Göbek deliği karın ön yüzünün anatomik tanımsal referansı olduğu gibi karının güzelliğine katkıda bulunur. Cinsellikte erojen bir bölge olarak kabul edilmekte. Antik kültürlerde göbek ve göbek deliği, bir haz noktası olarak vücudun bir bölümü olmaktan daha fazlasıydı. Göbek deliği, geçmişten beri insanlar arasında mistik bir anatomik alan olarak kabul edilmiştir. Antik Yunan'da göbek deliğinin içgörünün merkezi olduğuna inanılır; ona bakma eylemine de "Hesychasm" adı verilirdi. Uzak Doğu kültüründe göbek bölgesi, bir kişinin yaşam merkezi olarak anılır; geleneksel tedavileri olan akupunkturda göbek deliği, CV8 (Shen Que) noktası manevi kapı olarak tanımlanırdı. Yoga felsefesinde birçok çakranın göbek deliğinde konumlandığı belirtiliyor. Hint mitolojisinde erkeklerin göbeklerine özel bir piercing yaptırmaları, "Vishnu"dan doğdukları ve onun soyundan geldikleri anlamına geliyordu. Günümüzün modern Batı kültüründe yoga, aerobik ve meditasyon uygulamalarında hâlâ hayati bir yere sahiptir. Son yıllarda piercing ve dövmelerin en fazla tercih edildiği alan.

Göbek ve göbek deliği, bu manevi öneminin ötesinde günümüzde karın bölgesinin önemli bir estetik bileşeni haline gelmiştir. 1946'da iki parçalı mayonun kullanılmaya başlanması ve karın dekoltesinin günlük giysilerde tercih edilmesi gibi moda trendleri, dikkatleri bu bölgeye çekerken estetik açıdan hoş bir karına ve göbek deliğine sahip olma isteğini daha da artırmıştır. Göbek deliği, moda, reklam ve eğlence endüstrilerinde karın bölgesinin odak noktası olmuştur. Göbek deliğinin görünümü, günümüzün estetik normlarında cinsiyete uygun, karın bölgesine göre optimum boyutlarda, dikey oval formda ve üstte hafif deri katlantısı olanlar şeklinde tanımlanmaktadır. Yaş, kilo alımı, gebelik ve fıtıklar nedeniyle büyük bir göbek deliği, aşırı küçük göbek delikleri, yatay veya şekilsiz ve estetik olarak hoş olmayan bir çıkıntı oluşturan göbek delikleri estetik olarak hoş algılanmamaktadır. Göbek deliğinin (umbilikus) görünümünü değiştirmek anlamına gelen umbilikoplasti, genellikle karın germe prosedürlerinin bir parçası olarak gerçekleştirilmektedir. Cerrahi olmayan uygulamalarla günümüzde umbilikoplasti yapılabilmektedir. Göbek deliği estetik görünümündeki bozukluklar, kişinin bedensel algısını, öz güvenini ve giyim tercihlerini olumsuz etkilemektedir. Umbilikoplasti girişimlerinin çoğu kadınlara yapılsa da, giderek daha büyük oranlarda erkeklere de uygulanmaktadır. Göbek deliğinin yeniden yapılandırılması öncesinde, göbek deliğinin yapısal ve estetik özelliklerinin iyi tanımlanması gerekmektedir. Göbek deliğinin karın ön duvarındaki ideal pozisyonu, şekli ve optimum boyutu, anatomik ve estetik olarak analiz edilerek değerlendirilmelidir.

Anne, plasenta ve bebek arasında besin ve kan alışverişini sağlayan "göbek kordonu", gebeliğin 3. haftasının sonunda oluşmaya başlamaktadır. Bu kordonun yapısında embriyonal yapılar (yolk kesesi ile primitif orta bağırsak ilişkisini sağlayan omfalomezenterik kanal, allantois kesesi ile mesanenin ilişkisini sağlayan kanal), umbilikal arterler ve ven bulunmaktadır. Gebeliğin on ikinci haftasından sonra göbek kordonu içinde umbilikal arterler ve ven ile embriyonik kalıntılar kalmaktadır. Doğumdan hemen sonra (bebek kendi solunumuna başladıktan sonra 30-60 saniye beklenilmelidir. Bu bekleme süresinin amacı, plasentadaki bebek kanının bebeğe geçişinin sağlanmasıdır) kordon klemplenerek kesilir. Böylece bebek anneden-plasentadan ayrılır. 

