Yüz ve vücudun estetik analizi, medikal estetik, estetik cerrahi ve lazer uygulamalarında; tanı ve tedavi planları için fotoğraflama son derece önemlidir. Bu amaçla fotoğraflamada belli bir standardın olması gerekmektedir. Bu standartların belirlenmesindeki amaç, zaman aralıklı çekilen fotoğrafların aynı özelliklere sahip olmasıdır ve bu fotoğraflar üzerinden doğru, karşılaştırmalı ölçümlerin (fotogrametri) yapılabilmesidir.

Bu standartları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

• "Yüz, vücutta fotoğraflamada anatomik alan ile fotoğraf makinesi arasındaki mesafenin her çekimde aynı olmasıdır."

Bu mesafenin belirlenmesinde fotoğraf makinesi ve lensi önemlidir. Çünkü her fotoğraf makinesinde lens odak uzunluğu farklıdır ve bu da çekilen objenin makine tarafından büyütülmesini etkilemektedir.

Günümüzde kullanıcı hatalarını en aza indiren ve çekim özelliklerini otomatik kaydeden dijital fotoğraf makineleri kullanmaktayız. Bu sistemler fotoğraflama sırasında neredeyse her şeyi otomatik yapmaktadır. Ancak fotoğraflama standartları için dijital fotoğraf makinesinin bazı özelliklerini bilmemiz gerekmektedir.

En sık kullandığımız dijital fotoğraf sistemleri Digital Single Lens Reflex Cameras (SLR kameraları)dır. Bu sistemlerde dijitalleştirilmiş görüntü, elektronik fotosensitif dijital çip üzerinde oluşmaktadır. Bu çipler farklı boyutlarda üretilmektedir. Fakat genellikle 24x35 mm'dir. Bu boyut, klasik filmlerin 1.5 kat daha küçüğüdür.

Çekim açısını makinenin varsa vizöründen ya da TFT (thin-film transistor ya da flat screen) ekrandan görebilmekteyiz.

İlk bilinmesi gereken fotoğraf makinesinin lens odak uzunluğudur. Çok şey ifade eden bir kavramdır aslında. Fotoğraf makinesi, gözün anatomik yapısı örneklendirilerek geliştirilmiştir. Dijital fotoğraf makinelerinde basit bir lens sistemi görüntüyü alarak odaklamakta ve ışık/görüntü sensörüne aktarmaktadır.

 

Lens odak uzunluğu görme açısını belirlemektedir. İnsan gözü lens odak uzaklığı 50 mm'dir ve bununla 46 derecelik bir görme alanına sahiptir. Odak uzaklığı azaldıkça görme alanı derecesi azalmakta, odak uzaklığı arttıkça görme alanı derecesi artmaktadır.

Fotoğraf makinelerinde sıklıkla 35 mm'lik lensler kullanılmaktadır. Lens ile ışık sensörü arasındaki mesafe 35 mm'dir. Yani fotoğraf makinesi, bizim tek gözümüzle gördüğümüz alandan daha geniş bir açıyla görmektedir.

35 mm'lik lense sahip fotoğraf makinesi, çektiği objeye uzaklığı ne olursa olsun 36 x 24 mm'lik bir alanı çerçevelemektedir.

Dijital fotoğraf makinelerinde iş biraz karışmaktadır. 35 mm'lik lens olmakla birlikte FX ve DX sensör format özellikleri devreye girmektedir. 35 mm FX bir makinede çerçeveleme yine 36 x 24 mm iken, 35 mm DX'te bu 24 x 16 mm'ye düşmektedir.

• Fotoğraflama standartlarında reprodüksiyon oranı

Reprodüksiyon oranı, yani çekilen objenin çekim sırasında büyütme oranıdır. Bu fotoğrafçılıkta 1:1, 2:1, 1:10 şeklinde tanımlanmaktadır.

