- Gösterim: 2248
Akne tedavisinde kullanılan topikal ve sistemik ilaçlarda dikkatli olunması gereken bazı genel sistem hastalıkları bulunmakta. Bunlar başlıklar haline aşağıda tanımlanmıştır.
Nörolojik Hastalıklar ve Özel Durumlar
- Akne tedavisinde klindamisin topikal(tek başına ya da kombinasyon halinde) veya sistemik yolla kullanılan antibiyotikler içerisinde yer almakta. Klindamisin nöromüsküler bloke edici özellikler taşıdığı için nöromüsküler hastalıkları olan yada nöromüsküler bloke edici ilaçları kullanan kane hastalarında kullanılmamalıdır.
- Topikal dapson sistemik emilim ile birlikte baş ağrısı ve tonik-klonik kasılmalar yapabileceği için nörolojik hastalıklarda dikkatli olunmalıdır. Topikal dapson ayrıca antikonvülzanlar ile etkileşime gireceği için birlikte kullanılmamalıdır.
- Topikal minosiklin konvülziyonlara neden olabildiği için epilepsi hastalarında kullanılmamalıdır.
- Sistemik doksisiklin antikonvülzanlarla etkileşime gireceği için epilepsi hastalarında kullanılmamalıdır.
- Sistemik eritromisin, azitromisin ve amoksisilin konvülziyonlara neden olabildiği için epilepsi hastalarında kullanılmamalıdırlar.
- Sistemik doğum kontrol ilaçları fokal nörolojik belirtilerle seyreden baş ağrısı (migren) olan hastalarda kullanılmamalıdır. Bu ilaçlar ayrıca antikonvülzan ilaçlar ile etkileşime girdiği için birlikte kullanılmamalıdır.
- Sistemik izotretinoin psödotümör serebri ve nöbetlere neden olabilir. Psödotümör serebri gelişme riski nedeniyle sistemik izotretinoin ile eşzamanlı olarak sistemik tetrasiklin, doksisiklin veya minosiklin kullanılmamalıdır.
Psikiyatrik Hastalıklar ve Özel Durumlar
- Topikal dapson sistemik emilim ile birlikte depresyon, intihar girişimi, psikoz neden olabşileceği için psikiyatrik hastalıklarda dikkatli olunmalıdır.
- Sistemik doğum kontrol ilaçları depresyon ve duygu durum değişikliklerine neden olabileceği için psikiyatrik hastalık öyküsü olanlarda dikkatli kullanılmalıdır.
- Sistemik izotretinoin kullanımı ile ilgili duygu durum değişiklikleri, depresyon, intihar ve psikoz geliştiğini belirten yayınlar olduğu için psikiyatrik hastalığı olanlarda dikkatli kullanılmalıdır.
- Bipolar bozukluğu olanlarda atakları tetikleyebileceği için kullanılmamalıdırlar.
- Sistemik steroid ve intralezyoner steroid enjeksiyonları ciddi depresyon ve psikoz varlığında kullanılmamalıdır.
Kalp Damar Sistem Hastalıklar ve Özel Durumlar
- Sistemik eritromisin ve azitromisin çarpıntı, aritmi, QT aralığı uzaması ve Torsade de Pointes sendromuna neden olabilecekleri için kalp ritm bozukluğu olan ve antiaritmik kullanan hastalarda kullanılmamalıdırlar
- Tıbbi öyküsünde serebrovasküler hastalık, kalp damar hastalığı, komplikasyonlar ile birlikte kalp kapak hastalığı, derin ven trombozu, tromboembolik hastalıklar öyküsü olan, kan basıncı 160/100 mmHg’den daha yüksek veya ciddi hipertansiyonu olan hastalarda doğum kontrol hapları kullanılmamalıdır.
- Sistemik steroid ve intralezyoner steroid enjeksiyonları kalp yetmezliği ve ciddi hipertansiyonu olan hastalarda kullanılmamalıdır.
Solunum Sistemi Hastalıklar ve Özel Durumlar
- Topikal olarak uygulanan klindamisin yan etki olarak nazofarenjit, sinüzit, faringolarenjiyal ağrı ve öksürüğe neden olabilmekte. Topikal klindamisine bağlı pnömonit bildirilmiş olduğu için solunum yolu hastalıkları olanlarda dikkatli kullanılmalıdırlar.
