Saç,  kadın ve erkekte her yaş döneminde kişiliğin, cinsel kimliğin ve sosyal rolün fiziksel ifadesidir. Hepimiz için saç çekicilik, kendine olan özgüven ve saygı hislerini oluşturmaktadır. Bu nedenle saç dökülmeleri majör problemlerdir ve stres kaynağıdır. Saç dökülmeleri ve kayıpları kadınlarda erkeklere göre daha fazla stres yaratmaktadır. Kadınlarda saç dökülmesinin tanısını koymak ve ayırıcı tanısını yapmak erkeklere göre daha zordur, çünkü kadınlarda saç kaybı paternleri erkeklere göre daha az belirgindir ve kadınlarda paternsiz saç kaybı tipleri daha sıklıkla görülür.

Saç ve saçlı derinin değerlendirilmesinde bir çok yöntem kullanılmaktadır.

Bu yöntemler normal saç fizyolojisini daha iyi anlamak, saç büyümesi fizyolojisinin anlaşılması, saç dökülmesinin tanımlanması ve uygulanacak tedavilerin etkinliklerinin değerlendirilmesi için kullanılmaktadır. Bu yöntemler objektiftir ve ölçme ile gözleme dayalıdır.

saçlı deri hastalıkları tanısı, saç hastalıkları tanısı,Bugün saç dökülmesini değerlendirmede altın standart yoktur. Ancak ideal yöntem non-invazif olmalı, uygulanması kolay ve saç biyolojisini açıklayacak nitelikte olmalıdır. İdeal yöntem saç kalınlığını ve dansitesini mikroskopik düzeyde ölçebilmeli, saç büyümesini değerlendirebilmeli ve ek olarak hasta görüntüsü ve memnuniyetinin sübjektif değerlendirmesini sağlayabilmelidir.

Saç ve saçlı deri hastalıklarının tanısında en sık kullanılan yöntem; “Saçın Büyümesinin Değerlendirilmesi” yöntemidir.  

Saç büyümesinin değerlendirilmesinde temel biyolojik parametreler şunlardır.

1. Saçın lineer yani uzunlamasına büyüme hızı
2. Saçın çapı
3. Saçın dansitisitesi
4. Saç yaşam siklusunun durumu; Anajen : telojen oranı siklus durumunun en iyi ölçüsüdür.

Saçın büyümesi, saçın çap ve dansitisitesinin değerlendirilmesi için kullanılabilecek en iyi yöntem fototrikogramdır.

Fototrikogram

Hastadan üç gün boyunca saçların yıkanmaması ve taranmaması istenmektedir. Bu üç günün ardından fototrikogram incelemeleri yapılmaktadır.

Fototrikogramda hastada oksiput (oksipital protuberansın üzeri) ve verteks (koronal ve sagittal dikişlerin birleşim yeri)  bölgesindeki 0.5 cm2’lik alanlar tıraş edildikten bu alanların makro fotoğrafları alınmakta. Daha sonra Fotofinder dermatoskop ünitesi ile mikro fotoğraflar çekildi. 48 saat sonra fotoğraflar tekrarlandı. Fotoğraflar bilgisayara aktarılarak fotofinder trichoscale analiz programıyla saç adeti, kılın kalınlığı ve uzayıp uzamadığı tespit edildi.

Saçların kalınlığı otamatik olarak ölçüldü. 40 mikrondan az ve 30 mm den kısa olan saçlar ince olarak kabul edildi.

İlk ve 48 saat sonra resim arasında saçların uzunluk farkları değerlendirildi.  Fark göstermeyenler uzamayan saç olarak yorumlanmakta ve kalın uzayan, kalın uzamayan, ince uzayan ince uzamayan saçlar şeklinde sınıflandırılmaktadır. İnce ve uzamayan saçların yüzdeleri alındı.

Her alanda saç dansitesi hesaplanmaktadır.

Fototrikogramda uzamayan saçlar telojen saç olarak kabul edilir.