Dudaklar daima güzellik, ideal estetiğin hatta çekiciliğin odak noktası olmuştur. Kültürel farklılıklara göre değişmekle birlikte günümüzde dolgun dudaklar daha ilgi çekici olarak kabul görmektedir. Makyaj ürünleri ya da kalıcı makyaj ile kişinin dudaklarını şekillendirmesi, daha kalın ya da daha ince göstermesi mümkün olmaktadır. Ancak dünya genelinde yapılan yıllık estetik uygulamalara bakıldığında; kadınların en sık istedikleri ve yaptırdıkları uygulamaların başında dudak dolgunlaştırma gelmektedir. Kadınlar daha dolgun ve simetrik dudaklar istemektedir. Hatta sosyal medya ve magazinsel kadın ikonlarının dudaklarını istemektedir.

Dudakların dolgunlaştırılmasında birçok yöntem kullanılmakla birlikte en sık tercih edilenleri dolgu uygulamalarıdır. Hatta dolgu markalarının sadece dudak dolgunlaştırma için özel ürünleri bile bulunmaktadır. Başlangıçta kollajen, Gore-Tex, SoftForm, Alloderm hatta 350 sıvı mikrosilikon kullanılmıştır. Sığır kollajeni ile yapılan dudak dolgunlaştırma o kadar popüler olmuştur ki Paris Lip olarak magazinleştirilmiştir. Sonraları hyaluronik asitler dolgu amaçlı geliştirilmiş ve günümüzde en sık kullanılan dolgular olarak yerini almıştır.

Yağ enjeksiyonları hyaluronik asitler ile birlikte günümüzde dudak estetiğinde tekrar popüler olmaya başlamıştır. Dudaklara yağ enjeksiyon öncesi hasta dudak değerlendirilmesi son derece önemlidir. Hastanın dudak dolgunlaştırılmasında beklentilerinin belirlenmesi ilk adımdır. Hastaya belki de şu ön bilginin verilmesi çok önemlidir: İnce dudaklara sahip bir kadın hangi dolgu yöntemini tercih ederse etsin, eskisinden dolgun ancak hep ince dudaklara sahip olacaktır. Çünkü dudağın boyutlarını değiştirmek zordur. Hangi yöntemi kullanırsak kullanalım, sadece mevcut dudağın doğal yapısını zenginleştirebiliriz. Her bir dudağın kendi yapısına özel bir limiti vardır. Bu limit zorlandığında elde edilecek sonuçlar doğal olmayan ve abartılı bir estetik görünüme neden olmaktadır.

Bu nedenle hastanın mevcut dudaklarının yüz estetiği ve uyumu ile değerlendirilmesi, sınırlarının belirlenmesi, asimetrilerinin değerlendirilmesi (özellikle gülme sırasında) önemlidir. Sadece dudak dolgu uygulamaları ve yağ enjeksiyonları bu problemler ve hasta beklentileri için yeterli olmayabilir.

Dudak yağ enjeksiyonları öncesi dudağın estetik analizi son derece önemlidir. Basitçe özetleyecek olursak, aslında dudaklar yüzde yer aldığı yüzün 1/3 alt bölümü ile orantılı olmalıdır. Bunun için matematiksel oranlar bile çıkarılmış, ideal estetik dudak tanımlanmıştır. Dudak dolgunlaştırmasında bu matematiksel değerler kullanılmalıdır. Örneğin, burun columella ile üst dudak vermillion sınırı arasındaki mesafe, üst dudak yüksekliğini vermektedir. Bazı hastalarda bu yükseklik çok fazla olabilir. Bu hastalarda üst dudağın ideal ölçülerine yakınlaştırılması için kaldırılması, belki de dudaklar dolgunlaştırılmasında ilk adım olmalıdır. Sonra, üst dudak ile alt dudak volüm oranları değerlendirilmelidir. Alt dudak estetik olarak üst dudağa göre %25 daha volümlü ve dolgun olmalıdır. Üst ve alt dudağın vermilion sınırları belirgin olmalı, üst dudakta cupid bow olarak tanımlanan W şekli ideal formda olmalı, dudaklar simetrik olmalıdır. Aslında üst dudak estetik değerlendirmesinde basit kullanılabilecek bir yaklaşım bulunmaktadır. Bu yaklaşımda üst dudak anatomik alanı, vermilion (üst dudağın pembe görünür alanı) ve ergotrid (bıyık alanı) alanlardan oluşmaktadır. Üst dudak estetik problemleri, ergotrid ve vermilion kompleksinden etkilenmektedir. Üst dudak kompleksinde sadece vermilionun azalmasına ince dudak; “leptocheilos” denirken, ergotrid yapının uzamasına “filtrum uzaması” denilmektedir. Hata, her ikisi birlikte olabilmektedir. Bunun belirlenmesinde ergotrid ve vermilion alanın ölçümleri, bunların oranları ve dişlerin görünürlüğüne bakılmaktadır.

