Genel olarak baktığımızda dermatologların en fazla kullandıkları lazer sistemleri(alfebetik sırası ile );

• Alexandrite lazer
• CO2 lazer
• Diode lazer
• Er:YAG lazer
• Long pulse Nd:YAG lazer
• Q switched lazerler.

Bunun dışında non ablatif lazerler, fraksiyonel ablatif lazerler, pulse dye lazerler, excimer 308 nm lazer ve ışık sistemleri ve tabi ki lazer dışında IPL ışık sistemleri var.

IPL sistemleri lazerler kadar etkin sistemler. Klinik olarak belki de tüm endikasyonlarınıza cevap verecek gibi görünen platformlar. Ancak klinik kullanımları ciddi deneyim gerektiren kolay problemler yaşayabileceğiniz platformlar. Burada sadece lazer sistemleri anlatılmaya çalışılmıştır.

Lazerlerin klinik kullanım endikasyonlarını ve kontrendikasyonlarını çok iyi biliyoruz. Lazer sistemlerini klinik uygulamalara göre epilasyon, cilt gençleştirme, damarsal lezyonlar, leke ve fototedavi-fotodinamik tedavi platformları olarak düşünebiliriz.

Bir lazer sistem almadan önce ilk olarak ofisinizde yada merkezinizde hangi klinik endikasyon/endikasyonları kullanacağınıza karar vermelisiniz. Hasta portföyü, hasta beklentileri, lazer dışında yaptığınız diğer uygulamalar ve ekipmanlar, merkezin fiziksel koşulları, trendler, çevre merkezlerin uygulamaları, reklam bütçeniz, ekonomik durumunuz… kısaca belki de hiç bilmediğimiz doktorluk dışında bir alan marketing çalışması.

Örneğin merkezimizde yada ofiste lazer epilasyon düşünüyorsunuz. Lazer epilasyon diyince "her yaş ve kültürel seviyede hiç bitmeyecek kıl problemleri", "Marketing bile yapmaya gerek yok", "Lazer epilasyon sistemleri merkezinizin lokomotif sistemleri olmalıdır" sloganları hepimize söylenmiştir.

Aslında epilasyon üzerinde çok iyi tekrar tekrar düşünmek lazım. Lazer epilasyon ciddi bir piyasa çalışması, promosyonlar, kampanyalar(yasal olarak yasak olmasına rağmen)  ve diğer merkezler ile rekabet gerektirmekte. Maalesef son yıllarda doktor olmayan merkezlerin katkısı ile hızla çirkinleşen bir sürece girdi. Hasta beklentileri, lazer epilasyon ile ilgili doğru bildiklerimiz, doktor kimliği ve deontoloji ve olayın ekonomik yönü çok zor. Önce lütfen bulunduğunuz çevrenizdeki diğer merkezleri, lazer epilasyon uygulamalarını, lazer sistemlerini, hasta yoğunluklarını çok iyi değerlendirin. Bu yan yana açılan 3-4 yemek restoranının kendi aralarında anlamsız rekabetleri ve karlı bir iş olmamasından şikayet etmesine benzemekte. Lazer epilasyon maalesef ülkemizde ciddi bir medikal uygulama olarak algılanmıyor. Hastalar kuaförde lazer epilasyon yaptırmaktan ve bunun ağır bedellerini ödemekten rahatsız değiller. Sizinle yaşadığı problemleri haklı olarak çözme gayretinde hukuksal süreçleri kullanırken bu tür merkezlerle aralarında yasal süreçleri kulanmıyorlar. 

Lazer epilasyonunda bir diğer problem bence zaman. Kullanılan sistemler ne kadar hızlı olursa olsun bir hasta için hazırlanma ve epilasyonun yapılması süresi minumum 30 dakika maksimum 2-4 saat. Uzun seanslar ve istemedende olsa yapmak zorunda kalacağınız tüm vücut paket probgramları. Bunun anlamı uygulayıcı, oda ve lazerin bu sürede off olması. Lazer epilasyonu için bu odayı ve lazeri bu sürelerde kullanamyacağınız anlamına gelmekte. 

