Tırnak mantar hastalığı, onikomikozis, deri mantar hastalıklarının üçte birini ve tırnak hastalıklarının yüzde ellisini oluşturur. Bu hastalık genellikle yetişkinlerde görülmektedir. Tırnak plağını, tırnak yatağını ve tırnak yapım merkezi olan tırnak matrisini etkiler. Tırnak mantar hastalıkları, ağrıya neden olabilmesi, diğer enfeksiyonlara yol açabilmesi ve bulaşıcı olması nedeniyle önemli bir sağlık sorunudur. Özellikle yaşlı bireyler, diyabet hastaları ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler için daha fazla dikkat gerektirir. Ayrıca, el ve ayak tırnaklarında ciddi estetik sorunlara yol açabilir.  Daha detaylı bilgi için... Son yıllarda, sistemik ve topikal onikomikoz tedavilerinin yanı sıra lazerler de tırnak mantar hastalığının tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır.

Tırnak mantar hastalıklarının tedavisini üç ana grupta inceleyebiliriz.

• Birinci grup, mekanik yöntemler ve topikal ilaçları içerir. Bu yöntemler, mantarlı tırnak alanlarının tırnaklardan uzaklaştırılmasını hedefler. Ancak, tedavi sürecinin uzun ve zahmetli olması nedeniyle hasta uyumu genellikle düşük kalmaktadır. Bu tedavilerin başarı oranı da düşüktür ve hastalığın aynı tırnakta yeniden ortaya çıkma riski yüksektir. Ayrıca, ilaçların tırnak gibi sert dokulardan emilimi oldukça sınırlıdır.
• İkinci grup, 3-6 ay boyunca tırnaklara uygulanan topikal mantar ilaçlarını kapsar. Bu ilaçların emilimi düşük olsa da, emilimi daha iyi olan yeni topikal tedavi seçenekleri mevcuttur. Ancak, tedavi süresi ve günlük kullanım gerekliliği hasta uyumunu olumsuz etkileyebilir.
• Üçüncü grup ise sistemik antifungal ilaçların kullanımını içerir. Bu ilaçlar, genellikle 4-6 ay boyunca günlük veya haftalık olarak alınır. Sistemik yan etkileri, diğer ilaçlarla etkileşimleri ve bazı sağlık sorunları nedeniyle kullanılamama durumu olumsuz bir durum gibi görünse de, doktor gözetiminde oldukça etkili tedavi yöntemleridir.
• Son olarak, lazer ve ışık tedavileri, sistemik ve lokal tedavilere dirençli tırnak mantar hastalıkları veya sistemik tedavi alamayacak hastalar (yaşlılar, çocuklar, karaciğer problemleri olanlar vb.) için tercih edilmektedir.

Onikomikozda kullanılan lazerler; CO2 lazerler, 1064-532 nm Q swiched lazerler, 1064 nm Nd:YAG lazer, 870/930-nm IPL sistemleri, UV ve fotodinamik tedavilerdir. 

2012 yılında ABD FDA, onikomikoz tedavisinde lazer uygulamalarını onayladı. Ancak, bugüne kadar gerçekleştirilen klinik çalışmalar, lazer tedavilerinin onikomikozda tırnak görünümünde geçici iyileşmeler sağladığını, fakat tam klinik iyileşme elde edemediğini ve hatta hastalığa neden olan patojenik mantarları ortadan kaldıramadığını ortaya koymuştur. Ayrıca, etkili bir sonuç almak için birden fazla tedavi seansına (19 aya kadar) ihtiyaç duyulması, tedavi maliyetlerinin yüksekliği ve prosedür sırasında önemli ölçüde geçici ağrı ve rahatsızlık yaşanması, lazer tedavilerinin günümüzdeki önemini azaltmıştır. Lazer tedavileri seçilmiş az sayıda hasta gurubunda tedavi seçenekleri arasına yer almalıdır. 

Nd YAG Lazer

Tırnak mantarı tedavisinde Nd YAG lazer, hem uzun hem de kısa pulse modlarıyla kullanılmaktadır.

Uzun pulse modunda, 35 ms süresince atışlar yapılmakta ve 35-40 J/cm² fluens uygulanmaktadır. Bu yöntemde, hastalıklı tırnağa aynı seansta üç pas uygulanır ve toplamda dört seans, bir hafta aralıklarla gerçekleştirilir.

Kısa pulse modunda ise, 1 ms'nin altındaki atış süreleri tercih edilmektedir. Bu uygulamada, 5 mm'lik bir spot alanına 0.3 ms atış süresi, 5-15 J/cm² fluens ve 3 Hz frekansla lazer uygulanır. Seanslar, bir ay aralıklarla 2-4 kez yapılmaktadır.