Dudak yapısı yaş, ırksal ve cinsiyete göre değişmektedir. Ancak üst dudağın ergotrid ve vermilion kompleksi; yapısal özellikler, kemik, diş ve üst dudak yumuşak destek dokusu, yaşlanma, güneş ve sigara içimi gibi dış çevresel koşullardan etkilenmektedir.

Yaşlanma estetiği çalışmaları üst dudağın zamanla ergotrid ve vermilion yapılarını etkilediğini göstermektedir. Çalışmalar, üst dudak incelmesinin filtral uzamadan daha erken yaşlarda geliştiğini göstermektedir. Üst dudakta uzama ayrıca ergotrid alanında filtrumlarda düzleşmeye neden olmaktadır.

Üst dudak estetik değerlendirmesinde ve dudak estetik girişimlerinde Ergotrid / Vermilion oranı yani a / b değeri son derece önemlidir. Bundan yola çıkılarak bir sınıflama yapılmış ve bu sınıflamaya göre yapılması gereken estetik girişimlerin kararı verilmektedir. Aşağıda tabloda bu özetlenmektedir. (Bu tablo üst çene kemiği; maksilla normal olduğu düşünülerek düzenlenmiştir). Burada üst kesici ön dişlerin görünürlüğü genç hastalarda 2 mm kadar iken, 4 yaşından sonra 1 mm'lik görünürlük normal kabul edilmektedir. Dudakların buna göre yapılan estetiği sınıflaması;

• Tip 0: Filtral ve vermilion yüksekliği normal, filtral vermilion oranı 3'ün altında ve genç görünümlü dudaklardır. İdeal dudaklarda filtral/vermilion skoru 1.2 ile 2.3 arasında değişmektedir. Bu kişilerde hastanın isteğine bağlı olarak dudak dolgusu yapılabilmektedir.
• Tip I: Bu hastalarda ya vermilion yüksekliği az yani ince dudaklar var ya da filtral ve vermilionun her ikisi de kısadır. Ön üst kesici dişlerin görünürlüğü normal ve 1 mm'den fazladır. Filtral/vermilion oranı 3-5 arasındadır. Bu hastalar daha dolgun dudak görünümü için vermilion sınırını belirginleştirmek amacıyla ruj ya da kozmetik kalıcı makyaj kullanmaktadır. Bu problem, yaşlanmadan bağımsız yapısal ince dudaklardan kaynaklanabilmektedir. Ya da normal üst dudak volümü yaşlanma ile incelmekte ve silinmektedir. Yaşlanma ile birlikte dudaklar incelirken ağız çevresi kırışıklıklarda artmaktadır. Bunlarda dudak dolguları yapılmalıdır.
• Tip II: Bu hastalarda dudak vermilion normal ancak filtral yükseklik artmıştır. Filtral/vermilion oranı 3-5 arasındadır. Filtral uzama nedeniyle ön üst kesici dişler görünmez. Bu özellik, Tip I'den ayrımını sağlamaktadır. Bu hastalarda cerrahi olarak filtral uzunluğunun kısaltılması cerrahisi yapılmaktadır. Bu hastalarda dudak dolgusu tercihi, vermilionu estetik görünümden uzaklaştırmakta hatta buna ördek gagası dudak ifadesi kullanılmaktadır.

