- Gösterim: 18550
Pterjiyum terimi, şeklinden dolayı Latince'de kanat anlamına gelmektedir. Tırnak plağının proksimal (üst) kısmında ve distal (uç alt) kısmında gelişen kanat şeklindeki doku deformasyonuna pterjiyum denir.
Yerleşim yerine göre ikiye (2) ayrılır:
1. Dorsal Pterjiyum (Pterygium Unguis)
Tırnak plağının proksimal üst kısmında gelişen formdur. Tırnak proksimal katlantısının altındaki matrikse yapışık olarak tırnak plağı üzerinde distale (uca) doğru gelmesidir. Bu sırada sıklıkla tırnak plağının da ikiye ayrılmasına neden olur.
Bu form "pterygium unguis" olarak da tanımlanır. Zamanla proksimal tırnak katlantısı, matriks ve tırnak yatağını işgal eder ve artık tırnak çıkmamaya başlar. Sıklıkla el parmaklarında görülür.
En sık liken planus ile birlikteliği görülmektedir. Diğer nedenler arasında şunlar tanımlanmıştır:
-
Travmalar, yanıklar, radyoterapiler
-
Sikatrisyel pemfigoid
-
Graft-versus-host hastalığı
-
Toksik epidermal nekroliz
-
Pemfigus foliaceus
-
Parmaklarda damarsal beslenme bozuklukları (iskemi, Raynaud fenomeni vb.)
-
Dizkeratozis konjenita, sarkoidozis ve sistemik lupus eritematozus
2. Ventral Pterjiyum (Pterygium Inversum Unguis)
Tırnak plağının uç alt kısmında gelişen formdur. Tırnak uç alt kısmında bulunan hiponişyumun (hyponychium) tırnak plağına yapışarak tırnak ile birlikte uzaması deformasyonudur. Her ne kadar pterjiyum olarak tanımlansa da, şekli kanada benzemez.
Bu form "pterygium inversum unguis" olarak da tanımlanmaktadır. Dorsal pterjiyum gibi zamanla tırnak plağını tamamen etkilemez.
Doğumsal ve sonradan gelişen formları bulunmaktadır. Sıklıkla tırnak kesilmesi sırasında ağrı ve kanamalara neden olmaktadır.
Sonradan gelişen formu, sıklıkla bağ dokusu hastalıklarına bağlı olarak gelişmektedir (progresif sistemik sklerozis, sistemik lupus gibi). Bu hastalıklarda %16 oranında birlikte görülmektedir.
Tedavi
Tedavi olarak, tretinoin %0.05 kremlerin topikal olarak günde iki defa sürülmesi ya da elektrokoter faydalı olabilmektedir.