Liken Planus'un Klinik Formları

Linear - Çizgisel Hat Üzerinde Liken Planus

Normalde Liken Planusta Kobner pozitif olduğu için kaşıntı hattında küçük çizgisel lezyonlar görülebilir. Ancak Liken Planus'un bu formunda lezyonlar dermatom yada Blaschko çizgilerine yerleşebilmektedir. Çocuklarda sık gözlenmektedir. Çizgisel dağılımda Liken Planus lezyonları görülmekte ve bunların üzerinde hiperkeratoz daha fazla gelişmektedir. Hatta hiperpigmentasyonda gözlenebilir.


Annular - Yuvarlak Şekilli Atrofik Liken Planus

Erkeklerde peniste 90% oranında gözlenmektedir. Penis dışında koltuk altı ve kalçada da yerleşebilmektedir. Hastada aynı zamanda diğer LP döküntüleri de olabilmektedir. Sıklıkla lezyonlar asemptomatiktir yani belirti yoktur. Ortada hafif bir hiperpigmentasyon bulunmaktadır.


Hipertrofik Liken Planus (Liken Planus Verrükoza)

Hipertrofik LP sıklıkla ayak bileklerinde gözlenmektedir. Lezyon deriden belirgin kabarık, üzeri kaba karnabahar görünümde ve siğillere benzerdir. Bu görünümleri sıklıkla sedefle kliniğin karışmasına neden olmaktadır. Klinik olarak en önemli özelliği zamanla üzerinde SCC gelişebilme riskidir.



Gövde ön kısmından kola kadar uzanan linear liken
Peniste tipik annuler lezyon
Bacaklarda hipertrofik-verrüköz liken
Diş etlerinde liken hastalığı
Dilde atrofik liken hastalığı
Dilde liken hastalığı
Yanaklarda tipik liken hastalığı belirtileri
Folliküler liken ve çevresinde normal liken hastaşığı
Saçlı deride kalıcı saç kaybı yapmış liken
Tipik liken atrofikus plağı
  • Gövde ön kısmından kola kadar uzanan linear liken
  • Peniste tipik annuler lezyon
  • Bacaklarda hipertrofik-verrüköz liken
  • Diş etlerinde liken hastalığı
  • Dilde atrofik liken hastalığı
  • Dilde liken hastalığı
  • Yanaklarda tipik liken hastalığı belirtileri
  • Folliküler liken ve çevresinde normal liken hastaşığı
  • Saçlı deride kalıcı saç kaybı yapmış liken
  • Tipik liken atrofikus plağı
  • Gövde ön kısmından kola kadar uzanan linear liken

  • Peniste tipik annuler lezyon

  • Bacaklarda hipertrofik-verrüköz liken

  • Diş etlerinde liken hastalığı

  • Dilde atrofik liken hastalığı

  • Dilde liken hastalığı

  • Yanaklarda tipik liken hastalığı belirtileri

  • Folliküler liken ve çevresinde normal liken hastaşığı

  • Saçlı deride kalıcı saç kaybı yapmış liken

  • Tipik liken atrofikus plağı

  • Gövde ön kısmından kola kadar uzanan linear liken
  • Peniste tipik annuler lezyon
  • Bacaklarda hipertrofik-verrüköz liken
  • Diş etlerinde liken hastalığı
  • Dilde atrofik liken hastalığı
  • Dilde liken hastalığı
  • Yanaklarda tipik liken hastalığı belirtileri
  • Folliküler liken ve çevresinde normal liken hastaşığı
  • Saçlı deride kalıcı saç kaybı yapmış liken
  • Tipik liken atrofikus plağı


Ülserasyon Yapan Mukozal Liken Planus

Ülseratif formu sıklıkla mukozada görülmektedir. Çok nadiren ayak tabanı ve el içlerinde ülseratif ağrılı lezyonlarda gelişebilmektedir.

Saçlı deride yerleşiminde kalıcı saç dökülmesine neden olmaktadır. Bu hastalarda % 10-15 oranında vücutta deride LP olabilmektedir. Kırmızı plaklar yada tam ülserasyon şeklinde ağızda kendisini gösterebilmektedir.

Hastalarda ağızda yanma ve ağrıya neden olmaktadır. Ağızın değişik alanlarına yerleşebilmektedir. En sıklıkla yanaklarda daha sonra dilde olmaktadır. Diş etlerinde de yerleşebilmektedir. Zamanla üzerine kandida enfeksiyonlarıda eklenebilmektedir. Lökoplakiler ile karışabilmektedir. Alt dudak üst dudaktan fazla tutulmaktadır.

Kronik seyirlidir çok az hastada spontan iyileşme olmaktadır. Bu hastalarda Civa, altın, kobalt, indium, manganez, kormat ve nikele karşı aşırı duyarlılık saptanmıştır. Bu hastalarda diş dolguları tekrar değerlendirilmeli hatta bunlar çıkarılmalıdır. Tedavide ağız hijyeni son derece önemlidir.

Diş eti tutulumunda kadınlara dış genital organ tutulumu birlikte olabilmektedir. Buna “vulvovaginal–gingival (VVG) sendrom” denilmektedir. Kadınlarda vulvar tutulum ağrılı lezyonlarla seyretmektedir. Yaşam kalitesini bozmakta stres ve depresyona neden olmaktadır.

