Dişlerin klinik ve estetik olarak değerlendirilmesinde ilk olarak daha görünen maxilla yani üst çene kemiğinde ön kesici dişler değerlendirilmektedir.

Dişlerin Şekli

Önden üst kesici dişlere bakıldığında 3 temel diş formu gözlenmektedir. Oval, dörtgen ve üçgen şekilli ön kesiciler.

Dişlerin Şeklini Etkileyen Faktörler

Yüz Şekli

Yüz şekli ile dişlerin şekli arasında korelasyon gözlenmiştir.

Örneğin yüz ve diş genişliği arasındaki korelasyon; bizygomatic genişlik ile diş genişliği arasındaki oran 1:16 olarak tanımlanmıştır.

Yaş

Dişlerin Boyutları

Diş boyutları genetik olarak belirlenmektedir.

Erkeklerde dişler kadınlardan daha büyüktür.

Zencilerde beyazlardan dişler daha büyüktür.

Üst çene dişleri boyutları yani yükseklik ve genişlik aşağıdaki resimdeki gibi değerlendirilmektedir.

Ortalama diş genişliği: 8 – 9 mm. Ortalama diş yüksekliği ise 10 – 11 mm dir. Bunlarının oranı ortalama 0.75-80 dir. Bunun 0.6 dan kısa olması uzun ve dar diş anlamına gelirken, 0.85 den fazla olması kısa ve geniş diş anlamına gelmektedir.

Dişin parlak olaması daha büyük görünmesine neden olmaktadır.

Maxillar kesici ön dişler mandibular kesici ön dişlerden biraz büyük olmalıdır. Aynı boyuttta olması yada küçük olması estetik olmayan görüntüye neden olmaktadır.

Maxilla ve madibula 2. premolar dişler ayı boyutta olmalıdır.

Dişlerde Simetri

Dişlerin tam orta hatta boyut ve şekil olarak simetrik olması gerekmektedir.

Dişlerin Üst ve Alt Çene Kemiklerinde Oluşturdukları Ark Yapısı

Dişlerin Açılanması

Üst çenede ön kesicilerin açılanması; ön kesicilerin ortada olanlarının açısı 5 ° bunun yanındakilerin açısı ise  9 ° dir.ve köpek dişler ise 11 ° dir.

Gingival (Diş Eti) Estetiği

Özellikle gülme ve konuşma sırasında üst dişler üzerinde diş etlerinin görünümü son derece önemlidir.

Gingivanın rengi, yapısı ve biyotipi

Sağlıklı gingiva pembe renktedir. Koyu tenli kişilerde daha koyu renklidir.

Gingiva % 40 ranında yapısı portakal yüzeyi gibidir.

Gingiva üst çene kemiğinde en dış kesici dişlerde merkezi kesiciler ve köpek dişlerinde daha aşağıdadır.

Maxillar merkezi ön kesiciler ve köpek dişlerinde gingiva aynı seviyededir.

Temporomandibular Eklem Fonksiyonu

Bu eklem kulak ön kısmında mandibula kemiğinin condyle ile temporal kemiğin glenoidal çukuru arasındaki eklemdir. Bu eklemde oynak bir disk-menisküs ve eklem kapsülü vardır.

Bu eklemin değerlendirilmesinde hastaya ağız açtırılmakta ve hastaya önden bakılmaktadır.

Hastanın ağzının çok açması istenmektedir. Ağız açıldığında açıklık ortalama kadınlarda 35 mm erkeklerde 40 mm dir. En alt sınır 8 mm olarak tarif edilmektedir. Ayrıca ağız açıldığında ağrı olmamalı ve bu eklem hareketleri sırasında ses olmamalıdır.