- Gösterim: 1083
Roza hastalığında yüzde yanma-kızarma atakları ve kızarıklığın zamanla kalıcı olması en sık gözlenen hasta şikâyetleri ve klinik bulguları arasında yer almaktadır. Yüzde cilt görünümünün yaşam kalitesi üzerinde önemli bir etkisi olduğundan, roza şikâyetleri hastaları klinik, kozmetik ve psikolojik olarak çok etkilemektedir.
Roza'da yüzde kan dolaşımı artışının tam nedenlerini açıklayamamakla birlikte, çoklu faktörlerin birlikteliğinden kaynaklanabileceği düşünülmektedir: kan damarlarının aşırı ve nedensiz genişlemesi, nöronal, inflamatuar ve hormonal faktörler gibi. Yüzde yanma-kızarma atakları ve kalıcı kızarıklık için topikal tedaviler (brimonidin ve oksimetazolin gibi) ve lazer tedavileri (Nd:YAG lazer, pulsed dye lazer gibi) kullanılmaktadır.
Roza yüz tutulumunda kızarma ve yanma için iyi bir tedavi seçeneği olarak sistemik -blokerler kullanılmaktadır. Bunların kullanımının temel hedefi, derideki adrenoreseptörlerde sempatik sinir stimülasyonunu ve dolaşımdaki endojen katekolaminlerin etkilerini bloke etmek/azaltmak/antagonize etmektir. Vücuttaki dokulardaki adrenoreseptörleri hatırlarsak: 'ler kalpte, 'ler akciğerlerde, gastrointestinal kanalda, kan damarlarında ve deride (keratinositler, fibroblastlar) bulunurken, 'ler diğer dokuların dışında deride kan damarlarının düz kaslarında bulunurlar. -blokerlerin, deride arteriyel kan damarlarının düz kasları üzerindeki -adrenerjik reseptörleri bloke ederek (damarları daraltarak) kızarma ve yanmada etkili olduğuna inanılmaktadır. Ayrıca katekolamin blokajı ile kızarma-yanma reaksiyonlarını azalttığı, taşikardiyi ve anksiyeteyi düzenlediği bilinmektedir.
Roza'da Kullanılan -Blokerler
-
Nadolol: Hem - hem de -adrenerjik reseptörleri bloke eden seçici olmayan bir -blokerdir. Rozasea'da kullanımı sonrası deride kan akımında anlamlı bir azalma olmadığı ancak gün içerisindeki kızarma ataklarının sayısında, süresinde ve yoğunluğunda orta derecede olmakla birlikte bir iyileşme hastalar tarafından ifade edilmektedir. Nadolol, hastaların bazılarında hafiften şiddetliye kadar değişen klinik kötüleşmeye neden olabilmektedir.
-
Karvedilol: Hem - hem de -adrenerjik reseptörleri bloke eden seçici olmayan bir -bloker, aynı zamanda zayıf da olsa blokeridir. Özellikle topikal brimonidin ile birlikte kullanımı, roza'da klinik bulgularda anlamlı azalmalar sağladığı gösterilmiştir.
-
Propranolol: Hem - hem de -adrenerjik reseptörleri bloke eden seçici olmayan bir -blokerdir; roza'da klinik kullanımı nadolol gibi çok anlamlı bulunmamıştır.
-blokerler kullanımı sırasında kalp hızında ve kan basıncında azalma, vertigo ve mide bulantısı, kilo alımı, yorgunluk gibi yan etkiler gelişebilmektedir. Bu nedenle, ilaçların kullanımı sırasında hasta iletişimi ile doz düzenlemesi gerekmektedir.
-blokerler; konjestif kalp yetmezliği, kardiyojenik şok, az sinüs bradikardisi, atriyoventriküler blok, hiperaktif hava yolu hastalığı ve Raynaud hastalığı olan rozalı hastalarda kesinlikle kullanılmamalıdır.
Roza'da eritem ve kızarmanın tedaviler ile azalması gerçekten zordur. -blokerlerden karvediol ve propranolol roza'da hafif-orta düzeyde etkili görünmektedir. Bu etkileri muhtemelen antioksidan ve antiinflamatuar etkilerinden kaynaklanmaktadır. Diğer dermatolojik hastalıklarda (port-wine stain gibi) topikal ve sistemik -blokerler yüksek etkinliklerle kullanılmakta ancak roza'da henüz çalışmalar yeterli değildir