- Gösterim: 44634
Balanitis erkelerde glans penisin, postitis sünet derisinin ve balanopostitis ise galans penis ve sünet derisinin inflmasyonunu tanımlamakta. Sünnetsiz erkek çocukları ve erişkinlerde % 6 oranında balanopostitis görülürken sünetli erkeklerde hayatları boyunca % 3-11 oranında balanitis görülmekte. Her iki klinik tablo için diyabet, fimozis(idrar çıkışında daralma), kötü hiyjenik koşullar, idrar tutamama, korunmasız cinsel ilişki risk faktörleri arasında yer almakta.
Prepuce yada foreskin olarak tanımlanan sünnet derisi balanapostitis gelişimini kolaylaştıran bir faktör olarak tanımlanmakta. Foreskin erkeklerde glans penis kadınlarda klitorisi örterek koruyan dış genital yapının bir parçası. Dışta deri içte mukozal yapıların yer aldığı özelleşmiş bir erogenöz bir dokuya sahip. İçten skuamöz müköz epitel ile başlayarak lamina propria, dartos kası ve en dışta yapısında kıl follkülleri içermeyen deri yer almakta. Mukozal epitel glans penis/klitoris ve erkeklerde üretra ile devam etmekte. Mukozal epitelde ve deride bulunan langerhans hücreler ve dendritik hücreler lokal immun sisrtemin ilk koruyucu hücre gurubu. mal-epidermal deridermis, dış tüysüz deriden oluşur. Lami,na propriada yer alan Tyson bezleri salguları ve epitel hücre döküntülweri ile sebunumsu smegmanın oluşmasına neden olmakta.
Balanitis/balanopostitis nedenlerini enfeksiyon kaynaklı yada enfeksiyon kaynaklı olmayanlar olarak 2 ye ayırabiliriz. Enfeksiyon kaynaklı balanoposititis sıklıkla sünnetsiz erkeklerde, kötü genital hijen, smegmanın iritasyonu, diyabet ve immün sistemi baskı altında olanlarda ortaya çıkmakta.
Enfeksiyon kaynaklı Balanitis/balanoposititis
Mantar Enfeksiyonları
- Candida albicans; glans penis ve foreskinde kızarıklık, kaşınıtı, yanma ve peynirimsi bir akıntı yapan en sık balanitis nedenleri arasında yer almakta. Zamanla bu erken dönemi kuruluk, kaşıntı ve guruplar oluşturan düzensiz küçük kımrızı kabarıklıklar takip etmekte. Alt idrar yollarında üretrite neden olabilmekte. Balanopostit vakalarının %35'ini oluşturur. Balanopostit diyabetin ilk belirtisi olabilir. Sağlıklı erkeklerde, kandidal balanopostit diyabetin bir deri belirteçi olabilir. Sistemik ve topikal antifungal tedaviler kullanılmakta.
- Dermatofitik mantar etekenleri; inguinal yada vücudun başka alanlarındaki dermatofitler glans penis ve foreskinde enfeksiyonlara neden olabilmekte. Sistemik ve topikal antifungal tedaviler kullanılmakta.
- Pityriasis versicolor; glans penidte yuvarlak hafif üzeri kepekli ve hipopigmente plaklara neden olmakta. Topikal antifungal tedaviler kullanılmakta.
- Derin doku yerleşimli mikozlar; Histoplasma capsulatum, Cryptococcus neoformans, Penicillium marneffi, Blastomyces dermatitidis glans pensite ülsere lezyonlarar neden olmakta. Amfoterisin B ve ketakonazol gibi sistemik antifungal kuollanılmakta
Bakteriyal Enfeksiyonlar
- Gurup B streptokoklar, Gurup A beta hemolitik streptokoklar ve stafikokus aerius glans peniste eritem, ödem ve selülite neden olmakta. Sistemik antibiyotikler kullanılmakta.
- Treponema pallidum; sifiliz-frengi balanitis yapmakta. Primer sifilizde glans penis ve foreskinde yuvarlak ülserlere neden olmakta. Sekonder sifilizde ise ödem ile ile birlikte plaklar görülmekte. Sistemik antibiyotik kullanılmakta.
- Neisseria gonore-Bel soğukluğu; glans ödemi, üretral sarı-yeşilmsi akıntı, kasıkta lenfadeonopati, peniste ülserler olmakta. Sistemik antibiyotik kullanılmakta.
- Hemofilus ducreyi; ağrılı ve yayılan ülserlere neden olmakta. Sistemik antibiyotik kullanılmakta.
- Mikoplasma genitalium; glnas penis ve foreskinde kanmaya eğilimli lezyonlat yapmakta. Bu lezyonlar olmaksızın üretrit yapabilmekte. Sistemik antibiyotik kullanılmakta.
- Klamidya; iritan balanite neden olmakta. Sistemik antibiyotik kullanılmakta.