• Tip III: Bu kişilerde vermilion kısa ve filtral uzunluk artmıştır. Ön üst kesici dişler görünmez. Filtral/vermilion oranı 5'ten fazladır. Filtral uzamaya ek olarak filtral silinme ve dudaklarda çizgilenme görülmektedir. Bu hastalarda standart yaklaşım cerrahi filtral kısaltma, dudak germe ve vermilion dolgusudur.

Dudak yağ enjeksiyonunda yağın alınması, hazırlanması ve enjeksiyon aşamaları son derece önemlidir. Öncelikle yağın alındığı vücut anatomik alanı (donor alan) önemlidir. Sıklıkla hastanın diyet ve egzersizlerinden etkilenmeyecek yağ dokularının olduğu anatomik alanlar tercih edilmelidir. Bunun için karın ve uyluk bölümleri idealdir.  Donor alandan yağın alınmasında 2.0–3.0 mm kalınlığında ucu künt özel iğneler-kanüller kullanılmaktadır. Bu kanüller ile alım yapılacak alanda 0.5 cm küçük bir kesi alanından girilerek yağ dokusuna ulaşılmaktadır. Alım işlemi liposuction'a benzer. Ancak liposuction'dan farklı olarak suction cihazı ve kanülleri yerine 10 mL enjektörler özel kanüller kullanılmaktadır.

Bu alanlara yağın alınma işlemi öncesi lokal tümesent anestezi yapılmaktadır. "Coleman protokolüne" göre karın alt kısmına tümesent anestezi yapılmakta (20 mL %0,5 lidokain + 1 mL 1:1000 epinefrin 1000 mL serum fizyolojik içerisinde). Anestezi sonrası 3,0 mm'lik çok delikli bir aspirasyon kanülü ile manuel olarak 10 mL'lik bir Luer-Lok şırıngaya karın alt kısmından lipoaspirasyon yapılmakta. Sıklıkla 80-300 mL yağ dokusu alınmaktadır. Elde edilen lipoaspirasyon serum fizyolojik ile yıkanarak filtreleme yapılmakta. Sonrasında lipoaspirasyonla alınan yağ doku hücre süspansiyonu 3 dakika boyunca 3000 rpm'de santrifüjlenmekte. Santrifüj sonrası sadece yağ doku hücre süspansiyonu ayrılmakta. Bu boş bir 10 mL'lik Luer-Lok şırıngaya 1,4 mm delikli transfer konnektörle bağlanmakta. Yağ doku süspansiyonu 2 şırınga arasında 30 kez geçirilerek doku boyutları küçültülmekte. Daha sonra tekrar 3 dakika boyunca 3000 rpm'de santrifüj uygulanmakta. Daha saf yağ doku süspansiyonu elde edilmektedir.

Mikro yada nano partiküller yapıya sahip lipoaspirasyon PRP ile birleştirilmekte. Sonra enjeksiyon kanüllerine aktarılmakta. Bu kanüller transfer edilecek yağın yoğunluğuna göre 1.5-3 mm çaplarındadır.

Yağ enjeksiyonu yapılacak dudak estetik alanları işaretlenmekte, benzalkonyum klorür ile sterilize edilmekte ve lokal anestezi uygulanmaktadır. Enjeksiyon için ağız köşeleri seçilir. Bu noktalara da lokal anestezi yapılarak deri üzerinde 18 gauge'ün iğne ile holler açılır. Bu hollerden 14-16 gauge ucu künt kanüller kullanılarak yağ enjeksiyonu üst ve alt dudağa, hatta marionette çizgilerine ve ağız köşelerine uygulanmaktadır. Her alan uygulamasında kullanılan miktar 0.25–0.5 mL kadar az olmalıdır. Ortalama 2-3 mL yağ üst ve alt dudağa enjekte edilmektedir. Enjeksiyona dudak mukozasından başlanmakta ve geriye doğru kas seviyesine ve vermilion alanına sandviç tekniği ile katmanlar halinde enjekte edilir. Enjeksiyon sonrası hafif masaj ile yağ dokusunun dudaklarda homojen yayılması sağlanmaktadır.