Melanositik yada melanositik olmayan bir lezyona dermoskop ile baktığımızda pigment ağı, noktalar, globüler, damarsal yapılar vb. bir çok yapı gözleriz. 

Dots-Noktalar

Bunlar dermoskopide lezyon içerisinde 0.1 mm den küçük çaplı siyah, kahverengi, gri veya gri-mavi nokta şeklinde yapılardır.

Noktalar deride serbest halde bulunan melanin, melanosit, melanofaj yada keratinosit kaynaklıdır.

Noktaların lezyonda yerleşim yeride son derce önemlidir. örneğin siyah noktalar lezyonun periferinde ise yüksek şüphe ile maling melanoma anlamına gelmektedir. Bu görünüm melanomalarda 42% oranında görülmektedir. Aynı şekide çok sayıda kahverengi noktalar lezyonu içerisinde lokal dağılımlı ise yine maling melanoma anlamına gelmekte. Bu görünüm melanomalarda % 30 oaranında görülmektedir.

Mavi-gri noktalar ise küçük melanin içerikleri, papiller yada retiküler dermiste melanofaj varlığını göstermektedir. Bu noktalar melanoma, atipik nevüsler ve normal nevüslerde görülebilmektedir. Polarize dermoskopide daha koyu görünmeleri hatta kahverengi noktalarla karışması önemlidir.

Kırmızı noktalar ise kan damarlarının deriye dik geldikleri alanlarda ortaya çıkmakta. Yada melanin içeren küçük guruplaşmış alanlardan kaynaklanabilir.

Büyük kırmızı noktalar özellikle guruplar oluşturuyor ise ve/veya pigment ağ yok ise Spitz nevüs anlamına gelebilir.

Globules-Globüller

Globüller 0.1 mm den büyük yuvarlak yada köşeli yapılardır. Papillar dermiste(nadiren retüler dermiste), dermoepidermal bileşkede, derin epidermal alanlarda melanofaj, melanosit yada serbest bulunan melaninden kaynaklanmakta.

Melanositik nevüslerde en sık görülen yapılar arasında yer almakta.

Globüllerin lezyonun çevresinde yer alması bunun zamanla büyüyeceğinin göstergesidir.

 

Kırmızı globüller melanoma için spesifik bir görüntü olabilir.

Düzeniz globüller maling melanomayı akla getirmelidir.

Beyaz globüller sıklıkla balon hücreli nevüslerde görülmekte. Bu nevüslerde dermoepidermal bileşkede yada dermiste melanositik birikimleri temsil etmekte ve bunlarda melanin olmadığını yada bu hücreler büyük oldukları için sitoplazmaları ışığı beyaz yönünde kırmaktadır.

Globüller melanositik olmayan lezyonlarda da görülebilmektedir. Kaposi ve Bowen hastalığı, pigmente BCC, dermatofibroma, subcorneal hemoraji, meme kanserinin deriye metastazlarında gibi. 

Cobblestone pattern-Kaldırım taşı paterni; lezyonun çoğu kısmına açılı globüllerin hakim olmasıdır.

Pigment Ağı

Bal peteğine benziyen pigmente çizgiler ve hollerden oluşmakta. Bu yapıda holler dermal papillaları pigmente çizgiler ise uzamış epidermal  rete ridge temsil etmekte.

Pigment ağında pigmente çizgilerinin renkleri kahverengiden siyaha hatta griye kadar değişebilmekte.

Düzenli bir pigment ağını deriden kabarık olmayan melanositik bir lezyonda rahatlıkla görmekteyiz ve pigmentasyon ve ağ yapısı lezyonun ortasından kenarına doğru yavaş yavaş silinmekte. Lezyonun ortasından çevtreye doğru gidildiğinde pigmente ağında hollerin boyut ve şekilleri aynı kalmakta, pigment ağının pigment çizgilerinin ise kalınlıkları daralmakta. 

Düzensiz bir pigmente ağ, farklı kalınlıkta pigmente çizgiler,  öizgilerin ani sonlanmaları ve farklı boyut ve şekilerde holler, atipik melanositik lezyonlar ve cilt kanselerinde görülmektedir. 