- Gardnerella vajinalis ve diğer aeroblar; kaşıntı, iritasyon yapabileceği gibi yaygın eritem ve iritasyon yapabilmekte. Balık kokusuna benzer bir kokuya neden olmakta. Sistemik antibiyotik kullanılmakta.
- Nonspesifik Spirochaetal ve Borrelia enfeksiyonları; glans penis ve foreskinde gerginlik hissi, yüzeysel plaklar. Sistemik antibiyotik ve metranidazol kullanılmakta.
- Mikobakterium lepra ve tuberkulosis; glans peniste palüller, ülserasyonlar olmakta ve bunlar skar ve granulomlar ile iyileşmekte hatta fimozis gelişemekte. Sistemik antituberkulosis tedavileri uygulanmakta.
- Anaerob bakteriler( Bacteroides, Fusobacterium, Anaerobic cocci, nonclostridial anaeroblar...) eroziv bakteriyal balanitis olarakta tanımlanmakta ve gangren balanit gelişebilmekte. Kötü kokulu bir akıntı, glans peniste ödem, erozyonlar olmakta. İnguinal lenfadenopati gelişmekte. Sistemik antibiyotik kullanılmakta.
Viral Enfeksiyonlar
- Herpetik balanitis; HSV enfeksiyonun ilk ataklarında klinik daha ağar seyredebilmekte. Peniste ve kasıkta ağrı ile başlamakta, idrar yaparken zorlanma, hafifbir akıntı olabilmekte. Bu süreç sonrasında guruplar oluşturan veziküller ortaya çıkmakta. Bu alanda erozyon ile birlikte kabuklanma beve 1-2 hafta içerisinde iyileşme olmakta. HSV tekrarlarında ise şikayetler daha hafif kaşıntı ve yanma ile başlayarak veziküller, erozyon ve kabuklanma olmakta. Sistemik ve topikal antiviraller kullanılmakta.
- Human papilloma virus,HPV, genital siğil; glans peniste kaşıntı, yanma ve ağrı ile birlite yama tarzında eritem, maküller ve papüller ortaya çıkmakta. Topikal 5FU, podofilin, imiquimod, lazer, elektrtokoter, kriyotedaviler yapılmakta.
- Varicella zoster virus (VZV); Zona hastalığı
Protozoal Enfeksiyonlar
- Amoebic balanitis; etken Entamoeba histolytica. Ağrı ve idrar yaparken zorlanma ve ağrı-yanma olmakta. Glans peniste ödem, ülser ve erozyonlar gelişmekte. Sistemik metranidazol kullanılmakta.
- Trichomonas vaginalis; bol köpüklü, yeşilimsi-sarı, balık kokusunda bir akıntı olmakta. Glans peniste yüzeysel erozyonlar gelişmekte. Sistemik metranidazol kullanılmakta.
- Leishmania donovani; glnas penis ve freskinde ülserler görülmekte. Sistemik ve topikal/lokal 5 antimon bileşikleri kullanılmakta.
Parazitik Enfeksiyonlar
- Sarcoptes scabiei var hominis, skabiyes, uyuz; kaşıntılı papüller, veziküller, sinus traktları ve nodüller gözlenmekte. Topikal ve sistemik antiparaziter ilaçlar kullanılmakta.
- Creeping eruption, etken cutaneous larva migrans; eritemli zeminde kaşıntılı, çizgisel solucak kıvrımlı deriden kabarmalar görülmekte. Sistemik Albendazol kullanılmakta.
Enfeksiyon kaynaklı olmayan Balanitis/balanoposititis
Deri hastalıkları
- Circinate balanitis / Balanoposthitis, Reiter hastaklığı; glans peniste kenarları deriden kabarık, harita şeklinde, düzensiz kenarlı gri-beyaz lezyonlar görülmekte. Sıklıkla shigella gibi bir enfeksiyon sonrasında ikincil gelişen bir klinik tablodur. Buna konjuktivitis, üretrit, artrit ve keratoderma blennorrhagicum eşlik edebilir.
- Lichen Sclerosis et atrophicans, genellikle şikayet vermez ancak zamanla sklerozise bağlı olarak foreskin geriye çekilemez, ağrı, iritasyon hatta idrar yapma zorluğu gelişeblir. Glans peniste ağrılı veziküller ve ülserasyonlar, beyaz renkte sklerotik plaklar görülmekte.
- Balanitis Xerotica Obliterans; kronik nonspasifik balanitise neden olmakta.
- Zoon’un balanitisi; sıklıkla hafif , belli belirsiz bir kaşıntı, iritasyon, ağrı omakta. Glans peniste birbirinden bağımsız yuvarlak, kırmızı-turuncu renkte plaklar, foreskinde noktasal kanamalar-purpuıalar görülmekte. Bu tablo görünümü ile “ Cayenne pepper” olarak tanımlanmakta. Topikal ilaçlar ve CO2 lazer uygulanmakta.