1:1 tanımlaması, fotoğraf önüne konan obje ile fotoğraf makinesi görüntü sensöründe oluşan görüntünün boyutunun birebir aynı olacağı anlamına gelmektedir. 2:1, görüntünün gerçek objeden 2 kat fazla olacağı, 1:10 ise görüntünün gerçek objeden 10 kat küçük olacağı anlamına gelmektedir.

Hastanın farklı zamanlarda fotoğraflanmasında çekim alanı boyutlarının ve reprodüksiyon oranının aynı olması gerekmektedir. Yukarıda anlatılmaya çalışıldığı gibi fotoğraf makinesi lensi, odağı, FX ve DX özellikleri bunu etkilemektedir.

Sıklıkla 35 mm lens ve dijital fotoğraf makinesi olarak FX kullandığımızı düşünerek aşağıdaki bilgileri anlatmaya çalıştık.

Fotoğraflama standardında hasta fotoğraf makinesi mesafesinin belirlenmesi için basit adımlar şunlardır:

1. Hasta fotoğraflaması için ofiste sabit bir alan belirleyiniz. Bu alanda arkada düz bir duvar ya da panel olmalıdır. Çekimlerinizi her zaman bu duvar ve panel önünde yapmalısınız.

2. Bu duvar ya da panel üzerine renkli bir bant ile 36 cm x 24 cm bir çerçeve yapın.

3. Bunun karşısına mümkünse bir tripod ile 35 mm'lik (FX) dijital makinanızı yerleştirin.

4. Sonra bu bantla yarattığınız alan fotoğraf makinenizin tam kadrajına oturacak şekilde mesafe, netlik ve zoom yapınız. Bu sizin 1:10, yani 10'da 1'lik reprodüksiyon, yani küçültme değerleriniz olacaktır. 1:4 reprodüksiyon oranı için 15 cm x 10 cm bir bant çerçeve kullanarak yukarıdaki adımları izleyerek 1:4 için mesafeyi işaretleyin. Burada fotoğraf makinesi dik tutulmaktadır. Diğerlerinde yatay kullanılmaktadır. 1:12 reprodüksiyon oranı için 45 cm x 30 cm bir bant çerçeve kullanarak yukarıdaki adımları izleyerek 1:12 için mesafeyi işaretleyin. 1:18 reprodüksiyon oranı için 42 cm x 63 cm bir bant çerçeve kullanarak yukarıdaki adımları izleyerek 1:18 için mesafeyi işaretleyin.

Bu mesafelerin belirlenmesi, daha rahat fotoğraf standartlarını kullanmamızı sağlayacaktır. Örneğin, yüz ve kulak yakın fotoğraflamada 1:4 mesafesi kullanılırken, göğüs, karın ve kol çekimlerinde 1:12 mesafesi kullanılacaktır. Aşağıda resimde bu özetlenmiştir.

Burada bir diğer önemli özellik; 36X24 mm'lik çerçevelemenin nasıl kullanılacağıdır. Yani yatay mı, dikey mi? Örneğin, hastanın üst bacak ve kalça çekimleri yapılacak ve 1:18 reprodüksiyon oranı ve mesafesi kullanılacak. Ancak burada 36 mm x 24 mm nasıl kullanılacak? Aşağıdaki resimde gösterildiği gibi çerçeveleme, bu anatomik alanda en iyi görüntü alanına dikey kullanımda elde edilmektedir.

Fotoğraf çekimleri ön, yan ve 45 derecelik açılar ile çekilebilmektedir. Bunun standartını sağlamak için basit yöntem, hastanın oturduğu döner koltukta bu açıların işaretlenmesi ve fotoğraf makinesinin sabit kalacak şekilde hasta koltuğunun döndürülmesidir.

"Bilgisayar ve dijital kameralar ile uygun bir ortam sağlandığında, aynı anda ön ve yan fotoğraflama birlikte yapılabilmektedir."

