- Gösterim: 10411
Genel kabul görmüş tanıma göre, herhangi bir iyi huylu tümörün yüzde 'dan fazla kansere dönüşme riski taşıması durumunda, bu tümörlere prekanseröz tümörler denilmektedir.
1. Aktinik Keratoz (AK)
-
Etiyoloji: Genellikle güneş, iyonize radyasyon, arsenik ve polisiklik hidrokarbonlara maruz kalınması ile oluşur.
-
Tanım: Aslında Skuamöz Hücreli Karsinom'un () derinin en üst katmanı olan epidermiste lokalize kalmış (in situ) formudur.
-
Epidemiyoloji: Sıklıkla güneşe maruz kalan, açık havada çalışan kişilerde görülür. Yaygınlık yaşla artar:
-
- yaş: Erkeklerde , kadınlarda .
-
- yaş: Erkeklerde , kadınlarda .
-
2. Bowen Hastalığı
-
Tanım: Özellikle yaş ve üzeri hastalarda görülen, derinin en üst katmanı olan epidermise sınırlı atipik hücreler içeren 'nin in situ (başlangıç) evresidir.
-
Risk Faktörleri: Arsenik, güneş ışığı, , iyonize radyasyon, savunma sisteminin baskılanması ve tedavisi gibi faktörler rol oynamaktadır.
3. Arsenik Keratozis
-
Etiyoloji: Geçmişte astım ve sedef tedavisinde kullanılan solüsyonu gibi inorganik arseniğe maruz kalma veya kuyu sularının içimi sonucu gelişir. Bazı Çin kökenli bitkisel ürünlerde de arsenik bulunabilir.
-
Klinik Görünüm: Arseniğe maruz kalındıktan yıl içerisinde keskin kenarlı, yuvarlak, siğil gibi ya da ila çaplı nokta şeklinde, daha çok el içi ve ayak tabanında görülür (parmaklara yerleşmez).
-
Malignite Riski: 'ye dönüşebilir. Ayrıca kronik arsenik alımı, ila yıl sonra gelişim riskini de artırmaktadır. Arsenik aynı zamanda mesane kanseri de yapmaktadır.
4. Eritroplazi Queyrat (Erythroplasia of Queyrat)
-
Tanım: Bowen hastalığının erkekte penise yerleşmiş bir formudur. Yavaş ilerler ve gelişebilir.
-
Lokalizasyon: Sıklıkla penis baş kısmına, sünnet derisine ve idrar kanalının penise açıldığı ağza yerleşmektedir. Kadınlarda vulvada da yerleşebilir.
-
Risk Grubu: yaş üstü sünnetsiz erkeklerde daha sıktır.
-
Tedavi: veya imiquimod krem, lazer kullanılabilmektedir.
5. Verrüköz Karsinoma
-
Tanım: Bir (SCC) türüdür. Verrüköz (siğil benzeri) bir lezyon şeklindedir.
-
Seyir: Klinik olarak bir süre iyi huylu seyredebilir. Lezyon lenf nodlarına yayılmaz, ancak bulunduğu dokulara sıklıkla yayılır ve yıkıcıdır. Sinsi bir şekilde alttaki yapılara yayılım gösterir.
-
Nüks: Sıklıkla tedaviler sonrası tekrarlama eğilimindedir.
6. Lökoplaki (Leukoplakia)
-
Tanım: Ağız içerisinde mukozaya yerleşen prekanseröz tümörlerdir. Klinik olarak beyaz renginden ismini almaktadır.
-
Görünüm: Mukozadan hafif kabarık olabilir, beyaz ya da opak, yoğun yapıdadır, bazen ülserasyonlar gösterebilir.
-
Yerleşim: Sıklıkla dudak kenarlarına, ağız içerisine ve kadınlarda vulvaya yerleşmektedir.
-
Etiyoloji: Ağız içerisindeki lökoplakilerde en fazla neden sigara içimidir. Sigaranın kesilmesi, lezyonun kendiliğinden haftada düzelmesini sağlayabilmektedir.
-
Malignite Riski: Lökoplakili hastaların yüzde 'sinde gelişmektedir. Bu gelişme süresi ila yıldır.
-
Tedavi: Dudaklarda ve vulvada lökoplaki olduğunda , cerrahi tedavi, elektrocerrahi, kriyotedavi ve lazer yapılabilmektedir.
7. Konjenital Melanositik Nevüsler ()
-
Sıklık: Yenidoğanların yaklaşık 'inde görülür. Çoğunlukla çaptan küçük ve tek sayıdadırlar.
-
Dev : Yenidoğanda çap veya erişkinde çaptan daha büyük olanlar nadirdir ( yenidoğanın 'inde).
-
Malignite Riski: Özellikle Dev 'lerde malign transformasyon riski zordur ve hayat boyu riskin yüzde ila yüzde arasında olduğu düşünülmektedir.
-
Önem: Bu popülasyonda gelişen melanomlar genelde ilk yaş içinde gelişir ve prognozları, özellikle deri dışı yerleşim gösterdiğinde, kötüdür.
-
Takip Zorlukları: Lezyonlardaki aşırı kıllanma, renk değişkenliği, nodülarite ve düzensiz yapı bu lezyonların açısından takibini zorlaştırır.
8. Displastik Nevüsler (Atipik Moller)
-
Tanım: yılında multiple atipik molü olan ve artmış insidansı olan ailelerde tanımlanmıştır. Artık atipik moller olarak adlandırılmaktadır.
-
Klinik Özellikler: Kazanılmış nevüslerin aksine melanomdakine benzer klinik özellikler sergilerler: çapları 'den büyük, düzensiz sınırlar, değişken pigmentasyon ve topografik asimetri.
-
Sporadik Risk: Toplumda sıklıkta görülen sporadik (ailesel olmayan) displastik nevüslerde 'ye dönüşme riskinin belirlenmesi karışıktır.
-
Riskli Fenotip ("Anormal Mol Fenotipi"): Klinik atipi olsun veya olmasın, 'den fazla molü olan hastalar veya **en az birinde atipik özellikler olan 'den fazla molü olan hastalar}$**da riski artmıştır. Ailede öyküsü varsa risk belirgin olarak artar.
-
Öncül Değil, Belirteç: Atipik moller, 'nin direkt prekürsörü olmaktan ziyade, riskinin arttığını gösteren bulgular olduğu düşünülmelidir.
-
Sendromu: Ailesel Atipik Çoklu Mol Melanom Sendromu () olan hastalarda belirgin olarak artmış riski vardır. Bu hastalarda yaşında hayat boyu gelişme riski yüzde 'e ulaşır ve daha erken yaşlarda multiple primer 'ler oluşabilir.