- Topikal dapsonun eozinofilik pnömonit yapabildiği bildirilmiş ve yan etki olarak grip, farenjit, nazofarenjit, üst solunum yolu enfeksiyonları, sinüzit ve öksürüğe neden olabileceği için topikal dapson preparatları solunum yolu hastalıkları olanlarda dikkatli kullanılmalıdır.
- Topikal minosiklin bronkospazm, pnömonit ve astım alevlenmesine neden olabileceği için kronik solunum yolu hastalığı (astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı) olanlarda kullanılmamalıdır.
- Sistemik steroid ve intralezyoner steroid enjeksiyonları aktif tüberkülozu olan hastalarda uygulanmamalıdır.
Karaciğer ve Böbrek Sistemi Hastalıklar ve Özel Durumlar
- Topikal ve sistemik tetrasiklin, doksisiklin ve özellikle de minosiklin hepatotoksisite, hepatit ve karaciğer yetmezliğine neden olabilir. Aynı zamanda doz bağımlı olarak kan üre azotunun yükselmesi, nefrit ve böbrek yetmezliğine neden olabilirler. Doksisiklin karaciğerde metabolize edildiği için renal hastalığı olanlarda güvenle kullanılabilir.
- Trimetoprin(TMP) - sulfametaksazol(SMX) ileri düzeyde karaciğer ve böbrek bozukluğu olanlarda kullanılmamalıdır. kontrendikedir. TMP-SMX kolestatik sarılık, hepatit, karaciğer nekrozu, nefrit ve böbrek yetmezliğine neden olabileceği için dikkatli kullanılmalıdır. Aynı zamanda serum transaminaz, bilirubin, kan üre azotu ve kreatinin düzeyi yükselmesine neden olarak kreatinin testi ile etkileşebilir.
- Sistemik eritromisin ve azitromisin karaciğerde kolestatik sarılık ve hepatik fonksiyon bozukluğuna neden olabilir, bu nedenle daha önceki kullanımında bu yan etkiler gelişen hastalarda kontrendikedir.
- Sistemik amoksisilin kullanımı sırasında transaminaz düzeylerinde yükselme, kolestatik sarılık ve hepatit görülebileceği için karaciğer hastalığı olanlarda dikkatli kullanılmalıdır. Renal fonksiyon bozukluğu olan hastalarda amoksisilin ya da sefaleksin kullanımı sırasında doz ayarlaması yapılmalıdır.
- Sistemik doğum kontrol ilaçları anormal karaciğer fonksiyon bozukluğu ile beraber olan hepatoselüler hastalık, hepatik adenom ve karsinom, gebelikte kolestatik sarılık öyküsü nde kullanılmamldırı. Sistemik doğum kontrol ilaçları kullanımı ile sarılık öyküsü olan hastalarda kullanılmamalıdır.
- Böbrek yetmezliği olan hastalarda spironolakton kullanılmamalıdır.
- Karaciğer yetmezliği olan hastalarda flutamid kkullanılmamalıdır.
- Sistemik izotretionin karaciğer ve böbrek fonksiyon düzensizliklerinde kesinlikle kullanılmamalıdır.
Sindirim Sistemi Hastalıkları ve Özel Durumlar
- Topikal veya sistemik kullanılan eritromisin ve klindamisin psödomembranöz kolite neden olabileceği için dikkatli kullanılmalıdır. Klindamisin rejyonel enterit, ülseratif kolit veya antibiyotik ilişkili kolit öyküsü varlığında kontrendikedir.
- Topikal dapson yan etki olarak karın ağrısı, şiddetli kusma ve pankreatit gelişimine neden olabileceği için öyküde bu belirtileri ve pankreatit riski olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
- Sistemik tetrasiklin, doksisiklin ve minosiklin kullanımında görülebilen sindirim sistem etkileri arasında özofajit ve özofageal ülserasyon riski taşıması nedeniyle dikktali olunmalı, ilaça sonrası hemen bol su içilmeli ve ilaç alındıktan sonra en az yarım saat dik durulmalı.
Özel Durumlar
- Varisella ya da influenza benzeri hastalığı olan akne hastalarında topikal salisilik asit preparatlarının kullanımı artmış Reye sendromu gelişimi riski nedeniyle önerilmez.