 

Hasta fotoğraflama ve değerlendirmesinde bir standart kullanılmaktadır. Bu standartta ilk adım, hastanın “Doğal Baş Pozisyonu”nda olmasıdır. Doğal baş pozisyonu verilmemiş bir hastanın klinik ve fotoğraf değerlendirmeleri yanlış olacaktır. Hasta ilk değerlendirmesi ve sonraki değerlendirmeler bu baş pozisyonuna göre yapılmalıdır. Doğal baş pozisyonu, hasta istirahat konumunda yani rahat başını tutma pozisyonunda ve sonsuza bakarken başın aldığı pozisyondur. Ancak bu pozisyon kişiye göre değişebilmektedir. Bunun bir standardının belirlenmesi için FHL kullanılmaktadır.

Hastanın doğal baş pozisyonunun verilmesinde, profilden dış kulak yolunun üst kenarı ile göz altındaki orbital kemik arasındaki hat yer düzlemine paralel olmalıdır. Bu hatta Frankfort Yatay Planı denilmektedir.

FHL fotoğraflamada doğal baş pozisyonunun verilmesi dışında yüzün estetik değerlendirilmesinde son derece önemlidir. Bu fotoğraf üzerinde alınacak referans noktaları ve açıların ölçülmesinde önemlidir. FHL ya da doğal baş pozisyonu (NHP) sağlanması için hastaya ayakta yürürken karşıya bakıyormuş gibi rahat durması söylenmektedir.

Profil fotoğraflarda hasta karşısına 2 m uzağa ayna konulması, hastanın karşıya bakmasını ve rahat pozisyonunu, dolayısıyla NHP'yi sağlamaktadır.

Fotoğraf makinesi tripod ile hasta karşısına 2 m uzağa konulmaktadır.

Hasta üzerinde standart 1 cm'lik metrik skala bulunan benchmark kullanılmaktadır.

Hasta arkasında mavi-beyaz arka plan önünde tavanda sarkıtılan ve üzeri metrik skalalı bir rulo olması, gerçek dikey çizgiyi belirlemede kullanılabilir.

Standart fotoğraf çekimleri mavi fon önünde hasta bir sandalyeye oturacak şekilde yapılmaktadır. Bu fotoğraflarda farklı cilt tonlarında kontrastları iyi vermektedir. Tüm fotoğraf çekimlerinde standart elde edilmesi için; çekimler tripod ile tüm hastalar için aynı yükseklik ve mesafe korunacak şekilde uygulanmaktadır. Çekilen fotoğraflar bilgisayar ortamına aktarılmakta ve estetik analiz ölçümleri özel ölçüm programı kullanılarak gerçekleştirilmektedir.

Fotoğraf çekiminden önce hastanın tüm kozmetikleri silinmekte ve takı ile aksesuarları çıkarılmaktadır. Hastanın saçları toplanarak yüz ve kulakları tam olarak ortaya çıkarılmaktadır. Fotoğraf çekimi sırasında hastanın yüzü, gülümseme görüntülerinin dışında gevşek ve ifadesiz olmalıdır. Hastadan alt ve üst dudakları birbirine değecek ve ağzı sıkmadan rahatça kapatabilecek bir pozisyon alması istenmektedir.

Fotoğraflama sırasında hasta ve fotoğraf makinesi aynı yükseklikte olmalıdır. Hastanın kulakları ve boynu görünmeli ve hastanın kullandığı tüm aksesuarların çıkarılması istenmektedir. 

Şimdi sık kullanılan fotoğraflama açılarına, mesafe ayarlamaya ve çerçevelemede kullanım şekline örnekler vermeye çalışalım.

• Yakın Yüz Fotoğraf Çekimleri

Yakın yüz çekimleri kullanım alanları;

1. Göz çevresinin estetik olarak değerlendirilmesi.

Blefaroplasti-göz kapakları estetiği uygulaması ve takiplerinde

2. Burunun estetik olarak değerlendirilmesi.

Rinoplasti uygulaması ve takiplerinde

Hasta standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır.

Hasta dik durmalı ve başı doğal duruş pozisyonunda olmalıdır.