Ancak lazer epilasyon yine de hiç bitmeyecek bir hasta sirkülasyonu demek. Aslında kendi hasta gurubunu oluşturması dışında ofis ya da merkeziniz için diğer klinik endikasyonlara bir kaynak olarakta bakalbilirsiniz.

Bunları aştınız ve lazer epilasyonda kararlısınız.

Öncelikle ofis yada merkezinizde lazer epilasyon yapacağınız yerin fiziksel koşullarını düzenlemelisiniz.

• Lazer epilasyon alanı merkezlerde epilasyon hastaları açısından; bekleme, epilasyona hazırlık ve epilasyon sonrası için diğer hasta guruplarından biraz farklı bir yerde olmalıdır.
• Lazer epilasyon yapılan oda/odalar çok çok iyi bir havalandırmaya sahip olmalıdır. Bu alanda çok iyi bir koku önleyici bir düzen kurmalısınız. Kılların yanması ve ter epilasyonda odada ve merkeziniz için inanılmaz bir kötü koku demek.
• Odanın fiziksel koşulları bu uzun epilasyon sürelerini hasta ve uygulayıcının tolere edebilecekleri kadar konforlu ve engonomik olmalıdır.
• Lazer odalarınızda sadece lazer sistemi dışında, hava soğutucu, hasta elektrik motorlu koltuğu, trimming aletleri gibi gibi bir çok elektronik sistem olacaktır. Bunlar için odada hasta ve uygulayıcı güvenliği açısından iyi bir elektrik sistemi kullanmalısınız.
• Hasta uygulama koltuğu ideal hasta konforunu sağlayacak şekilde ergonomik ve işlevsel olmalıdır.
• Uygulayıcı sandelyesi/taburesi ideal uygulama konforunu sağlayacak şekilde ergonomik ve işlevsel olmalıdır.
• Lazer sistemleri için uygun bir oda sıcaklığı gerekmekte. Hasta ve uygulayıcı konforu açısından da ortam sıcaklığının uygun olması çok önemlidir. Yani iyi bir havalandırma dışında sorunsuz bir klima gerekmektedir.

Bu fiziksel koşullar aşıldı. Peki hangi lazer epilasyon sistemi seçilecek.

Lazer epilasyon amaçlı kullanbileceğimiz sistemler Diode, Alexandrite ve Nd YAg lazer(Ruby lazerler etkin olmakla birlikte günümüzde pek tercih edilmiyor).

Lazer epilasyon sistemlerinde kullandığımız lazerlerin tercihleri neye göre yapılmalı. Bilimsel çalışmalar ve bize sunulan sonuçlara göre mi?, doktor kimliğimiz ile deontoloji ve etik bakış açımıza göre mi ? bir ofis yada merkezi çalıştırıyor olmamızın getirdiği ekonomik kaygılara göre mi?

Benim tanımlayacaklarım bilimsel çalışmalar, makaleler ve deontoloji dışı olabilir. Benim deneyim ve düşüncem lazer epilasyonda ilk tercih diode lazer olmalıdır. Neden ?

• Diode lazerler kompakt ve fiziksel olarak küçük sistemler(küçük uygulama alanlarında iyi seçenek. Hava soğutucu sistemi üzerine bile koyarak kullanılabilir. Gerçi bizim hastalarımız ve doktorlarımız büyük ve gösterişli lazer sistemlerine daha fazla ilgi duyarlar.)
• Hasta deri temaslı veya temassız olanları var.(Hijyen açısından veya hastaların bazıları temas lazer başlığının deriye temasını istemeyebilmektedir)
• Sistemin açılması ve aktif hale gelmesi kısa sürmektedir.
• Inmotion(ütü lazer nerden çıktı bilinmiyor) yada scaner özelliği olan diode lazerler bulunmakta.
• Jelli ve jelsiz kullanılabilmektedir.
• Diode lazerlerde window ve lens kullanım süreleri daha uzun
• Diode lazerde lamba atış süreleri ve sayıları daha fazla ve lamba maliyetleri daha az.
• Elektrik güç kaynakları diğerlerine göre çok daha az problemli
• Evet tüm lazerlerde olduğu gibi diode lazerlerde de sorunlar yaşanmakta. Yılık teknik bakım periyotları ancak teknik destek anlamında parça değişimi ve maliyet daha düşük
• Diode lazerlerde sarf malzemesi daha uzun ömürlü ve yok denilecek kadar az.
• Performans, hız ve ve hasta konforları iyi.
• Her ekonomiye uygun bir diode lazer bulmanız mümkün.

