Kaş Ortası, Glabellar Bölge Botoks Uygulamaları

Glabella, iki kaşın arasını tanımlar ve yüz mimiklerinde en sık kullanılan bölgelerden birisidir. Glabellar alanda kaşların çatılması, üzülme, sıkıntı, sinirlilik ve öfke gibi olumsuz yüz ifadelerini yansıtır. Zamanla bu alanda ince çizgiler ve derin kırışıklıklar oluşarak bu ifadelerin kalıcı hale gelmesine yol açar. Son yıllarda "Buda yüz ifadesi" olarak adlandırılan sakin, stresiz ve rahat bir yüz ifade beklentisi, glabellar alanın en çok botulinum toksin uygulanan bölge olmasına neden olmuştur. 

Glabellar alanda bu alanın dinamiğini sağlayan ve duygu durumumuzu yansıtan bazı yüz mimik kasları bulunmaktadır. Glabellar alanın dinamiği yani kaşların çatılması sırasında ince cilt çizgileri ve kırışıklıklar gelişmektedir. Bunlar genç yaşlarda cildimizde kolajen ve destek dokusu yeterli olduğu için yalnızca mimikler sırasında ortaya çıkarken(dinamik kırışıklıklar) yaşlanma ve güneşin neden olduğu fotoyaşlanma sürecinde kolajen ve destek dokunun azalmasıyla mimikler olmaksızın kalıcı hale gelmektedir(statik kırışıklıklar). 

Glabellar alanda dinamiği sağlayan ana kas grupları şunlardır:

• "Corrugator" ve "orbicularis oculi" kasının "palpebral" parçası, kaşların birbirine yaklaşmasını ve hafif aşağıya hareket etmesini sağlar.
• "Procerus" ve "depressor supercili" kasları, kaşların aşağı hareketini sağlar.
• "Frontal kasın" kaş içine uzanan lifleri, kaşların yukarı kaldırılmasına yardımcı olur.
• "Nasalis kası", kaşların iç kısmının aşağı hareketini sağlar.

Glabellar alanda bulunan bu kas grupları botoks uygulamalarında toksinin ana hedeflerini oluşturmaktadır.  

Botoks, yani botulinum toksin uygulamaları, mutlaka uzman bir hekim tarafından gerçekleştirilmelidir. Uygulamayı yapan doktorun yüz anatomisi, yüz kasları, mimikler ve bu unsurlar arasındaki ilişkiler hakkında derinlemesine bilgi ve deneyime sahip olması gerekmektedir. Ayrıca, dinamik kırışıklıklar (mimik çizgileri) ile statik kırışıklıklar (yüz çizgileri) arasındaki farkları, botulinum toksin dozlarını, enjeksiyon derinliğini ve tekniklerini iyi bilmesi önemlidir. Bu bilgiler, hasta beklentilerinin karşılanması ve komplikasyonların önlenmesi açısından son derece kritiktir. Uygulamanın yapılacağı anatomik alan, hastanın cinsiyeti, mimik kaslarının yapısı, derinin kalınlığı ve yüzün sağ ve sol tarafı arasındaki simetri gibi birçok faktör, botulinum toksinin nasıl uygulanacağını belirler. Kısacası, her hastaya özel bir botulinum toksin uygulaması yapılmalıdır.

Glabellar alanda hastaya özel botoks uygulamaları için klinik çalışmalar ile belirlenen bir algoritmanın kullanılması önerilmektedir.

Kaşların arasındaki kırışıklıkların istirahat ve mimikler sırasında varlığı ve şiddetlerinin belirlenmesi 

Kaşlar arasında dinlenme halinde iken ve kaşlarını çatması istendiğinde oluşan çizgilere ve kırışıklıklara dikkat edilmektedir. Glabellar bölgede 1 veya 2 adet dikey çizgi (iki dikey çizgi "11 çizgisi" olarak adlandırılmaktadır) ve burun kökünde glabellar alanda yatay çizgiler oluşabilmektedir. Bu çizgilerin şiddetine göre aşağıdaki skorlama yapılmakta ve bu skorlama sonucuna göre botulinum toksin uygulama kararı verilmektedir.

Kaşların arasındaki kırışıklıkların oluşturduğu desenlerin değerlendirilmesi 

Geniş hasta gruplarıyla gerçekleştirilen araştırmalarda, glabellada kırışıklıkların farklı desenler oluşturduğu gözlemlenmiştir. Bu desenler, yukarıda tanımlanan glabellar kas gruplarının çalışma şekliyle kaş ortasında meydana gelen kırışıklıkların oluşturduğu şekillerdir. Bu durum önemlidir çünkü bu desenlere dayanarak botulinum toksininin bu bölgede nasıl ve hangi dozlarda uygulanması gerektiği belirlenmektedir.

Kaşlar arasında kırışıkların oluşturduğu desenler; 

• U harfi şeklinde desen 

Kaş çatılması sırasında, kaşın ortasında birbirine paralel iki dikey kırışıklık ve bunların altında burun kökünde yatay bir kırışıklık oluşur. Bu, kaş ortasında gelişen en yaygın desenlerden biridir (%40). Bu şeklin oluşumunda her iki corrugator kası ve procerus kası etkilidir.

U harfine benzeyen desende botoks kırışıklıkların derinliklerinin skoruna göre 3 veya 5 noktalı uygulanmakta.

