- Gösterim: 11055
Yüzün anatomik ve estetik değerlendirmesinde, fotoğraflanmasında ya da sefalogram röntgen çekimlerinde ilk adım, hastaya doğru bir baş pozisyonunun verilmesidir. Doğal baş pozisyonu (Natural Head Position - NHP) verilmemiş bir hastanın klinik ve fotoğraf değerlendirmeleri yanlış olacaktır. Kaçınılmaz olarak tanı ve tedavi planlamasında hatalara yol açacaktır. Hastanın ilk değerlendirmesi ve sonraki değerlendirmeleri bu baş pozisyonuna göre yapılmalıdır. Hastaya doğru baş pozisyonunun verilmesinde bir çok yöntem kullanılabilir.
- İlk ve en basit yaklaşım, hastanın kendisinin doğal baş duruşunu yapmasını istemektir. Bunun için hastanın karşısına göz hizasında bir ayna konularak kendi gözlerine ya da ufka, sonsuza bakacak şekilde başını tutması istenebilir. Hasta bu şekilde durmaya çalışırken klinik değerlendirmeyi yapacak ya da fotoğraflayacak kişi, hastanın bu baş pozisyonunu hafifçe düzenlemektedir.
- Doğru baş pozisyonu için kullanılan diğer bir yöntem Frankfort yatay plan, Frankfort Horizontal Plane, FHL'dir. 1882 yılında Alman antropologlar tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Bu planda hastanın sağ ve sol yandan profilden; dış kulak yolunun üst kenarı ile göz altındaki orbital kemik arasındaki hat yer düzlemine paralel olmalıdır. Frankfort yatay düzlemi, antropologlar tarafından kafatasları üzerinde kraniyometrik çalışmalar için fizyolojik bir pozisyonun en iyi anatomik göstergesi olarak seçilmiştir. FHL, doğal baş pozisyonu ile iyi uyum gösterdiği için yüzün estetik değerlendirilmesinde de son derece önemlidir. Birçok hastada doğal bir baş pozisyonu Frankfort düzlemi ile paralel olmaktadır. Ancak ciddi yüz deformitelerinde Frankfort düzlemi ile NHP düzlemi arasında önemli ölçüde farklılıklar olabilmektedir. Yüz deformiteleri olmayan normal dento-skeletal ilişkileri olan bireyler üzerinde yapılan çalışmalarda Frankfort düzleminin gerçek yatay düzleme - true horizontal line - TrH arasında -11° ila 15°'lik değişim olabileceği gösterilmiştir.
- Yüzün estetik değerlendirilmesinde FHL ve NHP yetersiz kaldığında, bunların dışında kullanılan standart bir diğer doğru baş pozisyonu "O meridyendir." Bu, yine yüzün profil değerlendirmesinde burun kökünün en dışarıda beliren yumuşak doku noktası, yani nasion (N′)dan geçen ve FHL'ye dik olan hattır. Ancak kaş ortası, en ön yumuşak noktası olan glabella ve burun kökü etnik ve ırksal özelliklerle çok değişebilmektedir. Nasion çok önde ya da geride olabilmektedir.
- Günümüzde nasiondaki yüz analizlerinde bu olumsuzluk nedeniyle FHL yerine "Gerçek Yatay Plan, True Horizontal Plane, TrH" ve O meridyen yerine "Gerçek Dikey Plan, True Vertical Plane, TrV" kullanılmaktadır. TrH, yer düzlemine paralel ve TrV, yer düzlemine dik konumlanmaktadır.