LP döküntülerine çok güçlü kortizon içeren kremler ve kortizonların IL uygulaması yapılabilir. Çok yaygın olgularda sistemik kortizonlar kullanılabilir.
Foto-tedaviler ve Fotodinamik tedaviler etkilidir.
Özellikle yaygın liken hastalarında isotretinoin ve asitretin kullanılmaktadır.
Düşük moleküler ağırlıklı heparin LP lezyon içerisine injekte edilebilmektedir.
Mokuzal LP da topikal takrolimus yada pimekrolimus etkilidir.
Sistemik immünusüpresifler(siklosporinler,mycophenolate mofetil vb) kullanılabilir.
Ağız lezyonlarında kortizonlu kremler ağız içerisinde kullanılabilir.
Hydroksiklorokinin, Thalidomid sistemik olarak ağız lezyonlarında kullanılabilmektedir.
Gösterim: 7147
Liken planus liken plana benzer ilaç döküntüleri, pityriasis rosea, guttate psoriasis, sifilizin döküntüleri, PLEVA, leukoplakia, lupus erythematosus, kandidiyazis, cilt ve mukoza kanserleri, pemphigus, cicatricial pemphigoid ile sık karışabilmektedir.
Gösterim: 31410
Linear - Çizgisel Hat Üzerinde Liken Planus
Normalde Liken Planusta Kobner pozitif olduğu için kaşıntı hattında küçük çizgisel lezyonlar görülebilir. Ancak Liken Planus'un bu formunda lezyonlar dermatom yada Blaschko çizgilerine yerleşebilmektedir. Çocuklarda sık gözlenmektedir. Çizgisel dağılımda Liken Planus lezyonları görülmekte ve bunların üzerinde hiperkeratoz daha fazla gelişmektedir. Hatta hiperpigmentasyonda gözlenebilir.
Annular - Yuvarlak Şekilli Atrofik Liken Planus
Erkeklerde peniste 90% oranında gözlenmektedir. Penis dışında koltuk altı ve kalçada da yerleşebilmektedir. Hastada aynı zamanda diğer LP döküntüleri de olabilmektedir. Sıklıkla lezyonlar asemptomatiktir yani belirti yoktur. Ortada hafif bir hiperpigmentasyon bulunmaktadır.
Hipertrofik Liken Planus (Liken Planus Verrükoza)
Hipertrofik LP sıklıkla ayak bileklerinde gözlenmektedir. Lezyon deriden belirgin kabarık, üzeri kaba karnabahar görünümde ve siğillere benzerdir. Bu görünümleri sıklıkla sedefle kliniğin karışmasına neden olmaktadır. Klinik olarak en önemli özelliği zamanla üzerinde SCC gelişebilme riskidir.
Gövde ön kısmından kola kadar uzanan linear liken
Peniste tipik annuler lezyon
Bacaklarda hipertrofik-verrüköz liken
Diş etlerinde liken hastalığı
Dilde atrofik liken hastalığı
Dilde liken hastalığı
Yanaklarda tipik liken hastalığı belirtileri
Folliküler liken ve çevresinde normal liken hastaşığı
Saçlı deride kalıcı saç kaybı yapmış liken
Tipik liken atrofikus plağı
Ülserasyon Yapan Mukozal Liken Planus
Ülseratif formu sıklıkla mukozada görülmektedir. Çok nadiren ayak tabanı ve el içlerinde ülseratif ağrılı lezyonlarda gelişebilmektedir.
Saçlı deride yerleşiminde kalıcı saç dökülmesine neden olmaktadır. Bu hastalarda % 10-15 oranında vücutta deride LP olabilmektedir. Kırmızı plaklar yada tam ülserasyon şeklinde ağızda kendisini gösterebilmektedir.
Hastalarda ağızda yanma ve ağrıya neden olmaktadır. Ağızın değişik alanlarına yerleşebilmektedir. En sıklıkla yanaklarda daha sonra dilde olmaktadır. Diş etlerinde de yerleşebilmektedir. Zamanla üzerine kandida enfeksiyonlarıda eklenebilmektedir. Lökoplakiler ile karışabilmektedir. Alt dudak üst dudaktan fazla tutulmaktadır.
Kronik seyirlidir çok az hastada spontan iyileşme olmaktadır. Bu hastalarda Civa, altın, kobalt, indium, manganez, kormat ve nikele karşı aşırı duyarlılık saptanmıştır. Bu hastalarda diş dolguları tekrar değerlendirilmeli hatta bunlar çıkarılmalıdır. Tedavide ağız hijyeni son derece önemlidir.
Diş eti tutulumunda kadınlara dış genital organ tutulumu birlikte olabilmektedir. Buna “vulvovaginal–gingival (VVG) sendrom” denilmektedir. Kadınlarda vulvar tutulum ağrılı lezyonlarla seyretmektedir. Yaşam kalitesini bozmakta stres ve depresyona neden olmaktadır.
Liken Planus ve Hepatitis Birlikteliği
LP ile karaciğer arasında 3 özel durum birlikte olabilmektedir; hepatitis C virüs (HCV), HBV aşılaması ve siroz.
