Günümüzün estetik, güzellik ve çekicilik normları ile bacaklar değerlendirildiğinde; kadınlarda konturları düzenli ve uzun bacakların, dar ancak yine düzgün konturlu bir baldır algısının çok yüksek olduğunu görmekteyiz. Bacakların uzun yada kısa olmasından bağımsız olarak çok genişlemiş baldır kadınlar için ciddi bir estetik problem haline gelebilmektedir.

Kadınlarda baldırların genişlemiş ve daha kaslı görünümü daha erkeksi-kaslı bir bacak algısına neden olur iken bacağı olduğundan daha kısa algılanmasınada neden olmakta.

Daha dominant kullanılan bacakta kas kitlesi farkı ile baldırda hafif bir asimetri olabilimekte. Ancak bu asimetrinin fazla olması estetik probleme dönüşebilmekte. Her iki baldır çevresel ölçümlerinde 2.0 cm den fazla farkın bulunması hafif-orta baldır asimetrisi olarak kabul edilmekte. 

Estetik olarak ideal ve çekici baldır için kullanılan tanımlar; baldır uzunluğu vücut uzunluğunun 4 de 1 olamlaı, baldırın maksimum çevre ölçüsü baldır uzunluğunun 4 de 3 olmalı, baldırların iç kısım konturlaı düz ve dış kısım kontruları hafif konveks olmalı, her iki baldır ölçüleri ve konturları simetrik olmalı....

Baldırların estetik olarak yeniden şekillendirilmesinde liposakşın, dolgu ve yağ tarnasferleri, baldır kaslarının cerrahi olarak çıkarılması yada seçici sinir blokajları geçmişten beri başarı ile kullanılmaktadır. Son yıllarda botulinum toksin ile yüzün yeniden şekillendirilmesinde(özellikle masseter kası başta olmak üzere) deneyimler arttıkça baldırda toksinin kullanımı gündeme gelmiştir. Botulinum toksin baldırda genişlemeye neden olan baldır kaslarının volüm azalmasının sağlanması için uygulanamakta. Diğer yöntemlere göre daha basit ve komplikasyonsuz uygulanabilmesi nedeni ile son yıllarda daha fazla tercih edilmekte.

Baldır arka kısmınında başlıca iki kas bulunmakta; gastrocnemius ve soleus kasları. Aşağıdaki temsiliresimde kas gurupları görülmekte.

 

“Soleus” kası şeklinde dolayı Latince düz sandalet anlamına gelen "soleus" dan gelmektedir. Ayakta tibia ve fibula kemiklerinin üzerini arkadantam olarak örterek gastrocnemius kasının altında yer almakta. Gastrocnemius kası tarafından gizlenmiş gibi görünmekle birlikte gastrocnemius kasının kenarlarında özellikle ayak bileğinde belirgin bir şekilde ortaya çıkmakta. Soleus bazen tibia arkasında ön görünümden bile fark edilebilmektedir. Bacağın 2/3 ünü örterek aşağıda "Achilles tendonunu" ile topukta sonlanmakta.

Baldırın dış konturlarını belirleyen ve daha yüzeysel yereşen "Gastrocnemius kasıdır". Kasın üst kısmı diz arka kısmında yağ pedi altında yer almakta. Yukarda dış ve iç olmak üzere 2 kısımdan başlamakta ve her ikiside baldır arkasında iki yuvarlak yumru şeklinde yerleşmektedir. Simetrik bir yerleşim göstermezler. Dış parça baldır arkasında daha yüksek ve oblik yerleşmekte. İç parça ise daha büyüktür ve baldır arkasında daha yuvarlak bir yerleşim göstermekte. Bunlar baldır arka alt kısmında achilles tendonunda sonlanmakta. Her iki kas gurubu kasıldığında baldır arkasına ters kalp şelkinde bir görünüm vermekte.