Her iki uygulama sırasında, tırnağın çevresindeki nail fold'lara da müdahale edilmektedir. Uygulama, termal ısı ölçerler kullanılarak 40-42 °C sıcaklık elde edilene kadar veya hasta ağrı ve ısıyı tolere edene kadar sürdürülmektedir. Lazer, mantar enfeksiyonu olan tırnağın tüm yüzeyine uygulanır ve bu işlem, tırnak mantarı kliniğine göre aynı seansta 2-3 dakika aralıklarla 1-3 kez tekrarlanır. Aşağıdaki resimde, lazer uygulaması sırasında termal kamera ile tırnakta 48-51 °C'lik bir ısı artışı gözlemlenmektedir.

Son yıllarda, 5 mm spot boyutuyla 0.3 ms pulsta 12-15 J/cm² veya 35 ms pulsta 30-35 J/cm² enerji uygulanarak, tüm tırnak üzerinde % 30-40 örtüşme ile 5 kez işlem yapılmaktadır.

Lazer ışını tırnağa uygulandığında, tırnak ve tırnak yatağındaki dokular tarafından emilir ve bu süreçte ısı açığa çıkar. Klinik çalışmalarda, lazer uygulamasının tırnakta 48-51 °C arasında bir ısı artışına neden olduğu ve bu sıcaklığın mantar etkenlerini ve bakterileri yok ettiği gözlemlenmiştir.

Lazer, bu etkisini tırnak yatağına, tırnağa ve çevresindeki yumuşak dokulara zarar vermeden gerçekleştirir. Uygulama sırasında oluşan ısı, birçok hastada tırnakta ısınma ve hafif sızlama hissine yol açabilir. Ancak, lokal anesteziye ihtiyaç duyulmadan soğuk hava desteği ile lazer tedavisi uygulanmaktadır. Seans sonrasında ağrı kesici, pansuman veya ilaç kullanımı gerekmemektedir.

Seans sonrası günlerde ağrı veya günlük aktivitelerde kısıtlama olmadığı için dinlenmeye gerek yoktur. Lazer tedavisi sonrasında tırnak için manikür, pedikür ve oje kullanımıyla ilgili herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Tedavi sırasında hemen sonrasında tırnak mantarında belirgin bir değişiklik gözlemlenmez. Ancak lazer uygulaması ile mantar etkenlerinin tırnakta yok edilmesi, sağlıklı tırnak uzamasını zamanla sağlar. Lazer tedavisinin ardından el tırnaklarında 2-4 ay, ayak tırnaklarında ise 3-6 ay içinde klinik değişiklikler meydana gelir.

 

Seanslar, her bir tırnak için 1 hafta arayla 2-4 kez gerçekleştirilir. Lazer uygulamasının süresi, tedavi edilecek tırnak sayısına bağlı olarak 15 ila 45 dakika arasında değişir. Lazer tedavisinin avantajı, hem mantar etkenlerine hem de bakterilere karşı etkili olmasıdır; çünkü tırnak mantar hastalıklarında bazı bakteriler de tırnakta çoğalabilir.

Q Swiched Lazerler

Tırnak mantar hastalıklarının tedavisinde bir diğer tercih edilen lazer sistemi Q-switched lazerlerdir. Tırnakta mantar ve bakterilerin varlığı, bu mikroorganizmaların salgıladığı bazı pigmentlerin tırnağa yeşil, siyah veya sarı bir renk vermesine neden olabilir. Bu pigmentler hedef alınarak Q-switched lazerler kullanılmaktadır. 

Hasta sonrasında mantar yönünde koruyucu önlemler almadığında hastalık aynı tırnakta ya da diğerlerinde tekrarlamaktadır.

Fraksiyonel CO2 Lazer

Son zamanlarda fraksiyonel CO2 lazer, tırnak mantarlarının tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır. Klinik uygulamalarda, mantar enfeksiyonu tespit edilen tırnaklara 4 hafta arayla toplam 3 seans fraksiyonel CO2 lazer tedavisi uygulanmaktadır. Uygulama sırasında ağrı hissedilebileceği için, seans öncesinde yaklaşık 30 dakika önce lokal anestezik kremler sürülmektedir. Seanslar arasında hastalar, tırnaklarına kremler veya tırnak solüsyonları kullanarak tedaviye devam etmektedir. Bu yöntemin amacı, tırnak üzerinde CO2 lazer ile mikro tüneller açarak, bu tüneller aracılığıyla ilaçların emilimini artırmaktır.

Tırnak mantarının lazer tedavisi, son 6 ay içinde izotretinoin kullanmış hastalar, damar genişletici ilaç kullananlar, tırnağında kalıcı veya yarı kalıcı boya bulunanlar (ojeler çıkarılsa bile tırnakta boya kalabilir), tırnak yatağında ben, sedef hastalığı veya liken hastalığı olanlar ve hamileler için uygulanamaz.