HCV enfeksiyonu LP hastalarda 1.6 – 20% arasında değişmektedir. Özellikle LP un mukozal tutulumlarında HCV birlikteliği daha yüksektir.
HBV aşılaması sonrası LP ortaya çıkabilmektedir. Sıklıkla ağızda gözlenmektedir. Aşıdan 1 ay sonra ortaya çıkmakta ve bir sure sonra kaybolmaktadır.
Sirozda özellikle tedavide kullanılan d-penicillamine LP döküntülerine neden olabilmektedir.
Büllöz Liken Planus
LP da lezyonlarda bül görülmektedir. Kaşıntı daha şiddetlidir ve pemfigoide benzer lezyonlar görülmektedir.
Liken pilanopilaris saçlı deride kalıcı hasara ve alopesiye neden olmaktadır. Sıklıkla 50 yaşlarda ve kadınlarda görülmektedir. Kaşlar kirpikler ve kasık kıllarınıda tutulabilmektedir.
Liken Planus Pigmentozus / Aktinikus
Liken planus pigmentozus; Orta Amerika, Hindistan, Orta Doğu ve Japon’larda daha sıktır. Genelde genç hastalardır. (20-45 yaş dönemi) Yüz ve boyunda sıktır bunun dışında koltuk altı, meme altı ve kalçada etkilenmektedir. Döküntüler tek taraflıdır. Bazen çevresinde klasik LP döküntüleride görülebilmektedir. Blaschko çizgilerine yerleşen mm den cm kadar değişen boyutlarda lezyonlar görülmektedir.
Aktinik LP; yine aynı ırklarda daha fazla örülmektedir. Daha erken yaşlarda çocukluk döneminde ortaya çıkmaktadır. Hastalık bahar ve yazın ortaya çıkmaktadır. Güneş gören alanları daha fazla tercih etmektedir. Alın, yanaklar, göz kapakları ve dudaklarda sık gözlenmektedir. Yüz dışında dekolte alanında, boyunda, el üstünde ve bacakların alt kısımlarında gözlenmektedir.
Kaşıntı hafif yada hiç yoktur. Karakteristik döküntüler hiperpigmente, mavi-gri renktedir ve melazmaya benzer.
Eritema Diskromikum Perstans
“Ashy dermatosis” yada “dermatosis cinicienta” olarakta bilinmektedir. Sıklıkla 40 yaş altında görülmektedir. Gövdede birkaç cm ye ulaşan lezyonlar şeklindedir. Kaşıntı yoktur. Tırnak ve mukoza tutulumu gözlenmez.
İdyopatik Erüptiv Maküler Pigmentasyon
Daha çok genç yaşlarda ortalama 11 yaşta gözlenir. Boyun ve sırt ile kol ile bacaklarda hiperpigmente döküntüler gelişmektedir. Kendiliğinden gerilemektedir.
Liken Nitidus
Liken nitidus (LN) kronik klinik seyirli, 1-2 mm ve nadiren bundan hafif büyük, parlak, tek formda papüller döküntülerdir. Gençlerde daha sık gözlenmektedir. Kaşıntı minimal yada yoktur. Penis, kol ve el üstünde çizgisel dağılımda gösterebilirler. HBV aşısı yada hepatitte kullanılan interferona bağlı olarak gelişebilmektedir.
Liken Striatus
Liken striatus sıklıkla kız çocuklarında görülmektedir. Lezyonlar küçük başlamakta kırmızı ve hafif kepeklidir. Vücutta Blaschko çizgilerine yerleşmektedir. Asemptomatiktir. Kendiliğinden skar bırakmada iyileşmektedir.
Liken Sklerozis (Lichen Sclerosus et Atrophicus)
Deri ve mukozaya yerleşen kronik bir hastalıktır. Çocuklarda ve daha ileri yaşlarda ortaya çıkabilmektedir. Deri ve mukozayı etkilemektedir. Otoimmün bir mekanizmadan bahsedilmektedir. Kadınlarda ergenlikte ve menopozda artışlar göstermektedir. Başlangıç lezyonları beyaz, düz papüller, plaklar ile başlamakta atrofik plaklarda gözlenmektedir. Bunların çevresini kırmızı-morumsu halkalar çevrelemektedir. Kadınların % 40 ında LP asemptomatik iken bu hastalıkta % 100 semptomatiktir. Kaşıntı çok şiddetlidir. Özelikle makat çevresinde. Zamanla fisür şeklinde deride çatlamalar ve yaralar olabilmektedir. İdrarda yanma, akıntı yapmaktadır. Zamanla normal anatomik yapılarda daralmalar ve şekil düzensizlikleri yapmaktadır. Gebelikte gerilemekte hatta kaybolmaktadır. Erkeklerde lezyonlarda gelişen hipopigmentasyon lezyonların vitiligoya fazla benzemesine neden olmaktadır. Genital SCC gelişme riski yüksektir.
Gösterim: 6812
Liken Planus'un nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte immün sistem kökenli olduğu düşünülmektedir.