Botulinum toksini, klinik pratikte en yaygın kullanılan biyolojik toksinlerden biridir. Bu toksin, kas sinir kavşağında asetilkolin salınımını engelleyerek kas fonksiyonlarını zayıflatır veya geçici olarak ortadan kaldırır. Botoks uygulamaları, dinamik yüz kırışıklıkları için cerrahi olmayan tedavi yöntemleri arasında yer almakta ve kişisel imajı iyileştirme konusunda yüksek başarı sağlamaktadır.

Yüzdeki kırışıklıklar ve doku sarkmalarının neden olduğu olumsuz görünümü azaltmak ve daha etkili sonuçlar elde etmek amacıyla, ameliyatsız teknikler bir arada kullanılmaktadır. Bu bağlamda, botoks uygulamaları, yüzün farklı bölgelerinde çeşitli enerji sistemleri (lazerler, radyo frekansı, ultrason vb.) ile birlikte gerçekleştirilebilmektedir. Ancak, bu tedavilerin birleştirilmesine yönelik en iyi strateji hâlâ tartışmalıdır. Enerji kullanan sistemlerin dokuda oluşturduğu ısı-termal etkilerin botulinum toksininin etkinliği üzerindeki etkilerini tam olarak bilmiyoruz. Bu nedenle, uygulama pratiğinde botoks ile diğer tedaviler arasında bir haftalık bir güvenlik süresi önerilmektedir.

Mikroiğne fraksiyonel radyofrekans (MFR), minimal invazif bir tedavi yöntemi olarak son yıllarda hızla popülerlik kazanmıştır. Bu tedavi, cilt yüzeyinde epidermisten dermise mikroiğnelerle küçük delikler açılmasını ve ardından bu mikroiğneler aracılığıyla cilde radyofrekans uygulanmasını içerir. Uygulama sırasında mikroiğnelerin ciltte oluşturduğu mekanik mikrohasarlar ve radyofrekansın dokuda yarattığı ısı hasarı, derinin yeniden yapılanmasını ve yeni kolajen üretimini teşvik eder. Ayrıca, tedavi sonrasında cilde uygulanan topikal ürünlerin emilimi de artar. MFR, günümüzde cilt gençleştirme, akne vulgaris, akne izleri ve cerrahi yara izleri gibi durumların tedavisinde klinik etkinlik göstermektedir.

Mikroiğne fraksiyonel radyofrekans (MFR) uygulamasının botoksun klinik etkileri üzerindeki olumsuz etkileri, bu iki yöntemin birlikte kullanımının güvenliği ve botoks sonrası MFR'nin ne zaman uygulanabileceği konuları tartışılmaktadır. 2022 yılında J Cosmetic Dermatology dergisinde "Does microneedle fractional radiofrequency system inactivate botulinum toxin type A?" başlıklı bir çalışma yayımlanmıştır. Bu çalışmada, göz çevresindeki kaz ayakları için üç hasta grubu oluşturulmuştur. Birinci grupta yalnızca botoks uygulanmış, ikinci grupta botoks uygulamasının hemen ardından MFR yapılmış, üçüncü grupta ise botoks uygulamasından bir hafta sonra MFR uygulanmıştır. Tüm hastalarda botulinum toksinin kaz ayaklarındaki etkinliği, 4. haftada değerlendirilerek karşılaştırılmıştır.

Ayrıca fare deneyleri de gerçekleştirilmiştir. Bu deneylerde fare kaslarına botoks uygulanmış ve ardından 1, 2, 3 ve 7 gün sonra aynı kaslara MFR uygulanmıştır. Fare deneylerinde, botoks sonrası MFR uygulama zamanının botoks etkinliği üzerindeki etkisi karşılaştırılmıştır. Her iki çalışmada elde edilen bulgular, MFR tedavisinin BoNT/A'nın toksik etkileri üzerinde bazı antagonistik etkiler yarattığını ve bu etkinin 3 gün içinde ortadan kalkabileceğini göstermektedir.

Botulinum nörotoksini, toplamda 150 kDa'lık bir polipeptit olup, 100 kDa'lık ağır zincir ve 50 kDa'lık hafif zincir polipeptidlerinin ısıya duyarlı disülfür ve kovalent olmayan bağlarla bağlı bir yapı oluşturduğunu biliyoruz. Saf BoNT/A, beyaz toz kristal formunda olup suda çözünür. Ancak stabilitesi zayıftır; ısı, mekanik kuvvet ve oksijenle kolayca bozulur. 37°C'de botulinum toksin optimal biyolojik aktiviteye sahipken, 85°C'de 5 dakika içinde hızla etkisiz hale gelmektedir.

Mikroiğne fraksiyonel radyofrekans uygulaması sırasında mikroiğnelerin uçlarında sıcaklık 55–65 °C'ye ulaşmaktadır. Bu sıcaklık, dermiste hızla ısı birikim bölgeleri oluşturur. Sonuç olarak, dermiste inflamasyon gelişir ve eritem, ödem ve yanma hissi gibi lokal reaksiyonlar ortaya çıkar. Bu reaksiyonlar uygulama sonrası 2-3 gün boyunca devam etmektedir. Özellikle ödemin BoNT/A toksinini sulandırabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, dokuda ödemin gelişimi, toksinin hedef kaslara ulaşımını geciktirerek (ödem kaynaklı dokular arası mesafe artışı) etkinliği olumsuz etkileyebilir.

MFR nin uygulama alanında ısı ve inflamasyona neden olarak botoks etkinliğini zayıflatabileceği düşünülmekte.  

Bu nedenle, dokuda ısı üreten enerji sistemleri ile botoks enjeksiyonlarının birlikte kullanılması planlanıyorsa, optimal etkinlik için klinik uygulamada aralarında en az 3 gün olmalıdır. İdeal sürenin ise 1 hafta olması gerektiği düşünülmektedir.