VD eksikliği veya yetersizliği (yoksunluk) olduğunda bunun tedavisi önemli olduğu kadar bu tabloların oluşmaması için ne yapılması gerektiği de önemlidir.

VD eksikliği, insanlar yeterli UVR’ye maruz kalmadıkları veya yeterli şekilde gıda ile VD almadıklarında oluşur. Yüz, kollar eller, bacaklar veya sırtın haftada en aşağı iki kez 10-15 dakika güneş ışığına maruziyeti optimal serum VD düzeylerini sağlar. Güneş koruyucuların kullanımı (SPF-8 %9.5 ve SPF-15 %99) VD sentezini azaltır.

Cilt rengi koyu olanlarda UVR melanin tarafından absorbe edildiği için VD sentezi %99 azalır. Yaşlanma ile VD reseptör sayıları ve VD’nin VDR’ye afinitesinde azalma meydana geldiğinden 70’li yaştakilerde VD sentezi %25 kadar azalır. Bu nedenle esmerlerin veya yaşlıların diyetlerinde daha fazla VD almaları gereklidir. Güneş kış aylarında yeteri kadar yükselemediği için yüksek enlemlerde yaşayanların diyetlerinde daha fazla VD almaları gerekir.

Güneş ışınları yoluyla yeterli Vitamin D’yi alabilmek için el ve yüz bölgesinin günde yaklaşık 15 dakika kadar güneşe maruziyeti gerekmektedir.

Ayrıca unutulmaması gereken önemli bir husus güneşe maruziyetin aynı zamanda cilt kanserine yol açtığı gerçeğinin bu güneşe çıkış zamanlarında göz ardı edilmemesi gerektiğidir.

Bu nedenle;

• Yüzün maruziyeti mümkün olduğunca engellenmeli,
• Eller omuzlar ve sırt aracılığıyla gerekli ışının alınması sağlanmalı,
• Tip 1 ve Tip2 yani hassas cilde sahip olup kolay güneş yanığı olabilenler günlük 20 dakikadan fazla güneşe çıkmamalı (Bu sürenin üzerinde güneşlenme D vitamini sentezini arttırmaz ayrıca cilt kanserine zemin hazırlar)
• Kızarıklık ve olası yanıklar açısından dikkatli olunmalı, bunlar engellenecek şekilde güneşe çıkılmalı
• Hassas cildi olanlar D vitamini kaynağı olarak güneş ışınlarından çok D vitamini içeren preparatları kullanmalıdır.

Bazı ilaçlar VD’nin emilimini önler (antiasitler) veya metabolizmasını hızlandırır. Antikonvülsanlar, tiazid diüretikler, kortikosteroidler, nikotin, simetidin kolesterol düşürücü ilaçlar, heparin, zayıflatıcı ajanlar (Xenical) bunlar arasında sayılabilir.

Klinik uygulamalarda yağlı balıklar (somon, sardunya) yumurta sarısı dışında doğal yiyeceklerden VD’den zengin olanlar azdır. Bazı ülkelerde VD ile güçlendirilmiş süt ürünleri ve gevrekler bulunmaktadır. Yağlı balıklardan çiftlik somonları, açık deniz balıklarına göre daha az VD içerir.

Gıda hazırlama sırasında VD kaybına neden olan en önemli pişirme şekli, bitkisel yağlarla kızartmadır.

D vitamin eksikliğine karşı bazı besinlere D vitamini eklenmiştir. Süt ve süt ürünleri, tahıl unları ve ilgili ürünler, soya bazlı gıdalar, meyve suları Vitamin D eklenebilen gıdalardır. ABD’de sütlere ilave edilen vitamin D miktarı genellikle bardak başına 2.5 mikrogram (100IU)’dir.

Birçok insan için günlük önerilen VD miktarı 1000 IU/gündür. Günlük vitamin preparatlarının diyete ilavesi ile günlük ihtiyaç sağlanabilir.

Ortalama günlük multivitaminler 400 IU VD içerir. Çocuk vitaminlerinde 200-400 IU/tablet veya tatlı kaşığı olarak verilir.

Hastalarda ileri bir VD eksikliği varsa (serum düzeyleri 10 ng/mL’den az) o zaman hastalar haftada bir 50,000 IU/gün, 6-8 haftalık bir tedaviye alınır ve serum 25OHD düzeylerinin 32 ng/mL’ye ulaştırılması hedeflenir.

Vitamin D gıdalar veya gıda takviyeleri yoluyla alındığı taktirde ise;

• Yenidoğan, çocukların, ergenlikte, 50 yaş üstü yetişkinlerin, hamilelerin, emziren kadınların günde 5 mikrogram,
• 51-65 yaşındaki yetişkinlerin günde 10 mikrogram ve >65 yaştakilerin günde 10 mikrogram D vitamini almaları gerekmektedir.( 10 mikrogram 400 IU)
• Son araştırmaların ışığında her yaşta ortalama günlük 1000 IU vitamin herkes için önerilmelidir.
• VD toksisitesi olması için serum 25OHD düzeylerinin 150 ng/mL veya üstündeki değerlere ulaşması ve bunun da 10,000 IU’dan daha yüksek değerlerin günlük verilmesi ile oluşabildiği anlaşılmıştır.