Her iki kasın fonksiyonu; iki kas farklı özelliklerde olmakla birlikte ayağın fleksiyonunu(ayağın pedal basma hereketini) sağlamakta. Gastrocnemius çok güçlü bir kas olup bacağın arka kısmını kontrol eder. Gastrocnemius başlıca çok hızlı kasılan liflere sahiptir, Bunlar hızlı kasılıp çabuk yorulur. Soleus yavaş kasılan lifleri, hızlı kasılan liflerinden daha fazladır. Bu nedenle vücudun postürünün devamında yorgunluğa dirençli bir kastır. Kaldırma, sprint atma ve zıplama gibi güç gerektiren hareketlerde gastrocnemius kası etkinken, jogging, yürüme, ayakta durmak gibi daha az güç isteyen hareketlerde Soleus etkindir. Hangi kasın daha aktif olduğu dizin pozisyonuna bağlıdır. Eğer diz ekstansiyona gidiyor veya ekstansiyonda ise(diz düz); çömelmeden ayakta durma veya zıplama pozisyonundan ayağa kalkarken gastrocnemius daha fazla aktiftir. Eğer diz fleksiyonda ise(diz bükülmüş ise); yavaş yürürken gibi soleus daha aktiftir.

Baldırkarda kontur düzensizlikleri ve asimetrilerde en sık olarak 2 neden görmekteyiz.

• Baldrıda deri altı yağ dokusu artışı
• Yukarda tanımladığımız baldrı kaslarının aşırı büyümesi(hipertrofisi)

Bu kasların aşırı gelişmesi baldır konturlarında düzensizliklere neden olmakta.

Baldırda estetik olarak çekiciliğin değerlendirilmesi ve baldır estetik problemlerinin derecelendirilmesi için sıklıkla "Metz firmasının" geliştirdiği baldır skalası kullanılmakta. Bunun için ayaklar birleşik ve tam yere basarken ve parmak uçlarında iken vücut dik durumda fotoğraflar alınmakta. Baldırların konturları, asimetrisi ve genel görünümü değerlendirilmekte.

 

Baldırda bu kaslardan kaynaklanan düzenzilik ve genişlemelerde botunum toksin uygulanmakta.

Bu uygulama öncesi hastanın baldır çevresi ölçülmleri alınmakta. Bu tedavi sonrası sonuçların değerlendirilmesinde kullanılmakta. Baldır çevresi için hasta oturur konumada ve ayak tabanı yere tam basarken 3 ölçüm yapılmakta.

• Baldır ortası ölçümü; ayak bileği dış malleol ile diz kapağı arkasında deri katlantısı arasındaki mesafenin tam ortası
• Baldır ortasının 5 cm üst çevresi
• Baldır ortasının 5 cm alt çevresi ölçümleri

Hastanın muayenesi ve botulinum toksin uygulama öncesi ve sonrası takiplerinde fotoğraflama 2 şekilde yapılabilir. 

• Hasta ayakta ve ayak tabanı tam yere basarken(baldırları istirahat konumunda iken) ve
• Hasta ayakta ve parmak uçlarında yükselirken(baldır kasları kasılı iken)

Hastanın her iki pozisyonda klinik muayenesi detaylı yapılmalıdır. Baldrı genişlemesinin ödem ve yağ birikiminden kaynaklanabileceği unutulmamalıdır. 

Baldır botox uygulamlarında sıklıkla hedef "gastrocnemius kasıdır". Baldır volümünün önemli bir parçası olan bu kas baldır arka kısmında başlıca iç ve dış olmak üzere 2 ana bölümde yerleşim göstermekte. Botox uygulaması öncesi hasta muayenesine özgü olarak alan işaretlenmekte. Bu kasın içerisine toksin uygulanmakta. 

200 ünit üzerindeki botox dozlarında kas guruplarında istenmeyen güçsüzlükler yaşanabilmekte. Bunun için botox dozları 2 ay ara ile bölünerek uygulanmakta. 

Hastanın uygulama sonrası 2 hafta sauna, masaj ve US, RF ve lazer uygulaması yaptırması istenmez.

Botulinum toksin sonrası klinik cevap 2 hafta ile 4 hafta arasında beirgin olmakta.

Uygulama sonrası enjeksiyona bağlı olarak uygulam alanlarında morluk, baldırda günlük aktiviteyi azaltmayan kas ağrısı, ilk 2 hafta kas zayıflığı(yüksek topuklu ayakkabı giyildiğinde ve 4 hafta kayabolmakta) ve kramp gelişebilmekte(özellikle yürürken).

Botox baldır uygulamları atletik aktiviteleri önemli ölçüde kısıtlayabileceği unutulmamalıdır.