Roza medikal tedaviler ve uygun cilt bakım ürünlerinin seçilmesi zorunluluğu dışında lazer tedavilerinin sık kullanıldığı bir deri hastalığıdır.

Roza klinik belirtileri arasında en sık görülenler hastalığın yerleşim alanında telejiektaziler, kan akımı artışı ve kalıcı eritem-kırmızlıktır.

Rozanın klinik gelişiminde Domedex parazitlerinin rol oynadığını biliyoruz.

Rozada deri ısısında artış ile birlikte koagülaz negatif satafilokokları artışının etkili olduğu da gösterilmiştir.

Roza ileri klinik evrelerinde deride kabalaşma ve sebase bezlerde büyüme yaparak rhinofima gibi estetik problemlere neden olmaktadır.

Yukardaki problemlerde farklı lazer uygulamaları ve etkinlikleri kanıtlanmıştır.

• Lazerlerin Domedex parazitlerinin deriden uzaklaştırılmasında lazerin ısı etkisi kanıtlanmıştır.
• Rozada yüzde kan dolaşımının azaltılması ile birlikte koagülaz negatif satafilokokları azamaktadır. Lazer deri florasını dengelemektedir.
• Sadece kılcal damarlar değil rozada gelişen papülopüstüler döküntülerede lazer etkilidir.

Uygulanan bir çok medikal tedaviler hastalığın sadece ataklarını tedavi eder, hastalığın tekrarını önleyemez ve yüzde kırmızılık ile kılcal damarlara  ve rinofima gibi doku büyümelerine etkisi bulunmamaktadır.

Rozaseada yüzde kırmızılık ve kılcal damarların lazer tedavisi

Kılcal damar tedavisinde elektrokoter, diatermi ve son yıllarda lazer teknolojileri uygulanmaktadır. Elektrokoter ve diatermi tedavilerinde deride çökme ve renk kaybı gibi kötü yara iyileşme riski yüksektir. Ağrılı bir işlemler olup hastalar tarafından kolay tolere edilmemektedir.

Farklı lazer sistemleri rozasenin kılcal damarların tedavisinde başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Long Pulse Nd YAG Lazer(1064 nm ), PDL (585- 595 nm), KTP (532nm) ve IPL kullanımına ait çalışmalar bulunmaktadır.

Rozasenin gelişiminde anahtar role sahip olan faktörler; pasif damarsal genişlemeye bağlı kırmızılık ve kılcal damar görülmesi, damar dışına deriye geçen inflamasyon kan ürünlerinin deride papül ve püstül oluşturmasıdır. Lazer tedavisi ile anormal yapıdaki damarsal lezyonların ortadan kaldırılması yanında deride dermiste disorganizasyonun düzeltilmesi ve kollajenin yeniden yapılandırılması ile rozase hastalarında var olan elastozisin azaltılması hedeflenmektedir.

Lazer teknikleri ile rozase tedavisinde sadece kıcal damar ve kırmızılık yoğunluğunu azaltmakla kalmayıp, etkilenen bölgedeki kan akımının azaltılması yolu ile yüzde kızarma ve yanma ataklarının sıklığının da azaltılabileceği öne sürülmektedir.

Yapılan lazer çalışmalarında rozasenn erken evrelerinde tedavi sonuçları daha yüksek ve senas sayısı daha azdır.

Tedavinin en başarılı olduğu alanlar yanak ve çene iken burun kanatlarında başarı şansı daha düşüktür. Bunun nedeni yüzdeki kıcal damarlar toplar damarlara aitken burun kanadı kılcal damarları burun arterinin dalllarıdır. Çabuk kaybomamakta yada sık tekrarlamaktadır.

Lazer tedavilerinde hastaların ve tadevilerin takibinde rozase şiddet skoru kullanılmaktadır.

Bu daha çok rozasenin Eritematotelanjiyektatik Rozase (ETR) denilen sadece kırmızılık ve kılcal damar ile birlikte olna formu için kullaılmaktadır. Burada kullanılan skorlama;

• ETR-O; Görünen eritemin olmadığı veya en az eritem/telanjiyektazinin mevcut olması
• ETR-1; ( Hafif ) Hafif eritem/telanjiyektazilerin yüzün merkezinde veya tüm yüzde olması
• ETR-2 (Orta ) Belirgin eritem/telanjiyektazilerin yüzün merkezinde veya tüm yüzde olması
• ETR-3 (Şiddetli) ‘Kırmızı-mor’ renkli renkli eritem/telanjiyektazilerin yüzün merkezinde veya tüm yüzde olması

Nd:YAG 1064 nm dalga boyunda olup damar lezyonlarda kullanılan bir lazer sistemidir. Damar lazerlerde tedavide amaç, damarda kanda bulunan hemoglobinin absorbe ettiği ışığın oluşturduğu yüksek ısı vasıtasıyla damar duvarının ısıtılmasıdır. Seçici doku hasarı mekanizmasına göre çalışan Nd:YAG lazer, komşu dokuda hasar oluşturmaksızın sadece hedef damarda yıkıma neden olmaktadır.

