Melanositik nevüsler ($\text{MN}$), sıklıkla 'ben' olarak da adlandırılır. Vücudun herhangi bir bölgesinde ortaya çıkabilir ve renkleri kahverenginin tonlarından siyaha kadar değişebilmektedir. Genellikle $\text{1 cm}$'den küçük, sınırları belirgin, leke ya da deriden kabarmalar şeklinde görülürler.

Histolojik Özellikler

Benler, deride daha önceden var olan melanositlerden ya da nevomelanosit adı verilen hücrelerden oluşurlar. Normal deride bazal membran boyunca tek tek dizilmiş olan melanositlerin aksine, $\text{MN}$'ler melanosit kümelerinden oluşur. Bu kümelerdeki melanositlerin dendritleri yoktur.

Etiyolojik Faktörler

Nevüs gelişiminde rol oynayan önemli faktörler; genetik, yaş, deri tipi, güneş ve ultraviyole ($\text{UV}$) ışınları, hormonlar ve immünsüpresyon olarak sayılabilir.

Çevresel Risk Faktörleri (Güneş Işınları)

• $\text{MN}$ gelişiminde esas çevresel risk faktörünün güneş ışınlarına maruziyet olduğu, son çalışmalarla desteklenmektedir.

• Özellikle hayatın ilk iki yılındaki güneş ışınıyla temasın miktarı $\text{MN}$ gelişiminde önemlidir.

• Çocukların maruz kaldıkları güneş ışını miktarı ve yoğunluğu, sonradan gelişen $\text{MN}$ oluşma sıklığını arttırmaktadır.

• Açık cilt tipine sahip olanlarda, çilleri olanlarda, açık saç ve göz rengine sahip olanlarda ve yoğun güneş ışığı maruziyetinde $\text{MN}$ sayısında artış gösterilmiştir.

• Aralıklı güneş ışınlarına maruz kalınması, kronik olarak uzun süreli maruziyetten daha önemlidir. Hatta devamlı güneş ışınları altında yaşayan kişilerde $\text{MN}$ sayısının daha az bulunduğu bildirilmiştir.

Genetik Faktörler

Nevüs gelişiminde genetik özellikler de önemli bir yer tutmaktadır. İkizlerde ve aile bireylerinde nevüs yoğunluğu ve toplam nevüs sayısında artış saptanmıştır.

Klinik Görünümlerine Göre $\text{MN}$ Alt Tipleri

Melanositik nevüsler, klinik görünümlerine göre farklı isimlerle sınıflandırılır:

1. Solid Kahverengi Melanositik Nevüsler

• Görünüm: Atipi göstermeyen, tek ya da çok sayıda, sıradan görünümlü benlerdir.

• Karakteristik: Deriden kabarık olmayan, iyi sınırlı, kahverenginin farklı tonlarında ve tek renk içeren, vücutta simetrik dağılım gösteren nevüslerdir.

• Boyut: $\text{3 mm}$'den başlayarak $\text{1 cm}$ üzerine kadar boyutlara çıkabilmektedir.

• Histoloji: Bunlar bileşik nevüs veya intradermal nevüs olabilir. Dermatoskopileri tipik bir nevüs izlenimi verir.

2. Solid Pembe Melanositik Nevüs

• Karakteristik: Daha çok açık tenlilerde görülür.

• Görünüm: Daha az pigmentasyon içerdikleri için pembe görülürler. Pembe görünümleri damarsal yapı zenginliğinden kaynaklanmaktadır. Klinik olarak renkler dışında Solid Kahverengi nevüslerin özelliklerini gösterir.

• Yönetim: Daha az pigmentasyon içerdikleri için dermatoskopik değerlendirmeleri mutlaka gerekmektedir.

3. Eclipse Melanositik Nevüs

• Görünüm: En sık görülen formu deriden kabarık olmayan, ortası daha koyu ve açık kahverengi halkalı olanlarıdır. Ortası koyu ve kenarları açık renkli görünümleri güneş yörüngesine benzetildiği için eklips adı verilmiştir.

• Boyut ve Yerleşim: Boyutları $\text{4 mm}$'den başlamakta, $\text{1 cm}$'den daha büyük olabilmektedir. Erişkinlerde gövdede, çocuklarda ise saçlı deride daha sık görülmektedir.

• Seyir: Daha sonraki yıllarda bu halkanın dışında küçük nevüsler gelişebilir. Yaşla birlikte bu çevre halka kaybolabilir, ortadaki koyu alan deriden kabarabilir ve dermal bir nevüse dönüşebilir. Bazı olgularda zamanla ortasındaki koyu alan solabilir, hatta pembe olabilir.

4. Cockade/Cockarde/Hedef Tahtası Melanositik Nevüs

• Görünüm: Ortada daha koyu bir alan ve çevresinde hedef tahtası gibi açık ve koyu halkalardan oluşmaktadır.

• Boyut: Genellikle $\text{4}$ ila $\text{10 mm}$ çapındadır. Gövdede yerleşim gösterenler daha büyük olabilir. Özellikleri ile Eklips nevüse benzemektedir.

5. Perifolliküler Hipopigmentasyonlu Melanositik Nevüs

• Görünüm: Doğumsal ya da sonradan gelişen nevüslerde ve mavi nevüslerde, nevüs içerisinde kıl follikülleri çevresinde hipopigmentasyon (renk açılması) bulunmaktadır.

• Boyut: Sıklıkla $\text{1 mm}$'den daha küçük çaplıdır ve kalın terminal kıllar çevresinde görülmektedir.

6. Çok Sayıda Halo Nevüslü Melanositik Nevüs

Pigmente bir $\text{MN}$ çevresinde depigmente (renksiz) bir halka gelişimiyle karakterize bir durumdur ve dört evrede seyri tanımlanır:

• I. Evre: Pigmente $\text{MN}$ çevresinde depigmente bir halka ile kendini gösterir.

• II. Evre: Ortadaki pigmente nevüs pembe renge döner.

• III. Evre: Ortadaki pembe nevüs kaybolur ve sadece depigmente halka kalır.

• IV. Evre: Aylara ya da yıllar sonra ise bu depigmentasyon kaybolur.

• Önem: Halo nevüslerde, malign melanom arayışı için tüm vücut ve göz muayenesi yapılmalıdır.

7. Nonpigmente Melanositik Nevüs

• Karakteristik: Çok nadir görülmektedir.

• Önem: Pigmentasyon içermedikleri için tanıları ve dermatoskopileri son derece önemlidir, çünkü bu durum melanom gibi malign lezyonlarla karışabilir.

8. Sahanda Yumurta (Fried Egg) Compound Melanositik Nevüs

• Histoloji: Bu nevüslerin ortasında dermal, çevresinde ise junctional yapılanma (epidermal-dermal sınırda) bulunmaktadır.

9. Lentiginous Melanositik Nevüs

• Görünüm: Çillere benzeyen, simetrik dağılımlı, $\text{4 mm}$ çaplarında, koyu kahveden siyaha kadar renkleri değişen nevüslerdir.

• Ayırıcı Tanı: Çok sayıda olduklarında solar lentigo (güneş çilleri) ile karışabilmektedir.