- Gösterim: 11
Yüzün estetik olarak güzel ve çekici algılanması oldukça öznel bir konudur. Öznelliği, bakanın gözünden güzellik ve çekicilik yargısından kaynaklanır. Güzellik ve çekiciliği nesnel özellikleriyle belirleme mücadelesi antik çağlardan beri sürmektedir. Ancak bu mücadelede belki de en önemli engel, güzellik için hâlâ belirli bir tanımımızın olmamasıdır. Güzellik ile ilgili tanımlarımız kültürel, cinsiyet, yaş ve sosyoekonomik faktörlerle değişmektedir. Bu nedenle tarih boyunca güzellik tanımı değişikliklere uğramıştır. Güzellik ile zaman zaman aynı anlamdaymış gibi kullandığımız çekicilik algısında nesnel özellikler daha fazla karışmaktadır. Tüm zorluklara rağmen estetik analizde kullanılabilecek çekicilik ve güzellik için nesnel normlar olmalıdır. Bunlar olmadan anormalleri tanımlayamayacağımız gibi estetik uygulamaların(dudak dolgu uygulamaları gibi) sonuçlarını yorumlayamayız.
Dudakların nesnel özelliklerinin tanımı arayışında çok sayıda çalışma yürütülmüştür. Bunlar, görsel ölçekler kullanılarak doğrudan antropometri, fotogrametri ve üç boyutlu analizlerle yapılmaktadır. Ancak günümüzde estetik algımızda güzel ve çekici bir kadın dudağının kabul görmüş, nesnel olarak tanımlanmış bir estetik analiz kavramı bulunmamaktadır. Örneğin, Anadolu'da kadın ya da erkeklerin dudaklarının morfometrik belirleyicileri hakkında çok az şey bilinmektedir. Kadınlarda ideal dudaklar ile ilgili bu çalışmanın sonuçları, Batı ve Avrupa beyaz tenli kadınların dudakları üzerine yapılan çalışmaları kapsamaktadır. Fotoğraf üzerinden fotogrametrik ölçümler ile elde edilen sonuçlar üzerinden yorumlanmıştır. Çalışmada ideal dudak tanımlarının belirlenmesi için kullanılan anatomik ve estetik landmarklar:
Bu landmarklar kullanılarak yapılan ölçümler ve açılardan bazıları:
Fotogrametrik olarak, yüz alt kısmının dikey ve yatay dış sınırları ile dudaklar arasındaki mesafelerde ölçümler yapılmıştır. Bu ölçümlerle dudakların yüz ve yüz alt kısmı oranları değerlendirilmiştir.
Analiz sonuçlarına dayanarak, ideal kadın dudakları konsepti oluşturulmuştur. Buna göre:
- Dudak genişliği, ağız köşelerinde, labial komissür hizasında yüz genişliğinin yarısından biraz daha düşük olmalıdır.
- Gözlerin iç köşeleri arasındaki interkantal mesafe ile dudak genişliği oranının 0.68 olması gerektiği düşünülmektedir.
- Burun tabanı genişliği ile dudak genişliği oranının 0.43 olması gerektiği düşünülmektedir. Dudak ve burun görünümünün birbirlerinin estetik algısı üzerindeki korelasyonu önemlidir. Burun tabanı ile dudak genişliği oranlarının ideal değerleri, olumlu bir yüz özelliği olarak kabul edilmektedir.
- Alt dudak vermilyon yüzey alanı, üst dudak vermilyon yüzey alanından daha büyük olmalıdır; alt dudak vermilyon yüksekliği, üst dudak vermilyonundan daha fazla olmalıdır. Alt ve üst dudak vermilyon yüzey alanı ideal oranları 1,33 ± 0,13 olarak ölçülmüştür.
- Üst dudakların yüksekliği, yüzün alt üçte birinin yüksekliğinin üçte birini oluşturmalıdır. Üst dudak vermilionu, üst dudağın toplam yüksekliğinin üçte birine eşit olmalıdır.
- Cupid bow genişliği, dudak genişliğinin dörtte biri kadar olmalıdır.
- Cupid bow'un sağ ve soldaki filtrum kabartılarının yükselişi, üst dudağın orta hattındaki yüksekliğinden üçte bir oranında daha yüksek olmalıdır. Cupid bow'un sağ ve soldaki filtrum kabartıları yüksekliği, kadınlarda ortalama 8,3 ± 1,3 mm, erkeklerde ise 7,95 mm olmalıdır (kadınlarda daha yüksektir). Literatüre göre kadınlarda ideal filtrum yüksekliği 12 ile 15 mm arasında olmalıdır. Filtrum yüksekliği ile vermilyon üst dudağın yüksekliği arasındaki estetik olarak istenen oran 1,9 olarak gösterilmiştir.
- Cupid bow'un sağ ve solda filtrum kabartıları simetrik olmalıdır. Bunlar arasında genişlik 12,27 ± 2,07 mm'dir.
- Cupid bow açısı yaklaşık 141° olmalıdır.
- Alt yüz yüksekliği, toplam yüz yüksekliğinin üçte birine eşit olmalıdır. Çenede mentondan subnasale kadar ölçülen yüzün alt üçte biri, yüzün trichion ile menton arasındaki toplam yüksekliğinin üçte birine eşit olmalıdır. Yüz ile dengeli ve uzun bir alt yüz, kadınlarda yüzün çekici algılanmasının niteliklerinden biri olarak bilinmektedir. İdeal dudak konseptinde, ideal ölçülerde bir alt yüz olmalıdır.
- Çene hattı oval bir yapıya sahip olmalı; çene konturu hafif dar ve eğimli olmalıdır.
- Çene uzun, ancak yüzün alt kısmının yaklaşık %40'ını oluşturmalıdır. Bu nedenle ideal dudak konseptinde sadece çene projeksiyonunun artırılması değil, aynı zamanda alt yüzün dikey yönde uzatılması da yüz estetiğini iyileştirmek için en önemli prosedürlerden biri olarak düşünülmektedir.
Dudakta volüm dağılımı, kadınlarda dudakların güzel ve çekicilik algısında son derece önemlidir. Dudakların üç boyutlu yapısı içerisinde volümün dağılımı oldukça önemlidir. Üst dudakta orta, sağ ve sol olmak üzere üç adet volümün yoğun olduğu alanlar bulunmaktadır; bunlar üst dudak tüberkülleri olarak tanımlanır. Bu tüberküllerin üst dudaktaki boyutları kişiye göre değişiklik göstermektedir. Bazı kadınlarda orta, merkezi tüberkül daha büyükken, her iki taraftaki tüberküller daha küçüktür. Bazı kadınlarda ise her iki taraftaki tüberküller daha büyük, merkezi tüberkül ise daha küçüktür. Alt dudakta, alt dudağın üçte ikisini oluşturan iki büyük tüberkül bulunmaktadır. Alt dudakta bu tüberküllerin hemen dışında ağız köşelerine uzanan hafif bir oluklanma izlenmektedir. Hem üst hem de alt dudağın vermilion sınırları belirgindir ve ağız köşelerine doğru bu sınırın belirginliği azalırken volüm dış kenarlarda daha içeriye yerleşmektedir.