Hidradenitis Suppurativa ($HS$) alevlenmelerini tetikleyen yaygın faktörler arasında stres, diyet, egzersiz, terleme, sigara kullanımı, kilo alımı, adet dönemi ve cilt sürtünmesi yer almaktadır. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, her bir $HS$ hastasının gözlemlediği spesifik tetikleyicileri araştırmalı ve bu faktörleri hafifletmek için kişiselleştirilmiş yaşam tarzı değişiklikleri önermelidir (Bkz. Şekil 4). Yaşam tarzı müdahaleleri ve adjuvan tedaviler, $HS$ hastaları için özellikle önemlidir. Bunlar; kilo verme, diyet değişiklikleri, sigarayı bırakma, cilt sürtünmesinden kaçınma, yara bakımı, ağrı kontrolü ve eşlik eden hastalıkların tedavisini içerir.

Genel Önleyici Yaklaşımlar ve Hijyen

• Hijyen ve Giyim: $HS$ için kolaylaştırıcı faktörlere sahip bireylerde ilgili bölgelerin temiz ve kuru tutulması önemlidir. Bu amaçla bölge antibakteriyel sabunlarla yıkanabilir. Sentetik, dar ve sürtünen giysilerden kaçınılması diğer önleyici bir yaklaşımdır. Uzmanlar, daha bol iç çamaşırları ve giysiler giyerek intertriginöz bölgelerdeki sürtünmeden kaçınılmasını önermektedir. Hastalar ayrıca cildin pH'ına benzer bir pH değerine sahip, tahriş etmeyen hijyenik ürünlerin kullanımından da fayda görebilirler.170

• Yara Bakımı: Hastaların çoğu yara pansumanına ihtiyaç duyar ve günlük yara bakımı yönetiminde desteklenmelidir.66,67 Pürülan akıntıların olduğu dönemlerde hidrohücresel-hidrofiber yara örtülerinin kullanılması son derece önemlidir. Bunlar akıntıyı emerken koku oluşmasını engellemektedir.

• Tüy Alma ve Adet Ürünleri: Hastalara $HS$ lezyonları olan bölgelerde tıraş veya ağda yapmaktan kaçınmaları ve lokal cilt tahrişini azaltmak için tampon veya adet kapları kullanmaları konusunda tavsiyede bulunulmalıdır. Kadınlarda anogenital cilt tahrişini en aza indirmek için hijyenik pedler yerine tampon ve menstrüel kapların kullanılması önerilmektedir.

• Antibiyotik Kullanımı: Koruyucu amaçlı antibiyotiklerin içilmesi ya da hastalık alanlarına sürülmesi önerilmez. Bu yaklaşım, bu hastalıkta antibiyotiklere olan direnci artırmaktadır.

Diyet ve Kilo Yönetimi

• Kilo Yönetimi: Obez $HS$ hastaları için kilo yönetimi önerilir. Fazla kilolar, deri kıvrımlarının derinliğini artırdığından sürtünmenin, irritasyonun ve bakteri çoğalmasının daha fazla oluşmasına yol açabilir. Kilo verme; metabolik sendrom, tip 2 diyabet ve arteriyel hipertansiyon gibi eşlik eden hastalıkların etkisini önler veya hafifletir. Ayrıca, bazı raporlar kilo verildikten sonra $HS$ şiddetinde azalma olduğunu göstermektedir.100,168,169

• Diyet: $HS$ için spesifik bir diyet-besin kısıtlaması bulunmamakla birlikte, dengeli beslenme son derece önemlidir.169

  • Kanıtı Güçlü Diyetler: Düşük glisemik indeks ve düşük süt ürünü içeren diyetler en fazla destekleyici kanıta sahiptir. Şeker ve rafine karbonhidrat alımı sınırlandırılmalıdır, çünkü bunlar $IGF$-$1$ ve insülin artışına neden olarak foliküler oklüzyonu tetikleyebilir. Süt ürünleri de aynı etkiye sahip doğal androjenler ve proteinler içerir.

  • Diğer Diyetler: Akdeniz diyeti, kardiyovasküler ve metabolik hastalıklara karşı koruyucu bir etki sağladığı için $HS$ hastaları için de faydalı olabilir. Diğer eliminasyon diyetlerini (buğday, bira mayası, patlıcangiller, otoimmün protokol) önermek için mevcut kanıtlar yeterli değildir.

Sigarayı Bırakma ve Tütün Kullanımı

Bilimsel kanıtların desteği altında, sigara içilmemesinin hastalık seyri üzerinde olumlu etkiye sahip olabileceği belirtilmektedir. Tütün ürünleri kullanmak, tedaviye daha zayıf yanıt ve daha fazla tutulum alanı ile ilişkilidir.

• Mekanizma: Nikotin, pilosebase-apokrin üniteyi çevreleyen nikotinik asetilkolin reseptörlerini aktive ederek foliküler oklüzyonu ve inflamatuar sitokin üretimini artırabilir.

