- Gösterim: 13169
Fototoksik Dermatitis,Berloque dermatitis sıklıkla yüz, boyun, kollar ve gövdeye yerleşerek hipepigmentasyon-lekeler yapan bir cilt hastalığıdır.
Boyunda sık görülmesi nedeni ile “Kolye dermatitis” olarakta bilinmektedir.
Lekelerin gelişmesine bergamotta bulunan bergapten( 5-methoxypsoralen) ve furocoumarinin (bunlara fotoaktif kimyasallar denilmektedir) deriyle teması ve sonrasında güneş ve yapay ışık kaynaklarındaki UVA ye maruz kalınmanın neden olduğu bilinmektedir.
Leke gelişen kişide bu kimyasal maddelere karşı önceden aşırı duyarlılığın olması gerekmemektedir. Yani bu kimyasalların ilk teması ve UVA sonrasında leke hemen gelişebilmektedir.
Fotoaktif bu kimyasallar UVA ile birlikte deride melanositlerin sayısını ve fonksiyonunu arttırmakta buda deride lekelere neden olmaktadır.
Fotoaktif kimyasallar bergamot dışında incir, limon ve limon yağı, lime, incir yaprağı, kereviz, dereotu, yaban havucu, havuç suyu ve bazı süs bitkilerinde de bulunmaktadır.
Bergamot geçmişte kokusunun özelliği ile kolonya, parfüm ve kozmetiklerde yaygın kullanılmıştır. Ancak günümüzde Berloque dermatitis tanımlandıktan sonra kullanımı azaltılmış bu nedenle günümüzde bu lekeler daha az sıklıkla görülmektedir. Bergamot Doğu Akdeniz’de yetişen narenciye gurubundadır. Malesef Türkiye’de kozmetiklerde, parfümlerde , aftershavlerde, sabun ve şampuanlarda, kolonyada, aromoterapi yağlarında, bitkisel çaylarda ve soğuk içeceklerde halen kullanılmaktadır
Bergamontla uğraşan kişilerin ellerinde yamalar yada çizgiler şeklinde hiperpigmentasyonlar görülmektedir. Kadınların daha fazla kozmetik ve parfüm kullanması nedeni ile erkeklere göre daha fazla görülmektedir.
Lekelerin gelişiminde 2 klinik dönem bulunmaktadır. İlk dönemde bergamontun deri ile teması ile deride temas alanında kızarıklık, ödem, ağrı, kaşıntı, su toplması ve deride ısı artışı gelişmektedir. Bu 1-2 hafta içerisinde kendiliğinden geçmektedir. İkinici dönemde ise aynı alanlara hemen sonrasında güneş teması olur ise lekelenme gelişmeke ve bu aylar hatta yıllar sürmektedir. Lekeler tipik olarak kahverengindedir ve bir sıvının damlaması ve deride akması şekilde belirgin leklerle görülmektedir.
Hoffman ve Habermann’ın likenoid toksik melanodermisi ise mesleğe bağlı hiperpigmentasyon örneğidir.
Vazelin gibi lubrikan yağlarla uzun süreli temas sonrasında güneşe maruz kalan yerlerde düzensiz sınırlı kahverengi morumsu pigmentasyon oluşumu, su toplamaları görülebilir.
Tedavi
Foto-aktif kimyasalların deriyle temasına karşı dikkatli olunmalıdır.
Yaz ve bahar döneminde, güneş ve açık alan aktivitelerinden önce (deniz, havuz, güneşlenme, piknik ve spor gibi) parfüm, kozmetik, aftershave ve kolonya gibi maddeler kullanılmamalıdır.
Berloque dermatitisin ilk döneminde kozrtizon içerikli ilaçlar ve ağrı kesiciler kullanılabilmektedir.
Tüm yıl SPF değeri 50+ ve UVA tam korulmalı güneş koruyucular kullanılmalıdır.
Topikal ilaçlar Hidrokinon, tretionin, kojik asit, arbutin, azeleik asit kullanılmaktadır.
Lazer Uygulamaları
Fraksiyonel CO2 lazer ve Q swiched Nd YAG lazer birlikte kullanılmaktadır.