- Gösterim: 34030
Liken planus (LP) kaşıntılı deri, mukoza ve kıl folliküllerini etkileyen bir cilt hastalığıdır.
Sık görülen bir cilt hastalığıdır ve tüm ırklarda görülebilmektedir. % 1-2 oranında ailesel olabilmektedir .Ortalama 20 yaşalar en sık gözlendiği yaş dönemidir. 40-70 yaşlarında gözlenmektedir. Çocukluk döneminde hastalığın görülme sıklığı % 5 in altındadır. Hint, Meksika ve Arap ırklarında çocuklarda daha sık görülmektedir.
Hastalığın klinik dağılımı kişilere, yaşa göre değişebilmektedir. Klasik lezyon küçük, başlangıçta kırmızı sonra morumsu renkte, üzeri düz deriden kabarmalar-papül şeklindedir.
Lezyonların boyutlar iğne ucundan 0.5–1.5 cm çaplara kadar ulaşabilmektedir. Deri tutulumu olan hastaların 3 de 2 sinde 1 yıl içerisinde kendiliğinden iyileşmekte ancak iyileşme sürecinde kişinin rengine göre hafif bir leke bırakabilmektedir. Mukozal tutulum daha dirençli seyretmektedir. Hastalık nüksler göstermektedir. Döküntülere dikkatli bakıldığında üzerlerinde nokta yada çizgi tarzında gri-beyaz lekeler gözlenebilir bunlara “Wickham striae” denilmektedir.
Sıklıkla ayak ve el bileklerine, gövdeye, uylukların iç kısmına, el üstüne ve erkeklerde genital organlara yerleşmektedir. Yüzde nadir yerleşmektedir. Yüz tutulumu daha çok dudaklar ve göz kapaklarında olmaktadır. El içi ve ayak tabanı tutulumu olabilmektedir. Bu yerleşiminde deride kalın plaklar yapabilmektedir.
Liken planus travma alanlarında daha kolay ortaya çıkabilmektedir.(Köbnerizasyon olarak tanımlanmaktadır)
Burada travma olarak kaşıntı, yaralanma ve sürtüneme sayılabilir.
Liken planuslu hastalarda % 5-10 oranında tırnak tutulumu olabilmektedir. Özellikle çocuklarda tırnak tutulumu deri tutulumundan önce ilk belirti olarak ortaya çıkabilmektedir. Tırnak üzerinde uzunlamasına çizgilenme ve tırnakta ayrılmalar olabilmektedir. Buna “Pterygium deformasyonu “denilmektedir.
Liken planus %1 kadar düşük oranda yemek borusunun orta kısmını tutabilmektedir. Yemek borusu tutulumu sıklıkla kadınlara görülmektedir. Daralmalar yaparak yutma güçlüğü, kilo kaybı ve ağrılı yutma yapmaktadır. SCC gelişen olgular bildirilmektedir.