Pigmente ağının negatif görüntüsü, hipopigmente çizgiler ve pigmente holler, yine şüpheli bir anlam taşımaktadır. Bu görsel görüntü melanoma ve Spitz nevüste fözlenmekte.

Yalancı pigmente ağı-pseudonetwork yüzde görülmekte. Yüzde epidermal rete ridge ler kısadır ve lezyondaki genel homojen pigmentasyon görüntüsü kıl follikülleri ve ter bezlerinin deriye açılma porları tarafından hipopigmente alanlar ile görünmektedir Buda yalancı network ağı oluşturmaktadır.

Yalancı pigmente ağında folliküller çevresinde gri dotların varlığı, folliküler hipopigmente alanların düznnsiz şekilli olması şüpheli bir lezyon olduğu anlamına gelmektedir.

Pigmente ağı melanositik lezyonlar dışında; dermatofibroma, solar lentigo, lentigo simplex, lentiginesler, seboreik keratozis, aksesuar memeve nadiren BCC ve pigmenre Bowen hastalığındada görülmektedir. 

Pigmente çizgiler

Pigmente çizgiler; deri yüzeyine paralel seyreden dermo-epidermal bileşkede melanositik birikimler ve aşırı melanin birikmelerinden kaynaklanmaktadır. Bu çizgiler için şekillerine göre;

• Işınsal pigmente çizgiler
• Psödopodlar tanımlanmıştır. 

Bu çizgilerin farklı kalınlıklarda, kahverengi-siyah-gri renklerde ancak pigmente ağa ait olmayan çizgilenmelerdir.

Bu çizgilenmeler pigment ağından daha kalın bir network oluşturabilmektedir-branched streaks. 

Psödopodlar ise pigment ağının dışında lezyonun kenarında yer almakta. Pigmenet ağından daha kalın, siyah yada kahverengi parmaksı uçlarında genişlemeleri olan sonlanmalardır.

Lezyonda atipik pigmenet ağı ve kenarlara ışınsal pigmente çizgilenem var ise bu maling melanoma lehinedir.

Pigmente çizgiler pigmente BCC, Bowen hastalığı ve seboreik keratozistede görülmektedir.

Hipopigmente alanlar

Bu alanlar dermoskopide lezyon içerisinde genel pigmentasyonuna göre daha az pigmente-depigmente-yada normal deri renginde ve yukarda tanımladığımız yapısal özelliklerin olmadığı alanlardır. 

Histopatolojik anlamı tam olarak açıklanmamıştır. Ancak bu yapıları çok sık görmekteyiz;

Clark nevüslerde pigment ağı içerisinde hipopigmente alanlar sık görülmekte.

Konjenital nevüslerde folliküllerin deriye açılma ağızlarında hipopigmente aanlar görülmekte.

Leke-Blotchy alanlar

Bu alanlar altındaki yapıları göstermemesi nedeni ile dermoskopide sorunlu alanlardır. Renkleri siyah, gri ve koyu kahverengi olabilmekte ve homojen bu renk dışında içerisinde hiçbir yapı bulunmamaktadır. Histopatolojik olarak epidermiste aşırı melanin birikim alanlarını temsil etmektedir.

Melanositik normal nevüslerde bu lekeler lezyonun merkezinde simetrik yerleşim gösterirken maling melanomada düzensiz ve lezonun kenarlarında yerleşmektedir.

Aaşağıda farklı lekeler ve anlamları tanımlanmıştır.

Siyah Lamellar Alanlar

Hiperpigmente junctional nevuslerin yoğun pigmentasyonunun epidermiste st. cormeumda kalınlaşması ile birliktedir. Bunlar lezyonun ortasında, yuvarlak, homeojen görünümlü siyah alanlardır. Bu alanlar yapışkanlı bir tape ile rahatlıkla çıkarılabilir.

Mavi-beyaz tül-The blue-white veil

Bir cam şişenin tabanı gibi görünen lekelerdir. Bazen bunlar gri-mavi renkte olabilmektedir. Histopatolojik olarak agresif davranan melanositleri, melanofajları ve bunun üzerini örten orthokeratosis, hipergranülosis ve akantozis gösteren epidermisi tanımlamaktadır.

