Yeni doğan hemanjiomları genellikle yaşla kendiliğinden kaybolduğu için çoğunlukla bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz, sadece takip edilir. Ancak bazı durumlarda tedavi zorunludur. Tedavi gerektiren durumlar şunlardır: kanamalı yaralar (ülserasyon), yerleşim yerinde anatomik ve fonksiyonel değişiklikler yaratması (örneğin görmeyi engellemesi) ve ciddi estetik izlere yol açması.

Tedavi seçimi yapılırken hastanın yaşı, hemanjiomanın yeri, boyutu ve gelişen komplikasyonlar dikkate alınır.

Tedavi Gerektiren Kritik Durumlar

• Hemanjiyomun yerleşim alanında fonksiyonları etkileyecek ve ağrıya yol açacak şekilde büyümesi.

• Hemanjiyomun skar dokusu oluşturarak estetiği olumsuz etkilemesi.

• Hemanjiyomun hava yoluna baskı yapması gibi hayati komplikasyonlara yol açması.

Komplikasyonlar ve Özel Yerleşimler

Hemanjiyomlarda ülserasyon ($\%15-25$ oranında) görülebilir. Bu durum, özellikle büyük boyutlu, yüzeysel, dudak, genital bölge gibi mukoza veya katlantı yerleşimli lezyonlarda sıktır ve genellikle 4. ayda başlar. Ülserasyon, hemanjiyomanın ortasında nedensiz kanama ve kabuklanma ile kendini gösterir.

• Göz çevresi hemanjiomları; görme fonksiyonlarını etkileyebilir, şaşılığa ve astigmatizmaya neden olabilir.

• Lumbosakral (bel) hemanjiomlar; Spinal Disrafizm, lipomiyelomeningosel veya yapısal anomaliler gibi altta yatan nörolojik sorunlarla ilişkili olabilir.

• Burun ucu hemanjiomları; ciddi bir estetik deformasyon olan Cyrano burun deformasyonuna yol açabilir.

Takip ve Yara Bakımı

Gözlem ve İzlem

Hemanjiyomların $\%90$'ı küçük, lokal yerleşimli ve sorun yaratmadığı için tedaviye gerek kalmadan sadece periyodik takip edilir. İdeal olan, bu takiplerin fotoğraflanarak yapılmasıdır. Ancak çok sayıda hemanjiyom söz konusuysa, sistemik hemanjiyom varlığını araştırmak için MR ve US gibi görüntülemeler gerekebilir.

Ülserasyon Tedavisi

Ülserasyondan korunmak için hemanjiomun büyüme döneminde nemli kalmasına izin verilmemelidir. Sürtünme ve küçük travmalar ülserasyona yol açar; bu nedenle özellikle kasık yerleşimli lezyonlar, petrolatum içeren gaz pedlerle kapatılmalıdır.

Ülserasyon gelişmişse yara, günde $\text{2 defa}$ su-sabun ile yıkanır, üzerine antibiyotikli pomat ve petrolatum gaz ile kapatılır. Ağız çevresi ve genital ülserasyonlarda mupirosin ve metronidazol içerikli kremler etkilidir. Derin ülserasyonlar ağrılı olduğu için anestezik kremler kullanılabilir, ancak prilokain içeren kremler $\text{3 aylık altındaki}$ yeni doğanlarda kullanılmaz. Becaplermin (Regranex jel) de ülserasyon tedavisinde kullanılabilir. Hemanjiomlarda kanama olabilir ve bu durum genellikle $\text{20 dakika}$ hafif kompreslerle durdurulur.

İlaç Tedavileri

Topikal Tedaviler

• Topikal Kortizonlar: Özellikle çok güçlü olanları yüzeysel hemanjiomlarda kullanılabilir, ancak lokal yan etkiler (atrofi, hipopigmentasyon) açısından dikkatli olunmalıdır.

• Topikal İmikimod: Küçük ve yüzeysel hemanjiomlarda, haftada $\text{3 kez}$ $\text{4 hafta}$ boyunca uygulanır. Uygulama sonrası eritem ve kabuklanma olursa $\text{2 hafta}$ ara verilip tekrar başlanır.

• Topikal Propranolol (Timolol): Küçük ve yüzeysel hemanjiomlarda kullanılır, ancak astım, kalp yetmezliği, bradikardi gibi durumlarda kontrendikedir.

Sistemik Tedaviler

Sistemik Propranolol Kullanımı (İlk Seçenek)

Oral yolla kullanılan propranolol, hem büyüme hem de büyüme evresini tamamlamış hemanjiomlarda etkilidir. Vazokonstriksiyona neden olarak tümör renginde hemen solmaya ve yumuşamaya yol açar. Ayrıca anjiyogenetik faktörleri (VEGF, bFGF) azaltır ve apoptozisi artırır (antianjiyogenezis).

• Kullanım Alanları: Özellikle karaciğer hemanjiomlarında, ülserasyon gösteren veya hava yolu komplikasyonları yapanlarda etkilidir.