Saçlar mutlaka toplanmalı, kulak arkasına alınmalı, tüm takılar (gözlük, küpe, hızma, piercing gibi) çıkarılmalıdır.

Makyaj silinmelidir.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 15 cm x 10 cm'lik ve 1:4'lük reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi yatay kullanılmalıdır.

Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme üst sınırı sarı çizgi ile gösterilen alan, yani kaşların üst sınırı olmalıdır. Orta hat burun sırtı olmalıdır.

• Tüm Yüz ve Boyun Fotoğraf Çekimleri

Tüm yüz ve boyun çekimlerinin kullanım alanları

1. Yüzün estetik olarak değerlendirilmesi. Yüzde yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamalarının ve takiplerinin belirlenmesinde.

2. Boynun estetik olarak değerlendirilmesi. Boyunda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamalarının ve takiplerinin belirlenmesinde.

Hasta, standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır.

Hasta dik durmalı ve başı doğal duruş pozisyonunda olmalıdır.

Saçlar mutlaka toplanmalı, kulak arkasına alınmalı ve tüm takılar (gözlük, küpe, hızma, piercing gibi) çıkarılmalıdır.

Makyaj silinmelidir.

Fotoğraf makinesi, tripod ile daha önce saptanan 24 cm x 36 cm'lik ve 1:10'luk reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya alınmalıdır.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi dikey kullanılmalıdır.

Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme için orta nokta burun ucu ve kulaklar olmalıdır. Orta hatta burun sırtı olmalıdır.

• Kulak Fotoğraf Çekimleri

Bu çekimler kulakların estetik değerlendirilmesinde, kulakta yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır.

Hasta, standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve başı doğal duruş pozisyonunda olmalıdır.

Saçlar mutlaka toplanmalı, kulak arkasına alınmalı ve tüm takılar (gözlük, küpe, hızma, piercing gibi) çıkarılmalıdır.

Makyaj silinmelidir.

Kulaklar için 2 çekim yapılmaktadır.

1. Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 24 cm x 36 cm'lik ve 1:10'luk reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya alınmalıdır. Bu çekimler için fotoğraf makinesi dikey kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme için orta nokta burun ucu ve kulaklar olmalıdır. Orta hatta burun sırtı olmalıdır.

2. Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 15 cm x 10 cm'lik ve 1:4'lük reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi dikey olarak kullanılmalıdır.

Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme için orta nokta kulak olmalıdır.

• Ağız Çevresi, Dudaklar ve Çene Fotoğraf Çekimleri

Kullanım Alanları
1. Ağız çevresinin, dudağın ve çenenin estetik değerlendirilmesinde
2. Ağız çevresinde yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamalar ve takiplerinde
3. Gülme estetiğinin değerlendirilmesinde
4. Dudaklarda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamalar ve takiplerinde
5. Çeneye yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamalar ve takiplerinde kullanılmaktadır

Hasta standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve başı doğal duruş pozisyonunda olmalıdır.

Saçlar mutlaka toplanmalı, kulak arkasına alınmalı, tüm takılar (gözlük, küpe, hızma, piercing gibi) çıkarılmalıdır.

Makyaj, özellikle ruj, silinmelidir.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 15 cm x 10 cm'lik ve 1:4'lük reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi yatay kullanılmalıdır.

Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme için orta nokta ağız olmalıdır.

• Gövde Fotoğraf Çekimleri

"Bu fotoğraflama, gövdenin estetik değerlendirilmesinde ve bu alanda yapılacak medikal estetik ile estetik cerrahi uygulamaları ve takiplerinde kullanılmaktadır."

Hasta, standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 42 cm x 63 cm'lik ve 1:18'lik reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya alınmalıdır.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi dikey kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme için üst sınır boyun alt kısmı olmalıdır.

• Göğüslerin Fotoğraf Çekimleri

Bu fotoğraflama, göğüslerin estetik değerlendirilmesinde, bu alanda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır.

Hasta, standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır.

Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır.