Liken Planus ve Hepatitis Birlikteliği

  • LP ile karaciğer arasında 3 özel durum birlikte olabilmektedir; hepatitis C virüs (HCV), HBV aşılaması ve siroz.
  • HCV enfeksiyonu LP hastalarda 1.6 – 20% arasında değişmektedir. Özellikle LP un mukozal tutulumlarında HCV birlikteliği daha yüksektir.
  • HBV aşılaması sonrası LP ortaya çıkabilmektedir. Sıklıkla ağızda gözlenmektedir. Aşıdan 1 ay sonra ortaya çıkmakta ve bir sure sonra kaybolmaktadır.
  • Sirozda özellikle tedavide kullanılan d-penicillamine LP döküntülerine neden olabilmektedir.


Büllöz Liken Planus

LP da lezyonlarda bül görülmektedir. Kaşıntı daha şiddetlidir ve pemfigoide benzer lezyonlar görülmektedir.

Liken pilanopilaris saçlı deride kalıcı hasara ve alopesiye neden olmaktadır. Sıklıkla 50 yaşlarda ve kadınlarda görülmektedir. Kaşlar kirpikler ve kasık kıllarınıda tutulabilmektedir.


Liken Planus Pigmentozus / Aktinikus

Liken planus pigmentozus; Orta Amerika, Hindistan, Orta Doğu ve Japon’larda daha sıktır. Genelde genç hastalardır. (20-45 yaş dönemi) Yüz ve boyunda sıktır bunun dışında koltuk altı, meme altı ve kalçada etkilenmektedir. Döküntüler tek taraflıdır. Bazen çevresinde klasik LP döküntüleride görülebilmektedir. Blaschko çizgilerine yerleşen mm den cm kadar değişen boyutlarda lezyonlar görülmektedir.

Aktinik LP; yine aynı ırklarda daha fazla örülmektedir. Daha erken yaşlarda çocukluk döneminde ortaya çıkmaktadır. Hastalık bahar ve yazın ortaya çıkmaktadır. Güneş gören alanları daha fazla tercih etmektedir. Alın, yanaklar, göz kapakları ve dudaklarda sık gözlenmektedir. Yüz dışında dekolte alanında, boyunda, el üstünde ve bacakların alt kısımlarında gözlenmektedir.

Kaşıntı hafif yada hiç yoktur. Karakteristik döküntüler hiperpigmente, mavi-gri renktedir ve melazmaya benzer.


Eritema Diskromikum Perstans

“Ashy dermatosis” yada “dermatosis cinicienta” olarakta bilinmektedir. Sıklıkla 40 yaş altında görülmektedir. Gövdede birkaç cm ye ulaşan lezyonlar şeklindedir. Kaşıntı yoktur. Tırnak ve mukoza tutulumu gözlenmez.


İdyopatik Erüptiv Maküler Pigmentasyon

Daha çok genç yaşlarda ortalama 11 yaşta gözlenir. Boyun ve sırt ile kol ile bacaklarda hiperpigmente döküntüler gelişmektedir. Kendiliğinden gerilemektedir.


Liken Nitidus

Liken nitidus (LN) kronik klinik seyirli, 1-2 mm ve nadiren bundan hafif büyük, parlak, tek formda papüller döküntülerdir. Gençlerde daha sık gözlenmektedir. Kaşıntı minimal yada yoktur. Penis, kol ve el üstünde çizgisel dağılımda gösterebilirler. HBV aşısı yada hepatitte kullanılan interferona bağlı olarak gelişebilmektedir.


Liken Striatus

Liken striatus sıklıkla kız çocuklarında görülmektedir. Lezyonlar küçük başlamakta kırmızı ve hafif kepeklidir. Vücutta Blaschko çizgilerine yerleşmektedir. Asemptomatiktir. Kendiliğinden skar bırakmada iyileşmektedir.


Liken Sklerozis (Lichen Sclerosus et Atrophicus)

Deri ve mukozaya yerleşen kronik bir hastalıktır. Çocuklarda ve daha ileri yaşlarda ortaya çıkabilmektedir. Deri ve mukozayı etkilemektedir. Otoimmün bir mekanizmadan bahsedilmektedir. Kadınlarda ergenlikte ve menopozda artışlar göstermektedir. Başlangıç lezyonları beyaz, düz papüller, plaklar ile başlamakta atrofik plaklarda gözlenmektedir. Bunların çevresini kırmızı-morumsu halkalar çevrelemektedir. Kadınların % 40 ında LP asemptomatik iken bu hastalıkta % 100 semptomatiktir. Kaşıntı çok şiddetlidir. Özelikle makat çevresinde. Zamanla fisür şeklinde deride çatlamalar ve yaralar olabilmektedir. İdrarda yanma, akıntı yapmaktadır. Zamanla normal anatomik yapılarda daralmalar ve şekil düzensizlikleri yapmaktadır. Gebelikte gerilemekte hatta kaybolmaktadır. Erkeklerde lezyonlarda gelişen hipopigmentasyon lezyonların vitiligoya fazla benzemesine neden olmaktadır. Genital SCC gelişme riski yüksektir.


yol tarifi

dermatoloji randevu
dermatoloji doktor cevapliyor

Adres: Esentepe Mah. Cevizli D 100 Güney Yanyol Lapishan 25/2 Soğanlık, Kartal / İSTANBUL
GSM: 0532 624 21 27
Bu sitedeki bilgiler doktor ya da eczacıya danışmanın yerine geçmez. Sitedeki bilgi, yorum ve görüntüler kişileri bilgilendirme amaçlı olup, tanı ve tedaviye yönlendirme amaçlı değildir.



© 2020 Hakan Buzoğlu. All Rights Reserved.
ByFlash Web Agency