• Uygulama: Tedavi öncesi ekokardiyografi ve kardiyak muayene zorunludur. Tedavinin ilk $\text{48 saati}$ hastanede başlanır; bu süreçte kan şekeri, yaşamsal bulgular ve EKG ile takip yapılır. Başlangıç dozu $\text{8 saatte bir}\text{ 0,16 mg/kg/dozdur}$.

• Yan Etkiler: Bradikardi, hipotansiyon, hipoglisemi ve bronkokonstriksiyon görülebilir.

• Doz ve Süre: Maksimum doz $\text{2 mg/kg/gu¨n}$ olup, tedavi $\text{6 ay}$ sürdürülmelidir.

• Önemli Not: PHACE sendromunda kesinlikle kullanılmamalıdır.

Sistemik Kortizon Tedavisi

Büyük, problemli ve hayatı tehdit eden hemanjiomlarda tercih edilir. Özellikle büyüme döneminde etkilidir. Prednizolon $\text{2-3 mg/kg/gu¨nlu¨k}$ dozlarla başlanır ve büyüme azalana kadar $\text{4-6 hafta}$ devam edilir. Tedavi $\text{10-11 aya kadar}$ sürebilir. Nüks riski $(\%40)$ nedeniyle doz azaltımı yavaş yapılmalı ve nüks hâlinde yüksek doza dönülmelidir. Yan etkilerden korunmak için ranitidin tedaviye eklenebilir. Yan etkileri azaltmak için gün aşırı kullanımı önerilir.

Sistemik Vinkristin Kullanımı

Problemli hemanjiomlarda, özellikle Kaposiform Hemanjiendotelyoma ve diğer hemanjiyoendotelyomalarda etkilidir. 1,0 – 1,5 mg/m2 haftalık dozlarda IV yolla verilir ve iyi tolere edilir.

Sistemik İnterferon Kullanımı

Yaşamı tehdit eden, kortizon tedavisine cevapsız veya kortizonun kontrendike olduğu durumlarda kullanılır. Özellikle Kasabach-Merritt kliniğinde tercih edilir.

• Doz: Deri altına günlük 1-3 mU/m2 dozlarda $\text{2-3 gu¨nde bir kez 1 ay}$ kullanılır ve toplam $\text{6-10 ay}$ kullanım gerekebilir.

• Yan Etkiler: İlk $\text{1-2 hafta}$ ateş görülür. Uzun süreli kullanıma bağlı olarak $\%20$ oranında spastik dipleji bildirilmiştir.

Kortizonların Hemanjiom İçerisine Uygulanması

Uygulandığı hemanjiomda büyümeyi $\%95$ oranında baskılar ve küçülmeyi $\%75$ oranında sağlar. $\text{4-8 hafta}$ arayla Triamsinolon kullanılır. Göz çevresi hemanjiomlarda retinal arter embolisi riski nedeniyle dikkatli olunmalıdır.

Girişimsel ve Cerrahi Tedaviler

Lazer Tedavileri

Lazer sistemleri; hemanjiomun büyüme fazını durdurmak, ülserasyonu tedavi etmek ve gerileme sonrası kalan telenjiektazileri gidermek için kullanılır.

• Pulsed-Dye Lazer (PDL): $\text{585 nm}$ ve $\text{595 nm}$ dalga boyuyla $\text{1,2 mm’ye kadar}$ inerek yüzeysel hemanjiomlarda en uygun ve ilk tedavi seçeneğidir. Özellikle erken maküler (leke) döneminde ve ülseratif lezyonlarda etkilidir.

• Nd:YAG Lazer: $\text{1064 nm}$ dalga boyuyla $\text{2-8 mm}$ derinliğe ulaşır, bu nedenle daha kalın ve derin yerleşimli lezyonlarda tercih edilir. Cerrahiden önce boyut küçültme amaçlı tümör içerisine de uygulanabilir.

• Lazer Kombinasyonları: Hemanjiomun derin bölümleri için Nd:YAG, yüzeysel bölümleri için PDL kombine olarak kullanılarak daha etkili sonuçlar alınır.

• CO2 Lazer: Kanama kontrolü sağlaması nedeniyle cerrahi eksizyonda ve gerileme sonrası kalan estetik olmayan dokunun düzeltilmesinde kullanılır.

Diğer Girişimsel Yöntemler

• Embolizasyon: Büyük hemanjiomlarda ve karaciğer hemanjiomlarının neden olduğu kalp yetmezliğinde, genellikle $\text{9-10 aylara kadar}$ tercih edilir.

• Kriyoterapi: Çok küçük hemanjiomlarda veya büyük çocuklarda uygulanır, ancak atrofi ve skar riski vardır.

• Skleroterapi: Özellikle derin yerleşimli hemanjiomlarda tercih edilir.

Cerrahi Tedavi

Hemanjiomların sadece $\%10$'unda, ülserasyon, kanama veya çevre dokuya yaptığı baskı nedeniyle cerrahi müdahale gerekebilir. Bu koşullarda ilk tercih genellikle sistemik ilaç tedavisidir. Çocuklarda cerrahi, kanama riski ve genel anestezi riskleri nedeniyle $\text{3 yas¸o¨ncesi}$ çok tercih edilmez. Cerrahi, daha çok hemanjiomun gerileme dönemi sonrası kalan estetik problemlerin düzeltilmesi için yapılır.