Fotoğraf makinesi, tripod ile daha önce saptanan 45 cm x 30 cm'lik ve 1:12'lik reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi yatay kullanılmalıdır.

Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme için üst sınır, klavikula kemiğinin üst sınırı olmalıdır.

• Karın Bölgesinin Fotoğraf Çekimleri

"Bu fotoğraflama, karın estetik değerlendirilmesinde, bu alanda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır."

Hasta standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır.

Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır. Kollar yukarı kaldırılmalı, vücudun iki yanında yer almamalıdır.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 45 cm x 30 cm'lik ve 1:12'lik reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi yatay kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme için üst sınır göğüs alt katlantı sınırı olmalıdır.

• Kalça ve Uyluk Fotoğraf Çekimleri

Bu fotoğraflama, kalça/uyluk estetik değerlendirilmesinde, bu alanda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır.

Hasta standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır. Ayaklar omuz genişliğinde açılmalı ve parmaklar yere tam basmalıdır.

Tırnaklarda oje çıkarılmalıdır. Ayaklardaki aksesuarlar çıkarılmalıdır.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 42 cm x 63 cm'lik ve 1:18'lik reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi dikey kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme alt sınırı ayak tabanının hemen altı olmalıdır.

• Baldır ve Ayakların Fotoğraf Çekimleri

Bu fotoğraflama, baldır/ayak değerlendirilmesinde, bu alanda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır.

Hasta, standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır. Ayaklar omuz genişliğinde açılmalı ve ayaklar, özellikle parmaklar yere tam basmalıdır.

Tırnaklarda oje çıkarılmalıdır. Ayaklardaki aksesuarlar çıkarılmalıdır.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 42 cm x 63 cm'lik ve 1:18'lik reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya alınmalıdır.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi dikey kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme alt sınırı yaka tabanının hemen altı olmalıdır.

• Ön Kol Fotoğraf Çekimleri

"Bu fotoğraflama, ön kolun estetik değerlendirilmesinde, bu alanda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır."

Hasta, standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır. Kollar yere paralel olacak şekilde açılmalıdır.

Tırnaklarda oje çıkarılmalıdır. Saat, bilezik, bileklik gibi aksesuarlar çıkarılmalıdır.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 45 cm x 30 cm'lik ve 1:12'lik reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi yatay kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme sınırı dirseklerin hemen üstünde olmalıdır.

• Ellerin Fotoğraf Çekimleri

"Bu fotoğraflama, ellerin estetik değerlendirilmesinde, bu alanda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır.

Hasta, standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır. Kollar yere paralel olacak şekilde açılmalıdır."

Tırnaklarda oje çıkarılmalıdır. Saat, bilezik, bileklik ve yüzük gibi aksesuarlar çıkarılmalıdır.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 36 cm x 24 cm'lik ve 1:10'luk reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya alınmalıdır.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi yatay kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme eller tam merkezde olacak şekilde olmalıdır.

• Parmak ve Tırnakların  Fotoğraf Çekimleri

Bu fotoğraflama aparatı, tırnakların estetik değerlendirilmesinde, bu alanda yapılacak medikal estetik ve estetik cerrahi uygulamaları ile takiplerinde kullanılmaktadır.

Hasta standart olarak daha önce belirlenmiş fotoğraflama alanında olmalıdır. Hasta dik durmalı ve vücut doğal duruş pozisyonunda olmalıdır. Kollar yere paralel olacak şekilde açılmalıdır.

Tırnaklarda oje çıkarılmalıdır. Parmaklarda yüzük gibi aksesuarlar çıkarılmalıdır.

Fotoğraf makinesi tripod ile daha önce saptanan 15 cm x 10 cm'lik ve 1:4'lük reprodüksiyon oranına göre çizilmiş noktaya yerleştirilmelidir.

Bu çekimler için fotoğraf makinesi yatay kullanılmalıdır. Fotoğraflama sırasında kullanılan çerçeveleme aparatı merkezde olacak ve yan sınırı metakarpallere kadar uzanmalıdır.