Bu görüntü maling melanoma için % 97 oranında spesifik bir görüntüdür.

Bu görüntü ayrıca Spitz nevüs, Reed nevüs ve anjiokeratomlardada görülmektedir.

Regresyon-Fibrozis Alanları

Melanoma lezyonunun en kalın alanında gözlenen renksiz yada hpopigmente alanlardır. Bunlar sanki lezyon içerisinde skar alanları gibi görünmekte. İleri dönemde skara benzeyen depigmente alanlara dönüşmektedir. 

Peppering-Serpilmiş Karabiber Görünümü

Lezyon içerisinde çok sayıda, mavi-gri renktehipopigmenta alanlar içerinde görülen noktalardır.  

Patlayan Yıldız Paterni-Starbust patern

Lezyon periferinde radyal dizilimli pigmente ışınsal yapıların ve /veya nokta ve globüllerin varlığıdır. Sıklıkla Spitz nevüs ve Reed nevüste görülen bir paterndir. 

 

Multicomponent pattern-Çok bileşenli patern

Üç veya daha fazla fazla dermoskopik paternin birlikte görülmesidir; çoğunlukla melanomda rastlanır.

Lacuner Patern-Laküner patern

İyi sınırlı, yuvarlak-oval, kırmızı, kırmızı-mavi, kırmızı-siyah renkli yapılar olan “lakünler”in lezyon geneline hakim olmasıdır. Lakünler genişlemiş-dilate kan damarlarını ifade eder. Bunlar tromboze olduklarında siyah renkte görünürler.

Structureless areas-Yapısız alanlar

Lezyonda fark edilebilir herhangi bir lokal yapının bulunmadığı homojen bir alandır.

Unspesific pattern-Tanımlanamayan Patern

Tanımlanmış hiçbir paterne benzemeyen alanlar için tanımlanmaktadır. 

Damarsal Yapılar ve Paternleri

 Dermoskopide bir lezyonda damarsal yapılar; bezer yapı içeriyor ise monomorfoz farklı yapılar içeriyor ise polimorfoz olarak tanmlanır.

Damarsal yapılar dermoskopide fiziksel olarak noktalar/clods yada çizgiler şeklinde görülmektedir.

Damarsal  nokta/clodslar

Arborizing vessel-Dallanan damarlar; tümör yüzeyine yakın seyrettiği için net olarak görülebilen, ağaç dallarına benzer şekilde dallanma gösteren (kalından inceye doğru uzanan), çapları ≥2 mm, telenjiektatik damarlardır.

Comma vessel- Virgül damarlar; virgüle benzer şekilde “tipik” damar yapıları; en sık intradermal nevus, bazen seboreik keratozlarda görülür.

Corkscrew vessel-Tirbuşon damarlar; düzensiz ve kalın-sarmallı “atipik” damarlar; en sık melanom ve melanom metastazında görülür.

Crown vessels-Taç damarlar; lezyonu çelenk gibi saran, eğik, çok nadiren dallanan damarlar; hemen her zaman sebase hiperplazide, merkezi beyaz-sarı globüllerle birlikte görülür.

Dotted vessels-Noktasal damarlar; düzenli bir biçimde yan yana sıkıca dizilmiş, kırmızı noktalardır.

Glomerular vessels-Glomerüler damarlar; noktasal damarların bir çeşidi olup lineer şekilde ya da kümeleşmiş halde bulunan, böbrek glomerulusunu andırır gibi sıkı bir şekilde sarılmış lineer damarlardır ve el dermoskopunda noktasal damarların bir varyasyonu şeklinde görülür.

Hairpin vessels-Firkete damarlar; lineer damarların keskin bir şekilde bükülerek adeta firkete gibi birbirine paralel hale gelen 2 kısım oluşturmasıdır. Atipik damarlar olup melanomda daha kalın, keratinize tümörlerde ise daha ince ve sıklıkla beyazımsı bir halo ile çevrilidirler.

Bu damarsal yapıların lezyon içerisinde dağılımına görede özel tanımlamalar kullanılmaktadır.