Tırnak mantar hastalığı, onikomikozis, deri mantar hastalıklarının 3'te 1'ini, tırnak hastalıklarının da %50'sini oluşturmaktadır. Sıklıkla erişkinlerde gözlenmektedir. Tırnak plağını, tırnak yatağını ve tırnak yapım merkezi olan tırnak matrisini etkilemektedir.

Tırnak mantar hastalıkları, ağrı gelişimi, başka enfeksiyonlara yol açması ve bulaşıcı olması nedeniyle ciddi bir sağlık problemidir. Özellikle yaşlı hastalarda, şeker hastalarında ve savunma sistemi problemli olan hastalarda daha dikkatli olunmalıdır. Ayrıca el ve ayak tırnaklarında ciddi  estetik problemlere de neden olmaktadır. Daha detaylı bilgi için...Son yıllarda sistemik ve topikal onikomikoz tedavileri dışında lazerler kullanılmaya başlanmıştır.

Tırnak mantar hastalıklarında tedavileri 3 grupta toplayabiliriz.

• Mekanik yöntemler ile mantarlı tırnak alanlarının tırnaklardan uzaklaştırılması ve/veya topikal ilaçlar, bu tedavilerin uzun sürmesi ve zahmetli olması nedeniyle hasta uyumu çok iyi değildir. Tedavi başarısı düşük ve hastalığın aynı tırnakta tekrarlama oranı yüksektir. İlaçların tırnak gibi sert bir dokudan emilimi oldukça düşüktür.
• 3-6 ay süreyle tırnaklara topikal mantar ilaçlarının sürülmesi; ilaçların tırnak gibi sert bir dokudan emilimi oldukça düşük olmakla birlikte, emilimi oldukça iyi olan yeni topikaller bulunmaktadır. Tedavi süresi ve her gün kullanımı hasta uyumunu azaltmaktadır.
• 3-6 ay süreyle sistemik antifungal ilaçlarının kullanımı; 4-6 ay boyunca günlük ya da haftalık ilaçlar kullanılmaktadır. Sistemik yan etkileri, diğer ilaçlarla etkileşimi ve bazı sağlık problemleri ve durumlarda kullanılamaması olumsuz gibi görünmekle birlikte, doktor gözetiminde oldukça etkili tedavilerdir.
• Lazer ve ışık tedavileri; sistemik ve lokal tedavilere dirençli tırnak mantar hastalıklarında ya da sistemik tedavi alamayacak hastalarda (yaşlılarda, çocuklarda, karaciğer problemleri olanlarda vb.) tercih edilmektedir.

Onikomikozda kullanılan lazerler; CO2 lazerler, 1064-532 nm Q swiched lazerler, Nd:YAG lazer, 870/930-nm IPL sistemleri, UV ve fotodinamik tedavilerdir. 

Lazer Tedavileri; 2012 yılında ABD FDA tarafından onikomikozlarda lazer tedavileri onaylandı. Ancak günümüze kadar yapılan klinik çalışmaların sonuçları, lazer tedavilerinin onikomikozda tırnak görünümünde geçici iyileşmeler sağladığını, ancak klinik iyileşmeleri tam olarak sağlayamadığını, hatta neden olan patojenik mantarları ortadan kaldıramadığını göstermektedir. Ayrıca, klinik cevap için birden fazla tedavi seansı gereksinimi (19 aya kadar), tedavinin ortalama maliyetlerinin çok fazla olması ve prosedür sırasında önemli geçici ağrı ve rahatsızlıklara neden olması nedeniyle günümüzde önemi gittikçe azalmıştır.

Lazer tedavileri seçilmiş az sayıda hasta gurubunda tedavi seçenekleri arasına yer almalıdır. 

Nd YAG Lazer

Tırnak mantarında Nd YAG lazer long ve short pulse modları ile kullanılmaktadır.

Long pulse 35 ms pulse süresi 35-40 J/cm² fluence kullanılmaktadır. Aynı seansta hastalıklı tırnakta 3 pas uygulama yapılmaktadır. Lazer 1 hafta ara ile 4 seans uygulanmaktadır.

Short pulse 1 ms altındaki pulse süreleri ile kullanılan sistemlerdir. Short pulse uygulamada 5 mm spot alanı, 0.3 ms pulse, 5-15 J/cm² fluence ve 3 Hz hastalıklı tırnak bütününe lazer uygulanmaktadır. Seanslar 1 ay ara ile 2-4 seans yapılmaktadır.

Her iki uygulamada da tırnak dışında çevre nail foldlara da uygulama yapılmaktadır.

