Antikolinerjiklerin sistemik kullanımı

Antikolinerjik ilaçlar parasempatolitiktir. Bu ilaçlar ter bezlerinde bulunan postsinaptik parasempatik reseptörleri bloke etmektedir.

Bu reseptörler muskarinik reseptörlerdir( muskarinik reseptörler  M1, M2 ve M3 olarak 3 adettir. M1 sinirler ve otonomik ganglionda bulunmakta, M2 kalp, düz ve çizgili kaslarda var, M3 düz kaslarda, endokrin hücrelerde ve ter bezlerinde var). Bu nedenle bu ilaçların alınması sadece M3 değil M1 ve M2 reseptörde de blokaj yapmaktadır. Buda bu ilaçların istenmeyen yan etkilerini açıklamaktadır.

Bu gurupta propantheline bromide, glycopyrrolate, oxybutynin ve benztropine kullanılmaktadır.

Bunlar sistemik olarak verilebildiği gibi  atropine iyontoforez içerisine katılabilmekte yada glikopirolat % 1 formu topikal olarakta kullanılabilmektedir.

Parasempatolitikler; parkinson hastalığında kullanılmaktadır. Bu nedenle antiparkinson ilaçları hiperhidroziste kullanılabilir (scopolamine, methylscopolamine, N-butylscopolamine ve methantelin gibi). Bunların etkileri kısa sürdükleri için günde 4-6 defa alınmalıdır. Bu ilaçlar glakomda kullanılmamalıdır.

Kullanılan sistemik antikolinerjikler arasında en sık kullanılanı oksibutinindir.  Bu ilaçların sık görülen yan etkiler ağız kuruluğu, midriyazis, siklopleji, glokom, bağırsak disfonksiyonları  yer almaktadır.

Glikopirolat, Glycopyrrolate(ARICEPT 5 mg tb) Alzheimer tedavisinde kullanılmaktadır. Özellikle baş ve yüz terlemelerinde ilk tercih olarak kullanılabilmektedir. 1-2 mg/gün ile başlanmakta. Bu doz genelde % 70 hastada yeterli olmaktadır. M3 reseptörleri üzerinde etkilidir. Ağızda kuruluk,  idrara yaparken arada kesilme ve bulanık görme, fotofobi, siklopleji, taşikardi, kabızlık gibi yan etkileri sıktır. Bu ilaç myasthenia gravis, pyloricstenosis ve paralitik ileusta kontrendikedir yani kullanılmamalıdır. Ösefagial reflü, glakom ve kalp yetmezliklerinde dikkatli kullanılmalıdır.

Oxybutynin( Uropan 5 mg tb ve 5 mg/5 ml şurup) antikolinerjik etkisi ile idrar problemlerinde  günlük 15 mg dozlarda kullanılmaktadır. Bu yüksek dozlarda ağız kuruluğu, baş ağrısı ve idrar retansiyonu yapabilmektedir. Yüz aşırı terlemelerinde günlük 2.5 mg ile başlanmakta ve şikayetlere göre günlük 10 mg çıkılmaktadır. Ağız kuruluğu günlük 5mg dozlarda bile ortaya çıkmakta ancak tolere edilebilmektedir.

Oxybutynin tüm bölgesel aşırı terlemelerde % 80 lerin üzerinde tolere edilebilir yan etkileri ile başarı ile kullanılmaktadır.

Anksiyolitikler

Hiperhidrozun ortaya çıkmasında duygusal stres önemli rol oynadığından anksiyolitiklerin kullanımı  yardımcı olmaktadır. Bu amaçla trisiklik antidepresanlar, serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) ve serotonin/norepinefrin reuptake inhibitörleri kullanılmaktadır. Bu amaçla benzodiazepinlerden klonazepam kullanılabilir.

β -Blokerler

Bu amaçla en sık kullanılan kardiyoselektif olmayan propranololdür. Propranololün ter bezleri üzerine direkt etkisi yoktur, anksiyete etkilerini ortadan kaldırarak hiperhidroz semptomlarının iyileşmesini sağlar.

Alfa adrenerjik reseptör agonistleri

Clonidine; asıl olarak hipertansiyonda kullanılmaktadır. Ağız kuruluğu, uyuşukluk, kabızlık ve uyku hali yapmaktadır. Bunun deriye yapıştırılarak kullanılan patch (0.2mg/gün) özellikle gustatuar hiperhidroziste kullanılmaktadır. Genel hiperhidroziste 0.1mg günde 2 kez kullanılmakta % 50 ye yakın iyi sonuçlar alınmaktadır.

Phenoxybenzamin bu amaçla kullanılmaktadır.

Diğerleri Kalsiyum kanal blokerleri; diltiazem gibi

Siproheptadin seratonin antogonisti ve antihistamindir ve hiperhidroziste kullanılmaktadır.

Aksiller hiperhidrozda nöroleptik bir ilaç olan ketiapinden kullanılabilir.