Diode lazer dışında ikinci seçenek Alexandrite lazer olmalı. Neden?

• Alexandrite lazerler kompleks ve fiziksel olarak büyük sistemler(merkezin fiziksel koşullarını alacağınız lazer sistemine göre düzenlemelisiniz)
• Alexandrite lazerlerde uygulama alanının soğultulması için ya lazer sistemi içerisinde entegre soğutucular kullanılmakta yada dışarıdan hava soğutucular kullanılmaktadır. Entegre soğutucu sistemler kriyo sprey sistemleri. Lazer ile kryo sprey soğutucunun entegre kullanımı çok güzel görünmekle birlikte bence ekstra sarf, bakım ve sorun anlamına gelmektedir. Dış hava ünitesi klinik kullanımında daha pratik ancak bu ünite lazer dışında odanızda ekstra bir alan demek.
• Hasta deri teması gerekmekte ve uygulama sırasında alana jel mutlaka kullanılmalıdır.
• Sistemin açılması ve aktif hale gelmesi kalibrasyonlar nedeni ile daha uzun sürmekte.
• Maalesef hızlı sistemler değil. En hızlı çalışanları 2-3 Hz. Büyük spot başlıklar 20 mm kadar kullanılarak hız eksiklikleri giderilmeye çalışılmış
• Elektrik güç kaynakları diğer lazerlere göre daha kompleks. Merkezde iyi bir elektrik alt yapısı, UPS yada güç düzenleyici mutlaka gerekmekte.
• Alexandrite lazerlerde window ve lens kullanım süreleri daha kısa.
• Alexandrite lazerde lamba atış süreleri ve sayıları fazla, ancak lamba maliyetleri daha fazla.
• Alexandrite lazerlerde hasta konforu orta
• Alexandrite lazerlerde sanki daha fazla sorunlar yaşanmakta. Teknik bakım, destek anlamında parça değişimi ve maliyet daha yüksek
• Alexandrite lazerler biraz özel sistemler olduğu için belli markalar dışında maalesef güvenerek alabileceğiniz alexandrite lazer az. Ekonomik olarak uygun bir alexandirte lazer bulmanız biraz zor.

Bu ikisinin dışında 3. seçenek Nd YAG lazer. Ancak unutulmamalıdır ki Nd YAG lazer epilasyon amaçlı değildir. Ancak merkezinizde diode ve alexandrite lazeriniz var ve sorunlu epilasyonlarda(bazı hastalarda ve anatomik bölgelerde cevapsız yada yetersiz cevap alındığında), yaz döneminde lazere devam edilmesi gereken durumlarda ve çok koyu tenlilerde(bronzlaşmış hastalarda) epilasyon amacı ile tercih edilebilir. Nd YAG lazer sadece epilasyon amaçlı alınması gereken bir sistem bence değil. Eğer klinik çalışmalarınızda ve hasta potföyünüzde damarsal lezyonlar, non ablatif cilt gençleştirme, onikomikoz gibi diğer endikasyonlar var ise bunlarda asıl kullanılmak ve diğer epilasyon sistemlerini destek amaçlı kullanılabilir.

