- Gösterim: 20061
Lentigolar çillerden daha büyük 1-5 mm boyutlarında, genelde 1 cm den daha büyük olmayan lekelerdir. Nadiren 1-2 cm boyutlara ulaşabilmektedir. Bu lekeler klinik olarak değerlendirildikten sonra estetik amaçlar ile lentigolara lazer tedavileri uygulanabilmekte.
Lentigoların renkleri kırmızımsı, sarı, bronz ve koyu yada açık kahverengi arasında değişmektedir.
Deriden kabarık olmayan, düzensiz ve keskin sınırlı farklı şekillerde cilt lekeleridir.
Yüz, eller, kollar, göğüs, sırt ve omuzlar sık yerleştiği vücut alanlarıdır.
Çocukluk döneminde ve daha ileri yaşalarda ortaya çıkabilmektedir.
Çillerden farklı olarak güneş ve yapay ışık kaynakları ile renkleri koyulaşmaz.
Deride bazal melanositlerin lokal çoğalması ve melanin üretiminde artış sonucu ortaya çıkmaktadır.
Tek başlarına olabildikleri gibi bazı sistemik hastalıklarla birlikteliklerinin olması nedeni ile son derece önemlidir.
Lentigoların farklı klinik formları tanımlanmıştır. Bunar;
Lentigo simplex
Bu lentigolar keskin sınırlı yuvarlak yada oval, kahverengi yada siyah deriden kabarık olmayan lekelerdir. Çocukluk döneminde ortaya çıkmakla birlikte her yaş döneminde gelişebilmektedir. Sadece güneş gören yerlerde değil vücudun her anatomik alanında ortaya çıkabilmektedir.
Son yıllarda sedef hastalığında kullanılan biyolojik ilaçlar sonrası geçen sedef alanlarındada lentigo gelişimi rapor edilmiştir.
Deride melanosit sayısında ve üretilen melanin mitarında artış söz konusudur.
Solar lentigo (lentigo senilis)-Güneş lekeleri
Güneş lekeleri halk arasında karaciğer lekesi olarak bilinmektedir. Güneşe gören alanlarda; sıklıkla el üstlerinde, yanaklarda ve alında ortaya çıkmaktadır.
İleri yaşlarda daha sık gözlenmektedir. Bunlar kalıcı, keskin sınırlı, yuvarlak yada ova deriden kabarık olmayan lekeler şeklindedir.
Açık tenlilerde ve kızıl saçlılarda özellikle güneşe fazla ve korumasız maruz kalan kişilerde daha erken yaşlarda omuz ve gövde üst kısmında daha sık gözlenmektedir. Sıklıkla güneş hasar kaynaklı aktinik keratozis, aktinik purpura ve solar elastozis diğer cilt hastalıkları ile birlikte görülmektedir.
PUVA lentigoları, Fototedavi Lentigoları
Sedef gibi dermatolojik birçok hastalıkta kullanılan PUVA gibi fototedavileri sonrasında lentigolar gelişmektedir. Bunlar tedavilerin uygulandığı tüm vücut bölgesinde görülmektedir. Diğer lentigolardan klinik olarak aynı olmasına karşın melanositlerde hafif atipilerin gözlenmesi en önemli farklılıklarıdır.
Radyasyon sonrası gelişen lentigolar
Yüksek dozlarda radyasyona maryz kalınması sonrası gelişmektedir.(Çernobil kazası sonrası maruz kalınmasından tedavi amaçlı görülen radyotedavilere kadar).
Sunbed-Solaryum lentigoları
Burada lentigolar solaryuma uzun süreli maruz kalma ile yada kısa ancak yoğun maruz kalma sonucu gelişmektedir. 2-5 mm çapında lentigolar sıklıkla kol ve bacakların ön kısmına yerleşmektedir.
Lentigines profusa- çok sayıda lentigo
Kol, bacaklar ve genital bölgede çok sayıda ve 5mm-2cm boyutlarında lentigolar bulunmaktadır. Altta başka sistemik bir bozukluk bulunmamaktadır. Lentigolar koyu renklidir.
Ink spot lentigo (sunburn lentigo)
Bu lentigolar sıklıkla omuzlarda gözlenmektedir. Küçük, düzensiz kenarlı, koyu gri yada siyah renkte, mürekkep lekesine benzeyen lekelerdir.
