sıkAkne sıklıkla 15-25 yaş döneminde sık görülmekle birlikte yenidoğan, bebeklik, erken çocukluk ve ergenklik öncesi çocukluğun her döneminde görülebilmektedir. Hafif klinik belritileri kendiliğinden kaybolur iken skar oluşumuna neden olacak kadar şiddetli seyir gösterebilmekte. 

Doğum sonrası ilk 6 hafta klinik Neonotal Akne, 1-12 arası klinik İnfantil Akne, 1-7 yaş Çocukluk Aknesi, 8-12 yaş Ergenlik Öncesi Akne, 12 -18 yaş Ergenlik Aknesi olarak yaşklara göre tanımlanmakta.

Yenidoğan Aknesi, Neonatal Akne

Doğum sonrası ilk 6 hafta içerisinde, yenidoğan, doğumda veya sıklıkla ilk haftalarda akneler görülebilmekte. Tipik olarak alın, burun ve yanaklarda yerleşim gösteren, boyun ve gövdeyede dağılabilen papulopüstüller akne klinği ile görülmekte. Komedonlar nadir gözlenir. 

Yeni doğan akne gelişiminde; yenidoğanda  adrenal ve testislerde fazla dihidroepiandrosteron (DHEA) ve androjen yapımına(anneden geçen hromonlara bağlı) bağlı olarak , genişlemiş sebase bezlerden sebum salgısının artışı suçlanmakta. Testislerde androjen yapımı adrenal bezleride uyarmakta bu erkek yenidoğanda kliniğin daha fazla görülmesini açıklamakta. İlk aylardaki artmış sebum yapımı 6. aya doğru normal seviyesine gerilemekte. Neonatal akne genellikle 3-6 ay içerisinde kendiliğinden geriler. Nadiren daha uzun devam edebilir. 

Yenidoğan akneli bebeklerde boy, kilo, büyüme eğrileri, kan basınçları, seksüel matürasyon veya virilizasyon belirtilerine de dikkat edilmelidir. Jinekomasti(memelerin büyümesi) önemli ancak yenidoğnada jinekomastinin normal olabileceği unutulmamalıdır. Seksüel gelişme belirtileri, virilizasyonu ve büyüme anormalliği olan yenidoğanlarda endokrin hastalıklar akla gelmeli ve çok iyi değerlendirilmelidir.

Hafif olgularda alkali olmayan bir temizleme jeli ile günlük yıkama yeterlidir.

Dışarıdan uygulanan bebek yağı, krem, pomad ve losyonlardan tabloyu alevlendirebileceği için kaçınılmalıdır.

Papulopüstüller lezyonlarda düşük konsantrasyonda benzoil peroksit (BPO) veya topikal antibiyotik kullanılabilir.

Komedonal lezyonlar var ise BPO ile kombine veya tek başına topikal retinoid kullanılabilir.

İnfantil Akne

İnfantil akne 1-12 ay arasındaki bebeklerde görülür. Erkek çocuklarda daha sıktır. Lezyonlar daha çok açık ve kapalı komedonlardır  fakat enflamatuvar papül ve püstül, nodül ve kistler görülebilir. Lezyonlar sıklıkla yüzde yerleşmiştir, ama boyun, sırt ve göğüste de bulunabilir. Hastaların %80 kadarında infantil akne hafif ve orta şiddette seyir izler ve 1-2 yaşına kadar kendiliğinden geçer. Ancak aktif lezyonların yıllarca sürdüğü bir seyir de izleyebilir. Maalesef skar bırakması ile son derece önemlidir.

İnfantil akne de artmış androjen seviyeleri düşünülmelidir. Hiperandrojenizm ve nedenleri çok iyi değerlendirilmelidir. Hiperandrojenizm için; aile öykü, ilaç kullanımı, koltuk latı ve genital alan kıllanmasının değerlebndşirilmesi, meme-testis gelişiminin değerlendirilmesi, gerekir ise serbest ve total testosteron, DHEA-S, LH, FSH, Prolaktin, 17-hidroksiprogesteron kan testleri ve kemik yaşı için radyolojik inceleme yapılmalıdır.

İnfantil akne, skar oluşumunun önlenmesi için tedavi edilmelidir. Hafif ve orta şiddetteki hastalarda topikal BPO-antibiyotik kombinasyonları ve/veya retinoidler kullanılabilir. Bu tedavilere cevap alınamazsa sistemik antibiyotikler kullanılabilir(tetrasiklinler hariç; bu yaş grubunda dişlerde kalıcı boyanmaya neden olacağı için kaçınılmalıdır). Nodül ve skarlarla seyreden dirençli hastalar sistemik izotretinoin tedavi kullanılabilir. Büyük nodüllere intralezyoner steroid enjeksiyonu yapılabilir.

 

Çocukluk Aknesi

Nadir görülen, ama görüldüğünde alarm nedeni olan çocukluk aknesi, 1-7 yaşları arasındaki çocuklarda görülür. Özellikle yüze yerleşmiş komedonlar ve enflamatuvar lezyonlarla seyreder.

Bu yaşlarda akne görüldüğünde endokrin bir anormallikten şüphelenilmelidir(adrenal tümörler, konjenital adrenal hiperplazi, Cushing sendromu, overyal ve gonadal tümörler, polikistik over sendromu, erken adrenarş, gerçek erken puberte araştrılmalı).  Tedavi, bu yaş grubunda öncelikle altta yatan nedene yönelik olmalıdır. Tedavi gerekirse infantil akne tedavisine benzer şekilde yapılmalıdır.

Ergenlik Öncesi Akne

7-12 yaşları arasında görülen akne kliniğidir.  lezyonlarıdır. Lezyonlar alın orta kısımlarında, T bölgesinde ve kulaklarda görülebilir. Lezyonlar kademeli olarak enflamatuvar papül ve püstüllere ilerleyerek yayılır. Bu yaş grubunda akne görülmesi genellikle normal ise de bazen geç başlangıçlı konjenital adrenal hiperplazi veya Polikistik Over sendromu gibi altta yatan nedenlerin bir göstergesi de olabilir. Ancak her nesilde ergenlik yaşının geriye çekildiği unutulmamalıdır. 

Bu yaş dönemi aknesi  kızlarda genellikle 6-7 yaşlarında, erkeklerde 7-8 yaşlarında başlayan adrenal bezlerin fizyolojik uyanışının yansımasıdır. DHEA ve DHEA-S seviyeleri artmaya başlar ve sebase bez salgıları aktive olur.

Komedonal aknesi şiddetli olan kızlarda DHEA-S düzeyleri, hafif komedonal aknesi olan veya komedonal aknesi olmayan kızlara göre daha yüksektir. Ayrıca 8 yaşından itibaren akneli çocuklarda sebum yapımındaki artışla P. acnes kolonizasyonu paralel olarak görülür.

Bu yaş grubunda tedavi normal akne tedvisileri ile aynıdır(tetrasiklin ve kinolonlar hariç).