Göbek kordonu doğumdan sonra 4-14 günde bir yara kabuğu gibi kuruyarak kendiliğinden düşmekte ve yerinde göbek deliğimiz kalmaktadır. Göbek deliği, tüm memelilerde, insanda annemizden kalan tek hatıradır. Göbek deliği aslında bu süreçte oluşan yara iyileşme izi, skar dokusudur. Bu yara izi hepimizde karın ön duvarındadır. Göbek kordonunun düşmesi sonrası atrofik skar olarak iyileşen göbek deliği, erişkin bir insanda ortalama 1.5-2 cm çapındadır. Göbek deliğinin şekli ve boyutu her insan için eşsizdir ve değişiklik göstermektedir. Göbek deliğinin formunu göbek kordonunun kesilme şeklinin belirlediğine inanılmakla birlikte, formunu belirleyen kişinin yara dokusunun oluşma şekli ve iyileşme sürecidir. Göbek deliği (umbilikus), karın ön duvarında hemen hemen bel kavisinin kalça genişliğinin başladığı iki yandaki leğen kemiklerini tam ortalayan bir konumda bulunmaktadır. Göbek deliğinin (umbilikusun) karın ön duvarındaki konumu, şekli, boyutu ve derinliği karın-vücut estetiğini etkileyen faktörlerden biridir. Cinsiyete, yaşa, kiloya, kadınlarda gebelik süreçlerine ve umblikal patolojilere bağlı olarak (göbek fıtığı gibi) değişmektedir.

Kadınlarda estetik olarak güzel ve çekici bir göbek deliği tanımı için göbek deliğine ait bazı parametreler değerlendirilmektedir. Bunlar antropometrik olarak direkt ölçümler ile yapılmaktadır. 

Kadınlarda göbek deliğinin karın ön duvarında yerleşimi, lokasyonu

Karın ön duvarında orta hatta ksifoid çıkıntı (göğüs kafesinde ön ortada bulunan sternum kemiğinin en alt çıkıntısı) ile genital vulvar ayrımını birleştiren orta hat karın-abdomen uzunluğu olarak tanımlanmaktadır. Umbilikus bu karın orta hattı üzerinde bulunmaktadır. Orta hatta umbilikus-ksifoid çıkıntı uzunluğu ile umbilikus-vulvar ayrılma uzunluğu ölçülmektedir. Bu iki uzunluğun oranı göbek deliğinin karın ön duvarındaki yerleşimini, lokasyonunu vermektedir. Bu oran 46:54 olarak ifade edilmektedir. Oran yatarken 0.58 ± 0.05 ve ayakta iken 0.60 ± 0.05 olacak şekilde değişmektedir (ayakta yer çekimi ile göbek deliği hafif aşağı yer değiştirdiği için). Yani göbek deliği tam ortada değil, hafif yukarıda lokalize olmalıdır.

 

Yaşla birlikte göbek deliğinin  karın ön duvarında yerleşimi değişmektedir. Tüm yaş guruplarında sıklıkla ksifoid ile pubis arasında orta hatta aşağıdaki resimde gösterien 2 nolu alanda yerleşim göstermekte.  

 

Kadınlarda göbek deliğinin orta hatta göre simetrisi 

Göbek deliği, orta hatta göre simetrik yerleşim göstermelidir. Bunun için göbek deliğinin sağ ve sol bel boşluğuna göre pozisyonuna bakılmaktadır. Sağ ve sol bel boşluğu mesafesi, karın genişliğini tanımlamaktadır. Göbek deliği, karın genişliğini ortalamalı; sağ ve sol bel boşluğuna olan uzaklıkları eşit olmalıdır.

Kadınlarda göbek deliğinin boyutları  

Göbek deliğinin ortta hatta uzunluğunun karın uzunluğuna olan oranlarına bakılmaktadır. 

Kadınlarda estetik olarak güzel ve çekici bir göbek deliği tanımı, standartlarda çekilmiş fotoğraflar üzerinde fotometrik değerlendirmelerle de yapılabilmektedir. Bunun için yukarıdaki parametrelere çok benzer, ancak farklı referanslar kullanılarak değerlendirmeler gerçekleştirilmektedir.