Nd YAG lazerin özelliklerine gelince. Seçilmiş hasta endikasyonların da gerçekten çok doğru bir seçim. Ancak doğru kullanılmadığında başınızı ağrıtacak bir sistem

• Nd YAG lazerler Alexandrite lazerler gibi kompleks ve fiziksel olarak büyük sistemlerdir(merkezin fiziksel koşullarını alacağınız lazer sistemine göre düzenlemelisiniz)
• Nd YAG lazerlerde uygulama alanının soğultulması için ya lazer sistemi içerisinde entegre soğutucular kullanılmakta yada dışarıdan hava soğutucular kullanılmaktadır. Entegre soğutucu sistemler kriyo sprey sistemleridir. Lazer ile kryo sprey soğutucunun entegre kullanımı çok güzel görünmekle birlikte bence ekstra sarf, bakım ve sorun anlamına gelmektedir. Dış hava ünitesi klinik kullanımında daha pratik ancak bu ünite lazer dışında odanızda ekstra bir alan demek.
• Hasta deri teması gerekmemekte ve uygulama sırasında alana jel istenirse kullanılmayabilir.
• Sistemin açılması ve aktif hale gelmesi süresi alexandrite lazerlerden daha hızlıdır.
• Hızlı sistemler. En hızlı çalışanları 10 Hz. Yine büyük spot başlıklar 20 mm kadar kullanılabilmektedir. Özellikle yüksek power, çok kısa pulse süreleri(1msn altında) ve yüksek hızlarda epilasyonda kullanılabilmektedir. Bu kullanım şekli diode lazerde inmotion uygulamaya benzemektedir.
• Elektrik güç kaynakları diğer lazerlere göre daha kompleks. Merkezde iyi bir elektrik alt yapısı, UPS yada güç düzenleyici mutlaka gerekmekte.
• Nd YAG lazerlerde lensler daha az problemli ancak windowların kullanım süreleri yine kısa.
• Nd YAG lazerlerde lamba atış süreleri ve sayıları fazla, ancak lamba maliyetleri daha fazla.
• Nd YAG lazerlerde lazerlerde hasta konforu orta
• Nd YAG lazerlerde daha az sorunlar yaşanmakta. Bununla birlikte teknik bakım, destek anlamında parça değişimi ve maliyet daha yüksek
• Nd YAG lazerlerde lazerlerde sarf malzemesi daha uzun ömürlü ve yok denilecek kadar az.
• Nd YAG lazerler belki de önceki lazerlere göre daha özel sistemler olduğu için belli markalar dışında maalesef güvenerek alabileceğiniz Nd YAG lazer çok az. Ekonomik olarak içlerinde belki de en pahalısı.

Bazı üretici firmalar Alexandrite ve Nd YAG lazeri aynı sistem içerisinde kullanmakta. Bazı firmalarda ND YAG ve Alexandrite lazer yanına IPL sistemleri eklenmekte.

Lazer epilasyon merkezde ilk lazer platformu idi. Peki ikinci bir lazer platfromu ne olmalı.

Yurt dışında ve ülkemizde en çok yapılan uygulamalar içerisinde cilt gençleştirme uygulamalarını görmekteyiz. Botulinum toksin, dolgu, PRP, gibi. Bu nedenle bence ikinci platform seçimi ablatif yada mini ablatif lazerler olmalıdır. Bu lazerler diğer cilt gençleştirme uygulamalarınızda ana lokomotif ve tamamlayıcı olacaktır.

Q swiched lazerler pigmentasyon ve dövme için mutlak gerekli altın standart lazer sistemleri ancak bence 3. seçenekte lazer platformu olarak kalması gereken spesifik ve pahalı sistemler.

Pulsed Dye lazerler damarsal lezyonlarda, fototedavi ve fotodinamik tedavilerde altın standart. Ancak diğer lazerlere göre pahalı, sarfları yüksek sistemler. Hasta portföyü oluşturulması zor ve zaman almaktadır.