Uygulama termal ısı ölçerler ile 40-42 °C ısı elde edilene kadar veya hasta ağrı ve ısıyı tolere edene kadar yapılmaktadır. Lazer mantar enfeksiyonu olan tırnak üzerine tırnağın tüm alanını kaplayacak şekilde uygulanır. Bu uygulama tırnak mantar kliniğine göre aynı seansta 2-3 dakika aralar ile 1-3 kez tekrarlanır. Aşağıdaki resimde lazerin uygulanması, uygulama sırasında termal kamera ile tırnakta 48-51 °C ısı artışı gösterilmektedir.

Son yıllarda 5 mm spot ile 0.3 ms pulse sürelerinde 12-15 J/cm² ya da 35 ms pulse ile 30-35 J/cm² tüm tırnak üzerinde % 30-40 overlap ile 5 pas geçilmektedir.

Tırnak mantarlarında ilk kullanılan lazer sistemi uzun atımlı Nd:YAG lazerdir. Lazer ışınımı tırnağa uygulandığında tırnak ve tırnak yatağında dokular tarafından emilmekte ve ısı ortaya çıkmaktadır. Yapılan klinik çalışmalarda tırnakta lazerin uygulama sonrası 48-51 °C bir ısı artışı yaptığı ve bu ısının da mantar etkenlerini ve bakterileri yok ettiği gösterilmiştir.

Lazer bu etkisini tırnak yatağına, tırnak ve etrafındaki yumuşak dokuya zarar vermeden yapmaktadır.

Uygulama sırasında ortaya çıkan ısı seans sırasında birçok hasta tırnakta ısınma ve tırnakta sızlanma duyusuna neden olmakta, hafif bir ağrı hissedilmektedir. Lokal anesteziye gerek kalmaksızın soğuk hava desteği ile lazer yapılmaktadır. Sonrasında ağrı kesici, pansuman ve ilaç kullanımına gerek yoktur.

Seans sonrasındaki günlerde ağrı ve günlük aktivitede kısıtlama olmadığı için istirahate gerek yoktur.

Lazer tedavi sonrasında tırnak için manikür, pedikür ve oje kullanımı yönünde kısıtlama bulunmamaktadır.

Tedavi sırasında hemen sonrasında tırnak mantar kliniğinde bir değişiklik meydana gelmemektedir. Lazer sonrası mantar etkenlerinin tırnakta yok edilmesi ile sağlıklı tırnak uzaması zamanla gerçekleşmektedir. Lazer tedavisi sonrası el tırnaklarında 2-4 ay, ayak tırnaklarında ise 3-6 ayda klinik değişim olmaktadır.

 

Seanslar bir tırnak için 1 hafta ara ile 2-4 seans uygulanmaktadır.

Lazer uygulama süresi, tedavi edilecek tırnak sayısına bağlı olarak değişmekle birlikte 15-45 dakika sürmektedir.

Lazerin tedavilerinde uygulamanın üstün tarafı, lazerin hem mantar etkenlerine hem de bakterilere karşı etkili olmasıdır. Çünkü tırnak mantar hastalıklarında bazı bakteriler de tırnakta çoğalabilmektedir.

Q swiched lazerler

Tırnak mantar hastalıklarında bir diğer kullanılan lazer sistemi Q-switched lazerlerdir. Tırnakta mantar ve bakteriler yerleştiğinde salgıladıkları bazı pigment maddeleri tırnağa yeşil, siyah hatta sarı bir renk verebilmektedir. Bu pigment maddeleri hedeflenerek Q-switched lazerler kullanılmaktadır.

Hasta sonrasında mantar yönünde koruyucu önlemler almadığında hastalık aynı tırnakta ya da diğerlerinde tekrarlamaktadır.

Fraksiyonel CO2 Lazer

Son zamanlarda fraksiyonel CO2 lazer, tırnak mantarlarının tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır. Klinik olarak mantar tanılı tırnakların mantar alanlarına 4 hafta ara ile 3 seans fraksiyonel CO2 lazer uygulanmaktadır. Bu uygulama ağrılı olduğu için lokal anestezik kremler, uygulamadan 30 dakika önce kullanılmaktadır.

Seans aralarında ise hasta bu tırnaklara kremler ya da tırnak solüsyonları kullanmaktadır. Bu uygulamada amaç, tırnak üzerinde CO2 lazer ile mikro tüneller açılması ve tünellerden ilaçların emiliminin artırılmasıdır.

Tırnak mantarında lazer tedavisi; son 6 ay içerisinde isotretionin kullanmış hastalarda, damar genişletici ilaç kullananlarda, tırnağında kalıcı yada yarı kalıcı boya kullananlarda(ojeler çıkarılsa bile tırnakta boya kalmaktadır), tırnak yatağında beni, sedef hastalığı, liken hastalığı olanlarda ve gebelerde yapılamaz.