Bu lekelerde deride melanosit sayısı artmış, aynı zamanda melanin artışı derinin daha yüzeysel tabakalarında daha fazladır.
Dudaklar ve genital bölge yerleşimli melanosis (melanotik maküller, mukozal lentigolar)
Bu lentigolar dudaklar ve ağız içerisinde açık kahverengi, düzensiz kenarlı lekeler şeklinde gözlenmektedir. Erkeklerde penis ve sünnet derisinde, kadınlarda dış genital organlarda özellikle iç dudaklarda daha koyu renkte lekeler olarak gözlenmektedir.
Çok sayıda ve yaygın lentigo ile birlikte olan sendromlar-multiple lentigo sendromları
Burada lentigolar az yada çok sayıda olabilir. Normalde gözlendiğimizden daha farklı lokasyonda lentigolar olabilir. Ancak asıl önemli olan lentigolar ile birlikte genel sistem bozukluklarının da birlikte olmasıdır. Buradaki lentigolar sıklıkla doğumla yada hemen sonrasında ortaya çıkmaktadır. Bu sendromlar;
LEOPARD sendromu
LEOPARD aslında bu sendromda görülen L; lentigolar, E; kalp EKG değişiklikleri, O; gözde göz bebeklerinin birbirinden çok uzak olması, P; kalp akciğer damarlarnda darlık, A; genital bölge anatomik bozukluklar, R; gelişim geriliği ve D; sağırlık belirtilerin baş harflerinden gelmektedir.
Genetik geçişlidir.
Lentigolar sıklıkla gövdede hatta el içi ve ayak tabanında dahi görülmektedir. Cafe au lait denilen sütlü kahve deri lekelerinden daha büyük Café noir spotlar bulunmaktadır.
Moynahan sendromu
Bu hastalarda çok sayıda lentigo, doğuştan kalp kapacıklarından mitral kapakta darlık, cücelik-boy kısalığı, genital organlarda yetresiz gelişme ve zeka geriliği vardır.
Centrofacial lentiginosis
Buradaki lentigolar yüzün daha çok ortasına yerleşmektedir. Sıklıkla burun üstü ve yanaklarda gözlenmektedir. Lentigolar ağız mukozasında da görülebilmektedir. Lentigolar ile birlikte vücut iskelet ve merkezi sinir sistem anomalileri de gözlenebilmektedir. Sıklıkla doğum sonrası ilk yılda ortaya çıkmaktadır.
Carney complex
NAME ve LAMB sendromu olarakta bilinmektedir. Kalpte miksoma, blue nevüs, hormonsal anomaliler ile birlikte olabilmektedir.
Koyu tenli, zencilerde lentigolar sıklıkla erken çocukluk ve yeni doğan sürecinde başlamaktadır. Yüzün orta kısmında, dudaklarda sıklıkla gözlenmekle birlikte el ve ayak üzerlerinde, dirseklerde ve kalçad ada gözlenebilmektedir. Ağız ve dudaklarda gözlenmez.
Vücudun tek tarafından bölgesel lentigolar
Çok nadir gözlenmektedr. Vücudun yarısında bölgesel yada tamamında lentigolar gözlenmektedir. Gözde konjiktva tutulabilmektedir.
Peutz–Jeghers sendromu
Peutz–Jeghers sendromu genetik geçişlidir. Dudak ve ağız içerisinde, ağzı çevresinde ve el-ayak parmaklarında çok sayıda lentigo bulunmaktadır.
Sindrim sisteminde özellikle ince bağırsaklarda çok sayıda polip olabilmektedir.
Lentigolarda Tedavi
Tedavide trikloroasetik asit peelingi ve kriyoterapi etkili olmasına rağmen lezyonlar sıklıkla tekrarlar.
Topikal olarak mequinol / tretinoin kombinasyonunun etkili ve güvenli olduğu gösterilmiştir.
Lazer tedavisi özellikle Q swiched lazerler yararlıdır.
Lazer sonrası pop corn manzarası denilen lentigolarda beyazlaşma olmakta. Bu daha sonra koyulaşarak deri dökülmesi ile iyileşmektedir.
Tedavide hidrokinon, tazaroten, adapalen de kullanılabilir.
Solar lentigolar güneşe bağımlı olduğundan özellikle 20’li yaşlardan itibaren düzenli olarak güneşten koruyucu ajanlar kullanılmalıdır.