Şarbon, Bacillus anthracis'in oluşturduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Bu mikrop; kapsüllü, sporları toprakta 20 yıldan fazla canlı kalabilen bir bakteridir. Sporları, enfekte hayvanların sindirim sisteminde bulunur. Ana bulaşma yolu, sporlarla direkt temas veya solunum yoluyladır.

Şarbon esas olarak ot yiyen hayvanların hastalığıdır. Şarbon, genellikle hayvancılık veya hayvansal ürünlerle uğraşan meslek gruplarında daha sık görülür. Hastalık, yün, deri, et gibi hasta hayvanlara ya da onların ürünleriyle temas sonucu insanlara bulaşır. İnsanın bu enfeksiyona karşı direnci normalde yüksektir. Sporların deriye bulaşmasında minör travma veya önceden var olan bir deri lezyonu kolaylaştırıcı rol alır.

Şarbon genel olarak üç klinik formda karşımıza çıkar: Deri şarbonu, solunum yolu şarbonu ve sindirim sistemi şarbonu. Şarbona bağlı sepsis ve menenjit ise primer deri lezyonundan kan ve lenf yoluyla basillerin yayılımı sonucu nadiren gelişebilen formlardır.

Deri şarbonu, tüm vakaların %95'ini oluşturur. Hastalığın bulaştıktan sonra klinik belirtilerin başlangıç süresi 2 ile 7 gündür. Deri şarbonunda lezyon, sporların deriye ilk giriş yerinde oluşur. Bu bölgeler, genellikle travmaya daha çok maruz kalan yüz, boyun, el ve ayaklar gibi açık alanlardır. Tek lezyon olabileceği gibi lezyon sayısı birden fazla da olabilir. Sporların bulaşmasından 1 ile 5 gün sonra deriden kabarık, papüler bir lezyon gelişir. Bunu, ödemli bir zeminde gelişen su toplamalı (büllöz) bir lezyon izler. Bül yırtılarak kanamalı yara kabukları gelişir. Lezyon etrafında bazen küçük su toplamaları da (veziküller) gelişebilir. Lezyonlar genellikle ağrısızdır.

Derideki lezyonda çok sayıda basil bulunması, enfeksiyonun kan yoluyla yayılarak sistemik hâle gelmesine yol açar. Tedavisiz kalan ilerlemiş vakalarda halsizlik, yüksek ateş, toksemi ve ölüm görülebilir. İleri derecede ödem bulunması veya toksemi gelişimi kötü prognozu gösterir. Ancak erken ve uygun tedavi ile bütün hastalar tam olarak iyileşirler.

Deri şarbonu, aşı ve antibiyotik tedavisi bulunmadığı zamanlarda %10-40 arasında ölümcül seyredebilen bir hastalıktı. Ancak günümüzde erken tedavi ve uygun antibiyoterapi ile hastaların hemen hemen hepsinde %100 iyileşme sağlanır. Deri şarbonu, tedavi ile vakaların %80-90'ında kendi kendini sınırlayan, herhangi bir komplikasyon gelişmeden veya skar (sikatris) dokusu ile iyileşebilen bir hastalıktır.

Deri şarbonunun ayırıcı tanısında stafilokok enfeksiyonu, ektima gangrenozum, ülseroglandüler tularemi, nekrotik Herpes simpleks, kedi tırmığı hastalığı, blastomikoz ve sporotrikoz yer alır. Tanı; lezyondan alınan örneklerin mikroskopisinde basillerin görülmesiyle veya kültürde Bacillus anthracis'in izole edilmesiyle konur. Lezyon kenarından alınan punch biyopsi işlemi de tanıya yardımcı olabilir. Bacillus anthracis için geliştirilen PCR sistemleri, rutin kullanımda pahalı ve özel laboratuvar ortamı gerektirdiğinden tavsiye edilmemektedir. Hafif ve orta şiddetteki, komplikasyon yapmamış vakalarda önerilen tedavi süresi 7-10 gündür. Genellikle tedavi başlangıcından ortalama 7-10 gün sonra lezyon geriler.