• V harfi şeklinde yada 11 rakımı şeklinde desen 

Kaş ortasında burun kökünde yatay bir kırışıklık olmaksızın, 11 veya V şeklinde iki dikey kırışıklığın oluşmasıdır. Bu, kaş ortasında gelişen desenlerden ikinci en yaygın olanıdır (%30). Bu şeklin oluşumunda yalnızca iki corrugator kası etkilidir.

Bu desende botoks sadece corrugator kaslar hedeflenerek 2 noktalı yapılmakta. 

• X harfi şeklinde desen

Kaş ortasında dikey çizgiler, burun kökünde çaprazlaşarak burun iki yanında devam etmektedir. Bu görünüm, bir 'X' şekline benzemektedir. Bu desen, %15 oranında üçüncü en sık görülen patern olarak kaydedilmiştir. Bu şeklin oluşumunda procerus, depressor supercilii, orbicularis oculi kaslarının bu bölgedeki lifleri ve nasal kas rol oynamaktadır.

Bu desende botoks ana hedef olarak procerus kasına, daha düşük dozlarda nasal ve corrugator kaslara yapılmakta.

• Omega harfi şeklinde yada Phi semboline benzeyen desen

Kaş ortasında 11 şeklinde iki dikey çizgi ve bunların üzerinde yatay alın çizgileri bulunur. Bu nedenle, şekil Ω veya Phi'ye benzediği için omega veya phi olarak adlandırılmaktadır. Bu desen, %10 oranıyla dördüncü en sık görülen patern olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu şeklin oluşumunda başlıca kaslar procerus, orbicularis kasının iç kısmı ve frontal kastır. Procerus kasının bu şeklin oluşumundaki etkisi ise ya yoktur ya da oldukça zayıftır.

Bu paternde botulinum toksin her iki corrugator kasa ve frontal kasın ortasına yapılmakta.

 ‡ şeklinde yada I harfine benzeyen desen 

Kaş ortasında dikey bir kırışıklık ve buna eşlik eden alın ile burun kökünde yatay kırışıklıklar bulunmaktadır. Bu görünüm, I harfine benzemesi nedeniyle bu şekilde tanımlanmıştır ve nadir görülen bir patern olarak kabul edilir. Bu şeklin oluşumunda corrugator, frontalis ve procerus kasları rol oynamaktadır.

 

Bu paternde botulinum toksin her iki corrugator kasa, frontal ve procerus kasına yapılmakta.

Hastanın cinsiyeti ve ırksal özelliklerine dikkat edilmelidir

Rahatsız edici özellikler, yüz mimik kaslarının yapısını etkileyebilmektedir. Örneğin, corrugator kası Uzak Doğu ırklarında kısa ve kare biçimindeyken, Batı ırklarında uzun ve dikdörtgen şekildedir. Erkeklerin mimik kasları, kadınlara göre fizyolojik olarak daha gelişmiş olduğundan, botulinum toksin dozları kadınlara kıyasla %50-100 daha fazla olmalıdır.

Kaş arası kırışıklıkların simetrisi, asimetrik dağılımı

Kaş ortasında oluşan dikey kırışıklıkların derinliği, uzunluğu ve açılma şekilleri simetrik olmayabilir. Bu asimetrik dağılım, hastaların yaklaşık %30'unda görülmektedir. Örneğin, aşağıdaki resimde hastanın U patern glabellar kırışıklıklarında, soldaki corrugator kası sağdakine göre daha az aktiftir. Bu durum, kırışıklıkların derinlik, uzunluk ve açılma açısından farklılık göstermesine neden olmaktadır. Bu hastaya botulinum toksin uygulanırken, corrugator kaslarına aynı dozda uygulama yapılmamaktadır.

Glabellar alanda botoks uygulama derinliği ve iğnenin cilt ile açısı

Glabellar alanın dinamiğinde etkili olan kaslar, cilt altında ve derin bir konumda bulunur. Bu nedenle, iğne 90 derece dik bir açıyla ve cilt altındaki kasların içine derinlemesine uygulanmalıdır.

Kaş arası mesafenin, galabella genişliğinin değerlendirilmesi

Glabellada kaşlar arasındaki mesafe, glabella genişliğini belirler. Glabellar mesafe, iki corrugator kası arasındaki uzaklığı ifade eder. Eğer bu mesafe genişse, procerus kasına uygulanacak dozun konservatif seviyelerde tutulması gerekir. Ancak glabellar genişlik normal veya dar olduğunda, dozlar konservatif dozların %50-100 üzerinde olabilir.

Kaş arası kırışıklıklara depressor supercili ve/veya orbicularis oculi kasının medial kısmının katılımının belirlenmesi 

Kaşların çatılması sırasında depresoor supercili ve/veya orbicularis oculi kasları katılıyor ise kaşların medial-iç kısmı aşağı çekilmekte ve orbital rimin medial kısmında kaş içerisinde dikey katlantılar oluşmakta.

Bu durumlarda proserus kasına botoks uygulaması orta tek noktadan değil depressor supercili ve orbicular kasıda hedefleyecek şekilde 2 noktadan uygulanmalıdır.

Kaşlar çatıldığında corrugator kasın kuyruk kısmında küçük kırışıklıklar gelişiyor ise bu orbicularis kasınında sürece katıldığını göstermekte.

Botulinum toksin kaş ortasına corrugator kasın baş kısmına uygulanırken kuyruk kısmınada düşük ve yüzeysel botulinum toksin uygulaması yapılmakta.