En önemli yüzeysel venler “Great saphenous vein-GSV” ve “Small saphenous vein-SSV” olmak üzere 2 adettir.

GSV ayak üstünden başlamakta, ve Safeno-femoral birleşme-SFJ ile derin venöz sisteme; femoral vene katılmaktadır.

GSV ayak üstünde bir venöz ark şeklinde başlamakta, ayak iç kısmı-medialinden yukarı seyretmekte, önde bileğin medial malleolün 1-1.5 cm ön kısmında medialde tibia iç kımsı boyunca yukarı uzanmaktadır. Diz hizasında arkaya dönmekte femoral kemiğin medial condili geçmekte ve sartoius kasının alt kısmı ile tamas etmekte ve yukarı uyluğun ön-iç kımsı boyunca yukarı uzanmakta bu sırada sartorius ve adductor brevis kaslarını çaprazlamakta ve Scarpa üçgenine girmekte ve common femoral ven ile bağlanmaktadır. Bu bağlanma noktasına “saphenofemoral junction-SFJ” denilmektedir ve bu bağlanma noktası çoban değneğine benzemektedir(SFJ GSV sisteminde en fazla damarsal kan akım reflusu-kaçışı olan anatomik alandır).

GSV ortalama çapı 3.5–4.5 mm dir.Membranous fasyanın hemen üzerinde yüzeysel seyretmektedir. GSV ye bacakta seyri sırasında aşağıda “posterior arch ven, anterior superficial tibial vein ve medial superficial pedal ven” katılmaktadır. Posterior arch vein Leonardo veni olarakta bilinmektedir ve günümüzde posterior accessory saphenous ven olarakta bilinmektedir.

Diz kapağı altında GSV ye derin venöz sistemden “communicate perforan venlerde” katılmaktadır. Cockett I, Cockett II, Cockett III ve 24-cm perforating venler olmak üzere. Bunlara günümüzde üst, orta ve alt posterior tibial perforator venlerde denilmektedir.

Uylukta derin venöz sistemden 2 perforan ven katılmaktadır. Bunlar tam diz hizasında Dodd grup ve uyluk orta ısmında Hunterian perforatörler(bunlara günümüzde orta uyluk perforatörler denilmektedir).

Uyluğun üst 1/3 kısmında 2 adet büyük dal; posteromedial ve anterolateral dallar yukarıda GSV katılmakta. Bu venler genellikle fossa ovaliste derin fasyayı delerek GSV katılmaktadır. Bunlar büyük oldukları için sıklıkla GSV ile karıştırılmaktadır.

Diğer perforan venler posterior tibial, gastrocnemius ve soleal venler GSV’ye ordan da femoral vene katılmaktadır.

Uyluğun ön ve arkasında aksesuar saphenous venler yer almaktadır. Bunların tanımı GSV göre ön ve arkasında yer almalarına göre tanımlanır. Aşağıdaki resimde gösterilmiştir.

Bacaklarda GSV ve SSV dağılım alanı aşağıdaki resimde özetlenmiştir.

Saphenofemoral birleşke-SFJ

GSV ile femoral ven arasındaki birleşme noktasıdır ve tam kasık katlantısındadır. Kasıkta inguinal ligamente kadar üzerini superficial fasya örtmektedir. Bu bileşkede GSV ye ait terminal valve görülebilir. Bir diğer valve bunun 2 cm altında yer almaktadır. Buna preterminal valve denilmektedir. Bu ilk valve arasında GSV ye üst ve alt bölmlerden kollateral venler katılmaktadır. Yukarıdan gelen-prokismal kollateraller(dışarıdan içeriye doğru sırası ile); superficial iliac vein, superficial epigastric vein ve superficial pudendal veindir. Distal kollateraller iki 2 tanedir dışta olan AASV ve içte olan PSSV(posterior- arka SSV) dir ve bunlar biraz daha geniş venlerdir. Bu önemli çünkü terminal valve seviyesinden GSV de geriye akım olduğunda bu damarlarda reflü görülmektedir.

Anterior aksesuar saphenous ven -AASV; GSV in üst kısmında yer alan 2 venden birisidir. AASV daha incedir ortalama 2.4-4 mm çapındadır. Değişik varyasyonları bulunmaktadır.

SSV diz kapağı altındaki en önemli vendir. SSV yine ayağın yan kısmından dorsal ark olarak başlamakta ve lateral maleolun arkasından yukarı baldırın orta hattında gastrocnemius kasları üzerinde yukarı devam etmekte ve diz kapağı arkasında popliteal fossada Safeno popliteal bileşke-SPJ ile derin venöz sistem olan popliteal vene katılmaktadır. (SPJ SSV sisteminde en fazla damarsal kan akım reflusu-kaçışı olan anatomik alandır ancak SFJ ye göre daha azdır).
SSV nin popliteal vene bağlanma noktasında birçok anatomik varyasyonlar bulunmaktadır. Aşağıdaki resimde olduğu gibi popliteal fossanın üzerinde popliteal vene bağlnabilir. Yada SPJ yapmadan yukarıda kalçada gluteal vene yada direkt GSV bağlanmakta. 27%-33 oranında popliteal fossada ya direkt GSV yada derin venlere dallar vermektedir. 15.3% oranında popliteal vene katılmakta sonra GSV dallar vermektedir. 9%-10 oranında ise GSV yada derin venlere boşalmaktadır.

SSV popliteal fossadan önce GSV ye dallar vermektedir. Bu venlere “Intersaphenous ven” denilmektedir. Bunlar bacağın arka medial yüzünde yer almaktadır. Intersaphenous venler “Giacomini ven” olarakta bilinmektedir. Aşağıda bu intersaphenous venler ve varyasyonları görülmektedir.

Ayakların venöz sistemi

Ayak tabanında venöz sistem bir pleksus yapmakta.