- Psoriasis, sedef hastalığına özgü glans penis ve foreskinde kaşıntılı, kepekli plaklar gelişmekte.
- Liken planus; kaşınıtlı, keskin kenarlı pembe-mor renkte plaklar gözlenmekte.
- Sebereik dermatitis; eritemli, zeminde üzerinde kepeklenme gelişmekte.
- Alerjik ve iritan egzamalar; sıklıkla spermisidler, deterjanlar, parfüm içeren sabun ve duş jelleri, iç çamaşır ve deterjanlar, przervatifler etkendir.
- Porokeratosis; yuvarlak ortasında atrofiler gösteren plaklar gözlenmekte.
- Büllöz hastalıklar
- Dermatitis artefacta;
- Crohn hastalığı ve ülseratif kolit
- Behcet hastalığı
- Necrobiosis lipoidica
- Hipereosinofilik sendrom
- Xanthomalar
- Histiocytosis X
- Sarkoidozis
Tümör kaynaklı Balanitis/balanoposititis
Premalignant-kansere dönüşebilen durumlar
- Erythroplasia of queyrat; iyi sınırlı, kırmızı parlak renkte plaklar gelişmekte. neden tam olarak bilinmemekle birlikte götü genital alan hiyjeni, smegma, travma, sürtünme, ısı suçlanmakta. Skuamöz hücreli kanser ile karışma ve ona dönüşme riski nedeni ile dikkatli değerlendirilmelidir. Topikal 5 FU cream, kriyotedavi, elektrokoter, CO2 lazer uygulanmakta.
- Pseudo epitheliomatous; glans peniste mika benzeri kalın beyaz keratotik plaklar gözlenmekte.
- Bowen hastalığı; glans penis yada freskinde iyi sınırlı, üzeri skuamlı kırmızı plaklar görülmekte. Squamous Cell Carcinomanın insitu fromu ve % 20 SCC dönüşebilmekte.
- Bowenoid papulosis; glnas peniste papaül ve plaklar
Kanserleri
- Squamous cell Carcinoma
- Basal Cell carcinoma
- Melanoma
- Mycosis fungoides
- Lösemiler
- Başka kanserlerin metastazları
Diğer balanitis/balanoposititis nedenleri
- Travma
- İritrasyon
- Fixed drug eruption; sabit ilaç reaksiyonu
Çocuklarda Balanopostitis
balanitis erkek çocukların %4 ünde görülmekte. Sıklıkla 2-5 yaş döneminde görülmekte ve sünnet derisinin geriye çekilemediği durumlar görülmekte. Neden tam olarak bilinmemekle birlikte uygun olmayan hiyjenik koşullar sorumlu tutulmakta( gurup A hemolitik streptokoklar, E.coli, Pseudomonas, Klebsiella, Serratia en sık etkenler). Glans penis ve sünnet derisinde kızarıklık, şişme,, kaşıntı, ağrı, erozyn hatta ülserler gelişmekte, bunlarar bağlı kanmalar, idrar yapmada zorluklar görülmekte. Hafif-orta ateş ve yorgunluk eklenebilmekte. Sık tekrarlarında diyabet tip I düşünülmeli.
Smegma ve Balanopostitis
Smegma sünnet derisi altında deskuam epitel hücrelerden oluşmakta. yapısında squalen, beta kolesterol, yağ asitleri buunmakta ve kalsiyum fosfat ve magnezyum fosfat sabunları gelişmekte. Bu nedenle kremsi sabunsu bir yapıya sahiptir. zamanla bu alanda iritasyonlara neden olmakta. hatta yeterli temizliğin yapılmadığı durumlarda sertleşerek taşlaşabilmekte. Smegma iritasyon, ve akıntıya neden olurken cinsl ilişki sonrası ağrı yapabilmekte.
Sünnet ve Balanopostitis
Sünnet balanitis rsikni ve bu riskin neden olabileceği penil kanserleri koruduğu bilinmekte.
Balanitis ve balanopostitisten korunma yöntemleri
Genital alanın hiyjeni son derece önemlidir. Yıkanması sırasında sabunlar kullanılmamalıdır. Sabun içermeyen temizleme jelleri ve ılık su ile her banyoda penis, glans penis yıkanmalıdır. Eğer sünnetsiz ise sünnet derisi geriye çekerek temizlik iyi yapılmalıdır. Yıkama sonrası iyi kurulanmalıdır. İdarar sonrası silme ve kurulama iyi yapılmalıdır(sünnetsizlerde idrarın sünnet derisi geriye çekilerek yapılması önerilmekte). Cinsel ilişki sonrası temizleme kurulamanın daha iyi yapılması önerilmekte.