Kompresyon bandajlarında bazı tanımlar kullanılmaktadır.

Kompresyon bandajlarının;

• Elastisitesi: Vücutta uygulama alanında bir gerginlik yaratması için şekil ve boyutunda yapılan değişikliklerin eski haline dönebilme yeteneğidir.
• Extensibility(genişleyebilirlik)
• Hysteresis: gerilmesi ve serbest kalması arasında ölçülebilir enerji kaybını tanımlamaktadır. Minumum olması iyidir çünkü minumum gerilme direncine karşı maksimum kavrama özelliğini göstermektedir.
• Stiffness(sertlik): bacak çevresinde her cm2 de kompresyonun artması.
• Static stiffness indeks: ayakta durma ile uzanma arasında fark.
• Dinamik stiffness index: maksimum peak basıncı ile dinlenme basıncı arasındaki fark
• Resting pressure: Dinlenme ve kas aktivitesi olmadığında komresyon basıncıdır.
• Çalışma yada etki basıncı; kaslar kasıldığında kompresyon bandının iç yüzeyinde gelişen basınç
• Pressure amplitudes: Egzersiz sırasında maksimum ve minimum basınç arasındaki farka bağlı olarak gelişen masaj
• Basınç profili; ayak boyunca gelişen basınç profili
• Residüel basınç: ayak bileğinde beli bir noktada sıkıştırma yüzdesidir.

Bacak aslında anatomik olarak tam silindir değildir ve yarı çap her noktada eşit değildir. Bu nedenle bacakta basınç farklı anatomik alanlarda değişmektedir. Örneğin bacaklara kompresyon bandajı yapıldığında bacağın ön yüzünde basınç artmakta arka ve yanlarda ise basınç azalmaktadır. Bu özellikle ayak bileğinde malleollerde önem kazanmakta. İç ve dış malleoün ön ve arkası düz hatta konkav olduğu için burada kompresyon basıncı düşmektedir. Malleol çevresinde varislerde kompresyon bandajı yapılacak ise malleol ön ve arkasına pedler kullanılmalıdır. Bunlar basıncı istenilen noktada arttırmaktadır. Ayrıca kemik üzerlerinde yumuşak pedler kullanılarak bunlar üzerindeki basınçlar azaltılmaktadır.

Kompresyon bandajlarında bacakta yaptığı komresyonun ölçülmesinde standartlar kullanılmaktadır. Kompresyon basıncı ölçümleri için bacakta belli noktalar belirlenmiştir. Bu noktalar CEN (CEN, Centre Européen de Normalisation) ile belirlenmiştir.

Bacaklarda kompresyon basınç düzeyine göre göre sınıflandırılmaktadır.

•  Kompresyon A; 10-14 mm Hg çok hafif
• Sınıf I; 15-21 mm Hg hafif CEN standartlarına göre. 15-20 mm Hg orta ABD standartlarına göre.
• Sınıf II; 23-32 mm Hg orta CEN standartlarına göre. 20-30 mm Hg sıkı ABD standartlarına göre.
• Sınıf III; 34-46 mm Hg güçlü CEN standartlarına göre. 30-40 mm Hg ekstra sıkı ABD standartlarına göre.
• Sınıf IV; >49 mm Hg çok güçlü CEN standartlarına göre. +40 mm Hg ABD standartlarına göre.

Bunların klinik kullanım alanları ise aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Kompresyon bandajları 3 gurupta değerlendirilmekte.

A. Elastik olmayan bandajlar

1. Streç olmayan bandajlar-standart bandajlar(<10% genişleyebilme)

Bunlar hastalar tarafından zor uygulanmakta ve sadece gündüz kullanılmaktadır. Çinko gel Unna boot (Unna-Flex, Convatec, Princeton, NJ), Gelocast (Beiersdorf Inc., Norwalk, CT) ve Velcro-band ürünleri gibi.

2. Kısa streç bandajlar(<100% genişleyebilme)

Bunlar hastalar tarafından zor uygulanmakta ve gece-gündüz kullanılabilmektedir. B. Elastik bandajlar 1. Uzun streç bandajlar(>100% genişleyebilme); bunlar hastalar tarafından kolay zor uygulanmakta ve gece-gündüz kullanılabilmektedir.

Elastik ve streç olmayan bandajlar-standart kompresyon bandajları

Standart kompresyon bandajları için İngiltere Standartı kulanılmaktadır.Bunda 4 katogori var. 3A; hafif olarak tanımlanmakta ve 20 mm Hg kadar basınç uygulayanlar. 3B; orta olarak tanımlanmakta ve 2–30 mm Hg kadar basınç uygulayanlar. 3C; güçlü olarak tanımlanmakta ve 31-40 mm Hg kadar basınç uygulayanlar. 3D; çok güçlü olarak tanımlanmakta ve 41-60 mm Hg kadar basınç uygulayanlar.

Elastik olmayan ve kısa streç kompresyon bandajları

Bunlar venöz reflu ve venöz hipertansiyonda daha etkilidir. Bu bandajlarda genişleyebilme 0 dır. Örneğin çinko paste (Unna boot) ve rigid Velcro-bandları, Circ-Aid (CircAid Medical Products, San Diego, Calif.) yada Hydroboot, (Incappe Inc, Brandon, Miss.) gibi. Hafif bir kompresyon istendiğinde gerginlik yapmadan uygulama istenmektedir. Eğer güçlü bir kompresyon isteniyor ise ürün gergin olarak uygulanır.

Bu bandajlar 30 -100% uzatılabilmektedir ve bacakların alt kısmında 50 mmHg üzerinde basınç uygulanacak şekilde yapılmaktadır. Bu orta düzeyde ödemde kullanılmaktadır. Bu basınç hasta tarafından yatarken de iyi tolere edilmektedir. Bu bandaj uygulandıktan birkaç zaman sonra dinlenme basıncı düşerken ayakta yürüme sırasında basınç hale yüksektir.

Bu bandajların tuturmalı yada yapışkanlı olan formları bulunmaktadır. Tuturmalı olanlar-chosive olanlar kendi kendi üzerine yapışmakta, yapışkanlı olanlar ise deriye yapışabilirler. Bunlar çıkarıldıktan sonra tekrar kullanılamaz.
Yapılan çalışmalarda bu bandajların uygulandıktan 4 saat sonra basın etkilerinin azaldığı gözlenmiştir. Bunun için özel ortezler geliştirilmiştir. Bu ortezlerin en büyük avantajı hasta tarafından bu 4 saat sonra tekrar sıkılaştırılarak basıncın düzenlenmesidir.

B. Elastik bandaj, uzun streç kompresyon bandajları

Bu bandajlar 140 – 200% oranında genişleyebilmektedir. Bunlar sıklıkla sabah yataktan kalkılmadan takılmakta ve gece yatakta çıkarılmaktadır. Bunların çıkarılması, giyilmesi ve hasta toleransı daha kolaydır. Bunların ayak ergonomisi ile uyumu ve yürürken genişleme ve kontraksiyonu daha iyidir. Uzun süre ayakta durmaya karşın düzenli bir basınç sağlamakla birlikte bu bandajlar kişiyi oturma ve günlük aktivitesinde rahatsız edebilmektedir. Bunlar bu yüksek basınçları nedeni ile dikkatli ve uygun kullanılmalıdır.