• Bırakma Yöntemleri: Sigarayı bırakan hastalarda hastalığın şiddetinde iyileşme gözlemlenmiştir.

  • Farmakolojik Ajanlar: Nikotin Replasman Tedavisi ($NRT$), bupropion ve vareniklin bulunmaktadır. $NRT$ kullanımı nikotin $HS$'yi kötüleştirebileceğinden kısa bir süre ile kısıtlanabilir. Bupropionun antiinflamatuar etkisi ($TNF$-$\alpha$ düzeyinde azalma dahil) gözlemlenmiştir.

  • Psikolojik Müdahaleler: Bilişsel davranışçı terapi, motivasyonel görüşme ve destek grupları önerilir.

Fiziksel Aktiviteler ve Terleme Yönetimi

• Egzersiz: Ağrı ve hareket kısıtlılığı bazı $HS$ hastalarında egzersiz kabiliyetini sınırlayabilir. Artan terleme ve sürtünme $HS$ alevlenmelerini tetikleyebilir. Yüzme veya yoga gibi deri kıvrımlarında terlemeyi ve sürtünmeyi sınırlayan aktiviteler tercih edilebilir.

• Giyim ve Terleme Kontrolü: Hastalar, nemi uzaklaştıran kumaşlardan (polyester, spandeks veya polipropilen) yapılmış egzersiz kıyafetleri seçmeli, sürtünme önleyici kremler/balsamlar kullanmalıdır. Hassas ciltler için deodorantlar ve botulinum toksin enjeksiyonları gibi hiperhidroz tedavileri aşırı terlemenin hastalık aktivitesi üzerindeki etkisini azaltabilir. Giyim üreticileri tarafından üretilen yüksek emici şortlar ve iç çamaşırları, deriden deriye sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olabilir.

Ağrı Kontrolü ve Psikolojik Destek

• Ağrı Kontrolü: $HS$ ataklarında ağrının kontrol altına alınması önemlidir. Ağrı şiddetine göre parasetamol, kodein ve narkotik analjezikler kullanılabilir. NSAI˙I˙ ve kortikosteroidler tercih edilmez. Topikal diklofenak ve ksilokain hafif lokal ağrıyı kontrol edebilir. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri, gabapentinoidler, gabapentin ve pregabalin içeren antidepresanlar hem kronik ağrıyı hem de kaşıntıyı azaltmada etkilidir.174,175 Opiyatlar, belirli kısa süreli kullanımlarda kesinlikle kısıtlanmalıdır.

• Psikolojik Destek: $HS$'den kaynaklanan psikolojik problemler için psikolojik destek sağlanmalıdır. Davranış terapisi, stresle başa çıkma teknikleri ve dayanıklılık stratejilerini içeren psikoterapi, bütünsel bir tedavi rejiminin parçası olarak değerlendirilmelidir.

Komorbidite Yönetimi ve Hormonal Tedavi

• Sistemik Hastalıklar: Eşlik eden hastalıklar, disiplinlerarası bir ortamda tedavi edilmelidir. $HS$'li hastalarda kalp-damar hastalıkları ve metabolik hastalıkların birlikte görülme riskleri nedeniyle hastaların ilgili uzmanlık alanlarında konsültasyon muayeneleri ve takipleri yapılmalıdır.

• Hormonal Tedavi: Menstrüel dönemde $HS$ kliniğinde alevlenmeleri olan kadın hastalarda, jinekoloji ve endokrinoloji destekleri ile hormonal tedaviler (örneğin östrojen içeren kombine oral kontraseptifler veya spironolakton) uygulanabilir.143

• Epilasyon ve Fizik Tedavi: Lazer (neodimyum katkılı itriyum alüminyum garnet veya yoğun atımlı ışık) destekli epilasyon, erken dönemdeki tutulum bölgelerinde hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.171 Kombine radyofrekans ve yoğun atımlı ışık, hastalık semptomlarını azaltmak için yardımcı fizik tedavi olarak düşünülebilir.172,173

Takviyeler

Çinko, D vitamini ve miyo-inozitol $HS$ tedavileri olarak araştırılmıştır.

• Çinko: Serum çinko eksikliği şiddetli $HS$'de yaygındır. Çinko glukonat takviyesinin $HS$'yi iyileştirmede etkili olduğu bulunmuştur. Bakır eksikliğini önlemek için eş zamanlı bakır takviyesi düşünülmelidir.

• D Vitamini: $D$ vitamini eksikliği $HS$'de yaygındır ve takviye faydalı olabilir.

• Diğer Takviyeler: Miyo-inozitol ve Riboflavin ($B2$ Vitamini) insülin direncini azaltmaya yardımcı olabilir. Kurkumin, inflamatuar sitokin düzeylerini düşürmede ve ağrıyı yönetmede yardımcı olabilir, ancak $HS$ hastalarında henüz yeterince incelenmemiştir.