 

• Ksifoid ile göbek deliği merkezi arasındaki mesafe; XU
• İliak kemiğin ön çıkıntıları arasındaki mesafe; inter ASIS
• İliak kemiğin üst çıkıntıları, iliac creastler arasındaki mesafe; inter IC 
• Göbek deliği ile karın kıvrımı(karının kasıkta,monsa geçiş yaptığı çizgi) arasındaki mesafe; UC
• Göbek deliği ile inter ASIS arasındaki mesafe; interASIS-UC 
• Göbek deliği ile inter IC arasındaki mesafe; interIC-UC

Bunların birbirine oranına; XU/UC, ASIS/UC, interASIS/interASIS-UC, interASIS-UC/interIC-UC gibi bakılmaktadır. Kadınlarda estetik değerlendirmede "Altın oran" kullanılmaktadır. XUC/UC = 1.618 ve UC-interIS/UC-interIC = 1.618 olması beklenmektedir. XUC/UC = 1.61 oranında azalma, yani göbek deliğinin yukarıda lokasyonu ya da oranın artması, yani göbek deliğinin aşağıda lokasyonu estetik olarak hoş görünmemektedir.

Fotogrametrik değerlendirmede göbek deliğinin genel şekli, yükseklik ve genişlik oranlarına göre belirlenmektedir. Geometrik şekli belirlenirken göbek deliğinin yüksekliği, genişliğine oranlanmaktadır. Bu oran değeri, geometrik şeklin "ar" değerini belirlemektedir. "Ar" değerine göre göbek deliği şekilleri:

Göbek deliğinin genel şekli, derinliği ve derin katlantısının varlığına göre altı farklı göbek şeklinden bahsedilmektedir. Dışarı doğru çıkıntılı göbek delikleri "protrus" olarak tanımlanmıştır. İnsanlarda nüfusun yaklaşık yüzde 10'unun dışarı doğru bir göbek deliği bulunurken, geri kalanların "içi doğru" bir göbek deliği bulunmaktadır. Göbek deliği derin, diklemesine oval ve üstte hafif deri katlantısı varsa "T" göbek deliklerinden bahsedilmektedir. Derin olması ve üst deri katlantısından dolayı göbek deliği daha gölgeli görünmektedir. Bu göbek deliği şekillerinde aşırı karın yağlanması varsa, bu şekil deforme olarak huniye benzemekte ve "deforme göbek deliği" denilmektedir. Göbek deliği yüksekliği genişliğinden fazla ise dikey göbek deliği, lineer göbek deliği ya da yarık göbek deliği gibi tanımlar kullanılmaktadır. Dikey göbek deliğinin üstünde genellikle çok az göbek delik katlantısı bulunmaktadır. Bu nedenle "I" harfine benzemektedir. Dikey göbek deliği en yaygın göbek deliği şekilleri arasında tanımlanmaktadır. Göbek deliği yüksekliği genişliğinden az ise yatay göbek deliği, horizontal göbek deliği gibi tanımlar kullanılmaktadır. Yatay göbek deliğinin üstünde göbek delik katlantısı genellikle çok fazla olduğu için göbek deliği çukuru sıklıkla görünmez. Göbek deliği yüksekliği ve genişliği aynı ise yuvarlak göbek deliği tanımı kullanılmaktadır. Yuvarlak göbek deliğinin üstünde göbek delik katlantısı bulunmaz ve göbek deliği derinliği fazla değildir. Göbek şekillerinin görülme sıklığına bakıldığında %62 oranında oval, %24 yuvarlak, %11 linear-çizgisel ve %3 horizontal formda göbek deliklerini görmekteyiz. 18 yaşın altında yuvarlak ve dışarı çıkmış, protrüzyon göbek delikleri görülürken, 18 yaşından sonra daha sıklıkla horizontal-oval formlar görülmektedir.

Göbek deliğinin yüksekliği ve genişliği kadar derinliği de önemlidir. Bu derinlik, yaşla birlikte değişmekle birlikte ortalama 0,85 ± 0,58 cm olarak tanımlanmıştır. Yaşla birlikte göbek deliğinde yükseklik, genişlik ve derinlik artmaktadır.