Yapılan çalışmalarda uzun atımlı Nd:YAG lazerin yüzdeki kılcal damarlarda etkili bir tedavi olduğu tesbit edilmiştir. 2-4 seans 6 hafta ara ile uygulanmakta. 100 – 210 J/cm2 ve 10 -15 msn pulse süresi ile 2 mm spot atışlar ile uygulanmaktadır. Anestezi yok sadece soğuk uygulaması yeterlidir.

12-55 yaş arası rozasea lı hastalarda kullanılmaktadır.

Gebelikte, güneş hasralı ciltlerde, son 6 ay içerisinde isotretinin alan hastalar, sitostatik alanlarda(busulfan, 5-fluorouracil gibi), warfarin, aspirin yada kan damarlarını genişleten ilaç alanlarda kullanılamaz.

Uygulama sorası 2 hafta güneş kısıtlanmaktadır. Güneş koruyucu mutlaka kullanımı istenmektedir. 

 Genel yaklaşım olarak derin damarlarda ND yag lazer yüzeyellerde KTP önerilmektedir. 

Nd YAG lazer diğer lazerlerde pupura, ekimoz ve pigmentasyon değişimlerine neden olmamakatadır.  KTP lazer daha yüzeyel damarlarda etkilidir. Ancak hiperpigmentasyon riski var.

Nd YAG lazerde short pulse uygulamalarda kullanılmaktadır. Bu amaçla 5 mm spot alanı, 13-18 j/cm2 enerjiler 0.3 ms pulse süreleri ve 10 HZ kullanılmaktadır. Burada handpiece derine 2cm uzakta ve boyama tekniği ie uygulanmaktadır. Tüm yüze uygulamalarda her yanağa 4,000 alına 3000 atış yapılmakta. 4-6 hafta ara ile tekrarlanmakta. Tek başına yada PDL ile kombine kullanılmaktadır.

PDL Lazer rozaseda uygulamalarında geçici purpura-deri kanaması, pigementasn ve çok nadir deride skar yapmaktadır. Son zananalrada PDL nin uzun atımları 6 msn kullanılarak bu yan etkiler azaltılmıştır.PDL ile 6-7.5 J/cm2 5 mm spot size ile 1-3 seans uygulandığında roseceanın papülopüstüler lezyonlarında % 59 oranında başarı sağlanmakta ayrıca telenjektazi, eritemi küretif oarak geçirmektedir. Bu 1-3 seansta. Hastaarın %3 ünde 1 yıda geçen pigmentasyon olmakta. Çapı 0.2 -0.4 mm arasında ise seanslar gerekebilir 0.4 mm den büyük ise cevapsız olarak değerendirilmekte. Yada büyük mavi olanlar kırmızılara göre fazla cevap vermemekte. 595nm PDL 7-9 J/cm2 daha etkin olarak bulunmuştur.

APTDL 0.2-0.3 mm spot size 0.2 sn puse minima komplikasyon ile sonuçlar vermektedir.

Cooper Vapor ve KTP iyi sonuçar vermekte.

Rinofimada Lazer tedavisi

Rinofima rozaseanın geç döneminde destek dokuların ve sebase yağ bezlerinin burnun 2/3 alt kısmında büyümesinden kaynaklanamaktadır.

Sıklıkla orta yaş üstü erkeklerde gözenmektedir. Hasta için ciddi bir estetik ve stress kaynağıdır. Kanserler ve başka hastalıklarla karışmaktadır. Rinofima ciddi bir psikolojik problemlere neden olmaktadır. Burnun şiş ve kırmızı olması alkolizm olarakta algılanmaktadır. Buna Viski yada rom burnu denilmektedir. Alkoliklerde yüz kızarıklığı olabilmekte ancak rinofima gibi burun büyümesi gözlenmez.

Ulusal roacea birliği rinofima için 3 klinik derece belirlemişler.

• Derece 0 da rinofima yok
• Derece 1 de genişlemiş folliküller ağız ancak burun konturu bozulmamış.
• Derece 2 de şişlikler olmadan kontur bozulmuştur.
• Derece 3 şişlikler var ve kontur bozulmuş.

Rinofimada burun derisi kalınlaşmakta, porlar belirgin hale gelmektedir.

Uygulamanın kanamalı burun alanında yapılması CO2 lazerlerin tercih nedenidir. Fraksiyonel olmayan CO2 lazerler iyileşme süresinin uzun olması, uygulama sonrası kötü yara iyileşme rsiki ve renk düzensizlikleri riskinin yüksekliğineden ile günümüzde tercih edilmemektedir.

Uygulama için öncelikle burun lokal nestezi ile uyuşturulmaktadır. Uygulama toplam 30 dakikadan dah kısa sürmektedir.

Uygulama sırasında zeminde sebase gland rezervleri bırakılmaktadır. Burada amaç reepitelizasyon için rezerv bırakmaktır.

Uygulama sonrası hidrokoloid emdirilmiş pansuman ile burun kapatılmaktadır. Bu günlük değiştirilmektedir.

İyileşme 3 hafataya uzayabilmektedir. Sıklıkla 2 haftada düzelmekte.

Uygulama sonrası ağrı, ödem ve kanama olabilmektedir.

Rinofimaya telenjektaziler eşlik etmekte ise vasküler lazerler birlikte kullanlabilmektedir.