizimler üzerinde bunların yüzün önünde yaptıkları silüetlerin açılarına bakılmaktadır. Akordiyon şeklinde hat ortaya çıkmaktadır. Bu hatların aralarının açılması yani “open accordion” görünümünden bahsedilir; açılar ve eğimler düzleşmiştir. “Closed accordion” ise keskin yüz açılanmaları ve belirgin eğimler gözlemlenmektedir.

Elmacık kemiği-burun-dudakların ilişkisi için bir eğri kullanılmaktadır: "cheekbone–nasal base–lip curve". Estetik olarak ideal bir yüzde bu eğri, aşağıdaki resimde olduğu gibi konveks ve kesintisiz olmalıdır. Bu eğri, kulak önünden başlamakta, elmacık kemiği üzerinde ilerlemekte ve resimde görülen 1 ile işaretli cheekbone noktasına ulaşmaktadır. Daha sonra öne ve aşağı doğru eğri seyretmekte ve resimdeki 2 ile işaretli maxilla noktasına ulaşmakta; oradan nasolabial katlantıya paralel aşağı ve dışa doğru seyrederek ağız köşesinin dışında sonlanmaktadır. Cheekbone noktası estetik olarak ideal bir yüzde yüzün en çıkıntılı yeridir ve gözün dış köşesinin 20-25 mm altında ve 5-10 mm önündedir. Cheekbone noktasının düzleşmesi yanak ve üst çene kemiği gelişimsel geriliklerinde görülebilmektedir.

Üst çene kemiğinin geride yerleşmesi, bu eğrinin maxilla noktasında düzleşmesine hatta konkav olmasına, cheekbone noktasının düzleşmesine ve alt göz kapağının saat yönünde yapılanmasına neden olmaktadır. Bu hastaların oblik yüz bakılarında S benzeri yüz dış hatları yanak kısmında da düzleşme gözlenmektedir.