Göbek deliğinde diğer bir yapısal özellik, üst katlantısının (hooding) varlığı ve bunun yerleşimi önemlidir. Göbek deliğinde deri katlantısı olmayabilir ya da üst ve/veya altta yer alabilir. Yukarıda tanımlanan göbek şekilleri ile hooding birlikteliğine bakıldığında % 29,8 oval şekilli ve hooding yok, % 21,6 oval şekilli ve üst kısımda hooding var, % 10,8 yuvarlak şekilli ve hooding yok, % 10,8 yuvarlak ve üst kısmında hooding var, % 10,8 lineer-çizgisel ve hooding yok, % 2,7 horizontal ve hooding yok.

Göbek deliği dışarı fırlamış gibi görünebilir. Bu yapısal olabileceği gibi alta göbek fıtığı yada tümöral bir yapılardan kaynaklanabileceği unutulmamalıdır. 

 

Erkeklerde estetik olarak güzel ve çekici bir göbek deliği tanımı için kadınlardaki göbek deliğine ait parametreler kullanılarak değerlendirilmektedir. Erkeklerde göbek deliği, vücudun özellikle karın bölgesinin genel estetik görünümü için hayati önem taşıyan önemli bir estetik alandır. Erkekler arasında göbek deliğinin yapısal özellikleri ve estetik görselliği için umbilkoplasti istekleri hızla artmaktadır. Özellikle abdominoplasti gibi karın estetiğinde göbek deliğinin yeniden yapılandırılması, estetik değerlendirmede dikkatleri göbek deliğine yoğunlaştırmaktadır.

Erkelerde estetik olarak ideal göbek deliği kavramı göbek deliği yerleşimi, pozisyonu ve şekli üzerine odaklanmakta.

Erkeklerde ideal göbek deliği pozisyonu kadınlarda olduğu gibi ksifoid-göbek deliğinin merkezi / göbek deliğinin merkezi-karın kıvrımı oranı (XU/UC) altın oran yani 1.618 olarak tanımlanmıştır. 

Göbek deliği şekillerinde Craig tarafından tanımlanmış SHAPE sınıflandırma sistemi kullanılmaktadır. Bu sınıflamada göbek deliği üst deri katlantısının olup olmamasına ve bu katlantının göbek deliğini ne kadar örtüğüne bakılır. Erkeklerde göbek deliğinin genel şekline bakıldığında kadınlarda olduğu gibi dikey oval, yatay oval, yuvarlak yada T şeklinde göbek deliklerini görmekteyiz. Göbek deliğinin genel formunda normal, çok içeride ve dışarıda olması değerlendirlmektedir. Göbek deliğinin orta hatta sağda ve solda olmasına yani simeterisine bakılmaktadır. Göbek deliği ile birlikte karın bölgesinde deri altı yağ dokuları ile birlikte, şişmanlık, kas yapısı ve karın sarkmasıda değerlendirilmelidir. Buna göre SHAPE sınıflamasında üst katlantısı olmayan dikey oval, üst katlatısı olan dikey oval, üst katlantısı olan yuvarlak, üst katlantısı olan T şeklinde, üst katlantısı olan yatay oval ve üst katlantısı olan dışarı çıkıntılı göbek delikleri gibi tanımlar ile sınıflama yapılmakta. Göbek deliği şeklinin SHAPE sınıflandırmasına dayalı analizlerde erkeklerde %2,5 deri katlantısız dikey oval, %6,2 deri katlantılı dikey oval, %42,0 deri katlantılı yuvarlak, %3,7 deri katlantılı T şeklinde, %35,8 deri katlantılı yatay oval ve %9,8 çıkıntılı göbek deliği formunda olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar, erkeklerde yatay yönde biraz daha uzun bir göbeğin daha yaygın olduğunu göstermektedir. Bu farklı göbek deliği şekilleri arasında estetik olarak güzel ve çekicilik sorgulaması yapıldığında ise en çekici göbek deliği yatay oval iken, en az hoş görünen göbek deliği çıkıntılı göbek olarak değerlendirilmiştir.

