- Gösterim: 6881
Hiperhidrozis tüm vücutta yada bölgesel normalden fazla aşırı terlemeyi tanımlar.
Toplumda 3% oranında görülmektedir. Yapılan çalışmalarda hiperhidrozisin çocuklarda ve 18 yaş altında görülme sıklığı 1.6% olarak tanımlanmıştır. Çocukluk döneminde % 0.6 gibi oranlardan bahsedilmektedir.
Ancak hiperhidrozisli çocuk hastaların ancak 3 de 1 nin doktor muayenesi yaptırdığı düşünüldüğünde bu oranın daha da yüksek olabileceği düşünülmektedir.
Primer hiperhidrozis çocuklarda sıklıkla el-ayak ve koltuk altında görülürken sekonder lokal hiperhidrozis yüz ve saçlı deride görülmektedir.Hiperhidrozisin nedenleri, tanımı ve klinik formları diğer bölümlerde anlatılmıştır. Erişkinlerdeki özellikleri göstermektedir.
Çocuklarda psikolojik ve motor gelişim devam ettiği için hiperhidrozis daha ciddi problemlere neden olabilmektedir.
Çocukluk döneminde kalem tutamama ve kağıtların ıslanması akademik başarıyı etkilemekte, hatta ıslak eller oyuncak oynama, bisiklet sürme, bilgisayar ve oyun konsül kullanımını engellemektedir. Bunlar çocukta sosyal ve kişisel uyum streslerine neden olmaktadır.
Hiperhidroziste çocukluk döneminde tedavi seçimi ve algoritması farklıdır.
Tedavi hiperhidrozisin yerleşim yerine ve şiddetine göre seçilmektedir.
Bunun dışında hastanın yaşı, daha önceki tedavilerin sonuçları ve tedavi maliyeti de göz önüne alınmalıdır.
Topikal tedaviler, iyontoforez, botulinum toksin uygulaması, sistemik tedaviler özellikle antikolinerjikler tercih edilmektedir.
Mikro dalga tedavileri erişkinlerde kullanılmakta birlikte çocuklarda kullanımı henüz çok aydınlatılamamıştır.
Cerrahi tedavilerden sempatektomi çocuklarda erişkinlerden daha başarılı bulunmuştur. T
opikal tedavi çocuklarda ilk tercih olmalıdır. Aluminyum ve zirkonyum tuzları en sık tercih edilenlerdir. Kullanımları erişkilerde olduğu gibi akşamları kuru cilde 6-8 saat süre kalacak şekilde uygulanmalı ve sabahları yıkanmalıdır. Uygulama alanında tahriş ve reaksiyonlar yapabilmektedir. Bu nedenle aluminyum zirkonyum triklorhidroksi kullanılmaktadır. Bu diğerlerine göre deride daha az tahriş yapmaktadır.
Antikolinerjikler ile kombine formlar olmakla birlikte bunların çocuklarda kullanımına dikkat edilmelidir. Alüminyum tuzlarının kullanımı ile Alzheimer hastalığı ve meme kanseri arasında ilişki ileri sürülmekle birlikte yapılan çalışmalarda bu ilişkinin olmadığı saptanmıştır.
Aluminyum klorid hekzahidrat %20 -25 alkol içerisinde preparatlar koltuk altı hiperhidroziste kullanılmaktadır. Her gece 1 hafta kullanımı sonrası gün aşırı yada hafatda 1-2 kez uygulanmaktadır. lokal irritasyon gelişiminde 1% hidrokortizon kremler kısa süreli kullanılabilmektedir. Bu yan etkilerin azaltılması için alkol yerine 15% alüminyum klorid gel içerisinde ve 2% salisilik asit ile karıştırılarak hazırlanan formları kullanılabilmektedir.
Bunların emilimi daha iyi ve yan etkiler alkol içermediği için daha azdır. Bunların uygulanması sonrası yanma ve kaşıntı sık ifade edilen yan etkilerdir.
İyontoforez çocuklarda iyi bir seçenek olarak görülmektedir. özellikle ev üniteleri daha uygundur. Ancak iyontoforez çocuklarda tolere edilemeyebilir. Yanma ve batma hissi çocukların bu tedaviye olan uyumlarını azaltabilmektedir. Çocuklarda diş telleri konusunda bu tedavide dikkatli olunmalıdır.
Botulinum toksinin çocuklarda hiperhidroziste kullanımı için henüz FDA onayı bulunmamaktadır. Serebral palsyli çocularda botulinum toksin kullanımından saatler ve haftalar içerisinde gelişebilen genel kas zayıflığı ve solunum sıkıntıları bildirilmiştir. Bu nedenle dikkatli olunmalıdır.
Sistemik hiperhidrozis tedavisi; özellikle yüz ve baş hiperhidrozisinde ilk tercih olarak erişkinlerde kullanılmaktadır. Bu amaçla kullanılan antikolinerjikler çocuklarda ameliyat öncesi tükürük salgısının azaltılması için, aşırı tükrük salgısı gelişen nörolojik hastalıkların tedavisinde ve idrar problemlerinde kullanılmaktadır. Ancak antikolinerjikler sadece terlemeyi baskılamaz. Diğer sistemik etkileri ile ağız kuruluğu, bulanık görme, idrar yapamama, çarpıntı ve kabızlık yapabilmektedir. Bu nedenle çocuklarda kullanımı sınırlıdır.
FDA çocuklarda glikopirolat ve oxybutynin kullanımını onaylamıştır. Çocuklarda glikopirolat günlük 1 mg dozlarda başlanmakta ve klinik cevaba ve yan etkilere göre doz 2 mg günlük verilmektedir. Glikopirolat 40–100 mikrog/kg dozlarda çocuklarda günde 4 eşit dozlarda verilmektedir. Oxybutynin 5 yaş altında 0.1 mg/kg/doz günde 3 kez, 5 yaş üzerinde ise 5 mg günde 3 kez verilmektedir.
Çocuklarda hiperhidroziste kullanılan diğer seçeneler; kalsiyum kanal blokerleri; clonidin gibi ve alfa adrenoreseptör antagonistleridir. Benzodiazepinlerde tercih edilebilmektedir.