- Gösterim: 4099
Böcekler ve cilt hastalıkları; ısırıklarına bağlı cilt reaksiyonları, hayatımız tehdit eden anafilaksi-alerjik reaksiyonlar, iritan dermatitler, taşıdıkları hastalıklar... Bazen bir böcek kaynaklı deri problemi çok ilginç, basit ancak karışabileceği diğer cilt problemleri açısından önemli olabilmekte. "Cydnidae pigmentasyonu" ülkemizde bildirilmiş bir olgu olmamakla birlikte(Cydnidae pigmentasyonu ile ilgili tüm olgular Hidistan kaynaklı) Ege ve Trakya bölgesinde başta olmak üzere böcek faunasunda yer aldığını görmekteyiz.
Cydnidae böcekleri tünelci böcekler,oyuk böcekleri olarakta bilinirler. Morfolojik olarak kalkan böcekleri ailesidir; Bu böceklerin skutellumu belirgin, kırmızımsı kahverengi renkte ve karın ucuna kadar uzanmayan üçgen şeklindedir. Kanatlıdırlar ve yuva kazmak için dikenli bacakları vardır. Bu kazıcı böcekler toprak ve kum yüzeyinde oyuklarda bitkileirin toprak altındaki sapları, kökleri ve yumruları ile beslenirler. Bazıları bitki yaprakları altında ve üstünde tohumlarla beslenebilir. Şehir hayatı hiçbir canlıyı yaşam alanı bırakmadığı için bu böcekler ile karşılaşma şansımız yok. Kırsal kesim, bahçe-sera ortamları, turistik geziler, arkeoloji alanı ziyatretleri, hafta sonu doğa ve açık alan aktiviteleri, hobi bahçeleri ve parklarda temaslar olabilir. Bitkilerin zengin olduğu alanlarda ve yağmur mevsimlerinde daha sık görülmekte. Klinik olarak bu böceklerin ısırıkları yada alerjileri ile ilgili bildirilmiş herhangi bir olgu yok.
Cydnidae böceklerinde erişkinlerde üst solunum yolunda, niflerde sindirim sisteminde kokulu bir salgı yapılmakta. Hidrokarbon yapısında ve antibakteriyal olan bu salgı tehlike durumunda düşmanlarını paralize etmek ve dişileri çekmekte kullanılır.
Bu salgı böceğin üzerine 1 dakika basınç uygulandığında böceğin ağzından çıkabilmekte. Hava ile taması ile kırmızı-kahverengini almakta.
Bu hidrokarbon birkaç dakika içerisinde farklı şekilerde deride pigmente bir maküllere neden olmakta. Bunlar biraz zaman geçtiğinde daha koyu kahverengi maküllere dönmekte. Sabun yada su ile yıkanarak çıkarılması zordur. Ancak aserton ile uzun soluklu bir keseleme ilke zorda olsa çıkarabilmekte. Bu maküller kendi haline bırakıldığında 5-10 gün içerisinde solarak kendiliğinden kaybolmakta.
Bu hidrokarbonun temas yüzeylerinde; sıklıkla el ve ayak tabanında, boyunda ve gövdede bu maküller görülebilmekte.
Cydnidae böcekleri ile taması fark etmeden ortaya çıktıklarında hastalar için ciddi bir endişe kaynağı olmakta. Biz dermatologları ise karışabilecekleri lentigo, nevusler ve purpura gibi diğer hastalaıkların ayırıcı tanısının yapılması açısından önemlidir.
Tanı açısından dermoskopi ve sonrasında aseton ile silme ve 10 günlük takip önemlidir.
Dermoskopide pigmentasyonun deriye ait olmadığı artefakt olduğu belirgin olarak görülmekte
El içi ve ayak tabanı yerleşimli Cydnidae pigmentasyonları akral nevus ve lentigolaraçısından önemli . Ancak dermoskopik muayenede dermatoglyphics(deri çizgileri) boyunca koyu pigmentasyon, bu çizgilerin arasında açık pigmentasyon ve deri porları odakli pigmentasyon adacıkları tanı açısından önemlidir.