 

Erkeklerde estetik olarak güzel ve çekici bir göbek deliği tanımı, standartlarda çekilmiş fotoğraflar üzerinde fotometrik değerlendirmelerle de yapılabilmektedir. Bunun için kadınlarda kullanılan parametreler ve aynı referanslar kullanılarak değerlendirmeler gerçekleştirilmektedir. Erkeklerde göbek deliğinin karın ön duvarındaki lokasyonu ve yerleşimi için; ksifoid (göğüs kafesi ön ortasında bulunan sternum kemiğinin en alt çıkıntısı), göbek deliği, karın kıvrımı (karının kasıkta mons'a geçiş yaptığı çizgi) ve iliak kemiğin tepe ve ön çıkıntıları işaretlenir. Bu işaretleme, standartlarda çekilmiş fotoğraflar üzerinden fotogrametri ile yapılmaktadır. Bu noktalar arasındaki mesafeler ölçülürken, kadınlarda olduğu gibi oranlar hesaplanmaktadır.

• Ksifoid ile göbek deliği merkezi arasındaki mesafe; XU
• İliak kemiğin ön çıkıntıları arasındaki mesafe; inter ASIS
• İliak kemiğin üst çıkıntıları, iliac creastler arasındaki mesafe; inter IC 
• Göbek deliği ile karın kıvrımı(karının kasıkta,monsa geçiş yaptığı çizgi) arasındaki mesafe; UC
• Göbek deliği ile inter ASIS arasındaki mesafe; interASIS-UC 
• Göbek deliği ile inter IC arasındaki mesafe; interIC-UC

Bunların birbirine oranına; XU/UC, ASIS/UC, interASIS/interASIS-UC, interASIS-UC/interIC-UC gibi bakılmaktadır. Erkelerdede estetik değerlendirmede "Altın oran" kullanılmaktadır. XUC/UC = 1.618 ve UC-interIS/UC-interIC = 1.618 olması beklenmektedir.

Erkekler göbek deiğininin karın ön duvarında ideal yerleşimi ve poziyonu üzerinde çıkan sonuçlar;

• Ortalama ksifoid-göbek deliği merkezi / göbek deliği merkezi-karın katlantısı(XU/UC) oranının 1,68 ± 0,38,
• Ortalama iliak kemiğin ön çıkıntılarını birleştiren mesafe / göbek deliği merkezi-karın katlantısı mesafesi oranının 2,02 ± 0,35
• liak kemiğin ön çıkıntıarını birleştiren mesafe / göbek deliği merkezinin İliak kemiğin ön çıkıntıarını birleştiren hatta mesafesi oranının 3,43 ± 1,04 ve
• İliak kemiğin tepe çıkıntı noktalarını birleştiren hatta göbek deliği merkezinin mesafesi / Göbek deliği merkezinin İliak kemiğin ön çıkıntıarını birleştiren hatta mesafesi oranının 3,41 ± 3,03 olması gerektiği düşünülmektedir.

Erkeklerde estetik olarak güzel ve çekici göbek deliğinin karın ön duvarında yerleşimi, kadınlara göre biraz daha aşağıda konumlanmaktadır. Ayrıca, kadınlarda dikine oval göbek delikleri daha çekici ve güzel olarak algılanırken, erkeklerde deri katlantısı olan yatay oval göbek delikleri daha çekici ve güzel algılanmaktadır.

Kadın ve erkekte estetik olarak çekici ve güzel göbek deliğine ait sonuçlar; 

• Göbek deliği, vücudun ön orta hattı üzerinde olmalıdır. Ancak göbek deliğinin vücut genel yapısına göre orta hatta farklı yerleşebileceği unutulmamalıdır. Örneğin, boy uzunluğuna göre göbek deliğinin ksifoide olan mesafesi değişmektedir.
• Göbek deliği orta hattın hafif ksifoide yakın yerleşim göstermelidir. 
• Küçük ve oval şekilli olmalıdır. 
• Dışarıya çıknıntı göstermemelidir. 
• Optimal göbek deliği uzunluğu karın uzunluğunun %5 ± %1'i kadar olmalıdır.  
• Kadınlarda ideal göbek deliğinin dikey genişliğinin yatay genişliğine oranı 1,4 ± 0,46 olacak şekilde dikine ovalliğe sahip olmalıdır. 
• Erkeklerde ise göbek deliğinin dikey genişliğinin yatay genişliğine oranı 0.88 ± 0,34 olacak şekilde oval ancak kadınlara göre enine bir ovaliğe sahip olmalıdır.
• Kadınlarda ortalama göbek genişliği 0,66 cm ve yüksekliği 1,05 cm, erkeklerde ise göbek genişliğini 0,92 cm ve yüksekliği 1,12 cm olarak bildirilmiştir.