- Gösterim: 15604
Melasma tedavisinde bir çok topikal ve sistemik ilaç kullanılmakta. Son yıllarda "Traneksamik asit-Tranexamic asit-TA" kullanımı ile ilgli klinik çalışmalar görmekteyiz. Tek başına ve diğer ilaçlara kombine kullanımında başarlı sonuçlar vermekte.
Melasmanın klinik gelişimi üzerine yapılan çalışmalarda; güneş-ultraviyole-UV' nin deride dermiste damarsal yapıları artırdığı ve proanjiogenik faktörleri, inflmasyonu arttırdığı göserilmiştir. Bu proanjiogenik faktörler epidermal keratinositlerdeki VEGF reseptörleri aktive etmekte ve plasminojen ile araşidonik asit metabolitlerinin salınımna neden olmakta. Bu süreç deride melanogenezise yani pigment artımına neden olmakta. Plasminojen ve diğerlerinin serum seviyeleri gebelik ve doğum kontrol haplarını kullanımı sırasında da yükselmekte.
Plasminojen aktivatörleri deride epidermis-dermis birleşkesinde bazal hücrelerde plasminojenin plasmine dönmesini sağlamakta. Plasmin deride araşidonik asitin fosfolipaz A2, prostoglandin D2, prostoglandin E2, prostoglandin F2 ve lökotirien B4 salınımını arttırmakta. Bunlarda melanositler üzerinde melanosit büyüme hormunu-MGH ve fibroblast büyüme faktöfrünü uyararak melanin yapımını arttırmakta. Bu arada deride inflamasyonda rol oynayan interlökün IL-1 alfa ve beta, 6 ve 8, tümör nekroz faktör-TNF, matrix metalloproteinler -MMP 2 ve 9 ile vascular endothelial growth factor -VEGF artmakta bunlarda melanositlerde çoğalma ve melanin yapımında artışa neden olmakta. MMP ler deride melanin yapımında rol alan tripzinaz enzimini ve melanogenezisi direkt uyarmakta.
TA aslında bir lizin analoğu olan aminoasittir. Lizinin bağlanma noktalarından plasminojene bağlanmaktadır. Plasminojenin keratinositlere bağlanmasını engellemekte, UV bağlı keratinositlerde plasmin aktivitesini baskılamakta. yukardaki tüm mekanizmnalar ile melanositlerin aktivasyonunu ve melanin yapımını baskılamakta.
TA nın bu etki mekanizması ile melazmada;
- topikal
- sistemik; ağız yada damar-IV yolu ile
- melazma plaklarında dermis içerisine enjeksiyonlar şeklinde
- Mikro iğneleme sonrası deri yüzeyine sürülerek kullanılabilmekte.
Topikal kullanımları deride iritasyon ve alerjiye neden olabilmekte. Bu nedenle TA nın topikal liposom fromları geliştirilmiştir.
Yinede melazma plaklarına enjeksiyon şekli daha fazla tercih edilmekte.
Deriye TA enjeksiyonu özel iğneleri ile(28 G insülin enjektörleri ile) melasm alanınına 1 cm aralıklar ve 1 mm derinliğe enjeksiyonlar şeklinde yapılır.
Uygulama öncesi lokal anestezik krem uygulanır ve 20-30 dakika sonra enjeksiyonlar yapılmakta.
Uygulam sıklılığı 1-6 hafta arasında değişmekte ve olgulara göre toplam 1-12 ay sürmekte.
TA 4 -100 mg/ ml olacak şekilde hazırlanmakta. Sıklıkla 4 ve 10 mg/ml kullanılmakta. Konsantrasyon arttıkça uygulam lanında ağrı artmakta.
TA normalde fibrinoliz amaçlı oral ve IV olarak 0.5 - 2.0g günde 3-4 kez verilmektedir. Melazmada ise ortalama 1.2 mg(0.8-2.4 mg) intradermal uygulanmakta. Bu dozlarda sistemik kullanımında görülen yan etkiler gelişmemektedir.
Seanslar 4 haftada 1 kez olacak şekilde 10-12 hafta sürmektedir.
TA ağız yolu ile sistemik ve melasma plakları içerisine enjeksiyonlar şeklinde kombine kullanılabilmekte. Günlük 500 mg TA (250 mg sabah akşam) dozlarda 3 ay kullandırılırken her hafta melasma alanına 4 mg/ml TA enjekte edilmekte. Özellikle kadınlarda, genç hastlarda ve açık tenlilerde klinik estetik başarısı oldukça yüksektir. Ağız yolu ile TA kullanımına bağlı sindirim sistemi şikayetleri, bulantı ve adet kanama miktarlarında azalma gibi değişimler bildirilmiştir.
Uygulam sıklılığı 1-6 hafta arasında değişmekte ve olgulara göre toplam 1-12 ay sürmekte.
TA 4 -100 mg/ ml olacak şekilde hazırlanmakta. Sıklıkla 4 ve 10 mg/ml kullanılmakta. Konsantrasyon arttıkça uygulam lanında ağrı artmakta.
TA normalde fibrinoliz amaçlı oral ve IV olarak 0.5 - 2.0g günde 3-4 kez verilmektedir. Melazmada ise ortalama 1.2 mg(0.8-2.4 mg) intradermal uygulanmakta. Bu dozlarda sistemik kullanımında görülen yan etkiler gelişmemektedir.
Seanslar 4 haftada 1 kez olacak şekilde 10-12 hafta sürmektedir.
TA ağız yolu ile sistemik ve melasma plakları içerisine enjeksiyonlar şeklinde kombine kullanılabilmekte. Günlük 500 mg TA (250 mg sabah akşam) dozlarda 3 ay kullandırılırken her hafta melasma alanına 4 mg/ml TA enjekte edilmekte. Özellikle kadınlarda, genç hastlarda ve açık tenlilerde klinik estetik başarısı oldukça yüksektir. Ağız yolu ile TA kullanımına bağlı sindirim sistemi şikayetleri, bulantı ve adet kanama miktarlarında azalma gibi değişimler bildirilmiştir.
Enjeksiyon şeklinde uygulama sonrasında uygulama alanında ödem ve kızarılıklık olmakta, 48 saat kadar sürebilmektedir.
Gebeler ve emziren annelerde, OCS kullanan kadınlarda, kanama yatkınlığı olanlar ve antikoagülan kullanlarda kullanılmamaktadır. Ayrıca uygulam sonrası hastanın gündüz güneşten koruyucu kullanması istenmektedir.