Excimer lazer ve özellikle son yıllarda excimer lazer yerine geçmeye başlayan dar bant 308 nm excimer ışık sistemleri. Bizler dermatoloji uzmanı olduğumuz için bize çok daha yakın gelen sistemler. Vitiligo ve psoriasis başta olmak üzere birçok cilt hastalıklarında fototedavi ve fotodinamik tedavide geniş ve etkin kullanım alanları var. Özellikle Excimer ışık sistemleri ucuz, fiziksel olarak kompakt ve çok kolay mobilize edilebilecek sistemler. Ancak biraz dermatoloji uzmanları için uygulama tercihlerine dayalı olarak 1. Sırada olaması gereken sistemler. Ancak bence ofislerden daha çok kapasitesi ve hasta sirkülasyonu yüksek olan merkezlerde belkide 5. sıralarda düşünülmesi gereken lazer ve ışık platformlarıdır.

Diğer bir tartışma konusu şu. Bir çok lazer sistemini aynı ünite üzerinde sunan platform sistemler mi yoksa tek tek sunan sistemler mi tercih edilmeli ?

Tek lazer içeren sistemler tek ünite içerisinde tek lazer sistem ile gelmekte. Örneğin 1064 nm dalga boyuna sahip Nd YAG lazer sistemi. Bu ünit üzerine başa bir lazer sistemi eklenemez. Ancak sistem destekliyor ise Nd YAG lazerin üst versiyonlarına geçme şansınız var. Yani upgrade edebilme. Upgrade sıkıntılı neden. Yaşadığımız bir rnekten gidelim. İphone 5 aldınız. İOS upgrade ettiniz. Ancak İphone 6 çıktığında altık yeni İOS iphone 5 desteklemiyor. Lazerlerde de aynı problemi yaşıyorsunuz. Yani belki 1-2 yıl sistemi upgrade edebilirsiniz. (upgarde sistemin yeni geliştirdiği el başlıkları, yeni software ve klinik kullanım modlarını kapsar). Ondan sonra yeni sistemi satın almak zorundasınız.

Çoklu platformlar ise tek ünit içerisinde birden fazla lazer sistemi ile gelmekte. Klinik kullanım amacınıza dönük olarak bir yada bir den fazlasını kullanma şansınız var. Başlangıçta tek lazer sistemi alıp daha sonra aldığınız sistem izin veriyor ise başka lazerler eklenebiliyor.

Tek lazer sistemleri güçlüdür(sistemin power-gücü. Bence lazerde ilk tercih kriteri). Sadece bir klinik endikasyonda ihtiyaçlarınızı karşılayacak tekil sistemlerdir. Klinik endikasyon ve çalışma alanlarınıza göre bir çok lazer sistemine ihtiyaç duyacağınız için bu daha fazla oda, personel, fiziksel alan anlamına gelmektedir. Ancak tekil platformlar merkezinizde aynı anda farklı hastalarda farklı lazerlerin çalışılabilmesi anlamına gelmektedir. Tekil sistemler çoklu platformlara göre ekonomik olarak daha pahalıdır. Ayrıca daha fazla lazer sistemi eşittir daha fazla bayi, teknik hizmet, sarf ve sorunlar anlamına da gelmektedir. Buda sarf ve bakım maliyetleri olarak ta düşünülmelidir.

Çoklu lazer platform sistemlerinde tek ünite ile birden fazla klinik endikasyonda çalışabilmeniz anlamına gelmektedir. Bu daha az oda, personel ve fiziksel koşul anlamına gelmekte. Ancak unutmayın bu kompleks sistem tek bir hasta kullanımına ayrılmakta. Ayrıca sistem hata verdiğinde tüm klinik kulanım alanınız durmakta. Çoklu platformda kullanılan lazerler tekil sistemlere göre daha az güçlüdür. Platformu fiziksel olarak başka bir merkeze taşıdığınızda tüm endikasyonları taşımaktasınız. Çoklu platform lazer sistemleri tek firma, tek bayi ve teknik servis anlamına gelmektedir. (Sürekli firma, bayi ve teknik servisten bahsetmemi lazer aldığınızda anlayacaksınız). Çoklu platform sistemler daha ekonomik sistemlerdir.