Yüzü sadece güzellik ve estetik algısı olarak düşünmemeliyiz. Yüz sosyal ilişkilerimizde, duygusal mimik ifadelerimizde ve entellektüel algıda önemli rol üstlenmekte. Bu yönü ile yüz estetikte olduğu gibi üst, orta ve alt bölümlerde değerlendirilmiş. Yüzün üst bölümü sosyal ilişkilerde entellektüel algıyı, orta bölüm sosyal ve duygusal algıyı, alt bölüm ise içgüdüsel algıyı sağladığı görülmüştür.

Yüz ve göz çevresinin yapısal yada yaşlanma sürecinde gelişen estetik problemlerinde yüzün orta bölümü(özellikle elmacık kemikleri) yüzün önemli bir bileşeni olarak giderek daha fazla önem kazanmakta. Yüzün orta kısmında dokuların ideal volümü ve doku katmanlarının ideal anatomik lokasyonları yüze daha genç, dinamik ve canlı bir görünüm vermekte. Son yıllarda trend olan V yada kalp şeklinde yüz estetiği odak noktasını altta jawl line-çene oluşturuken üstte yüz orta kısmı belirlemekte.

Yüzü bütün olarak veya estetik bölümleri ile(burun, gözler, dudaklar, jaw line…) tanımlayan, estetik olarak ideal belirleyiciler, sayısal ölçümler geliştirilmiştir. Bunlar estetik uygulamalarda arzu edilen ideal sonuçlar için kullanılmakta. Ancak yüzün orta bölümünün genç, orta ve ileri yaş dönemleri için klinik ve estetik değerlendirmesinde elimizde kullanabileceğimiz nesnel kılavuzlar ve ölçüm yöntemleri oldukça azdır. 

Estetik açıdan hoş ve dengeli bir orta yüzü oluşturan tanımlar nelerdir? Hastalarımızın orta yüzünde yükseltme yapılı yapılmayacağını nasıl belirleyeceğiz ? Dengeli bir estetik sonuç elde etmek için orta yüzü ne kadar volüm verilmeli ? Yüzün ortasında aşırı veya eksik düzeltmeyi neye göre tanımlayacağız ? Bu ve benzeri sorular için açıklayıcı çok az nesnel değerlendirme aracı elimizde bulunmakta. Yüzün orta kısmında elmacık kemiklerine yerleştirilen protezler, dolgu uygulamaları, otolog yağ transferi, iplik askı uygulamları, estetik cerrahi girişimler yapılıyor. Bunlar yapılırken estetik sonucu neyin oluşturduğuna dair birkaç nicel veya nitel açıklama olması şaşırtıcıdır.

Yüzün orta kısmının değerlendirilmesinde kullanılan bir kaç yöntem;

Genel estetikte kullanılan Ogee's yöntemi; konkav ve konveks yapıların birbiri arasında yumuşak geçişler ile kusursuz bir "S" oluşturması.

 

Yüzün önden değerlendirilmesinde kullanılan ön ve arka yüz düzlemi; ön yüz düzlemi aşağıdaki temsili resimde mavi çizgi olarak tanımlanan; üstte temporal-şakak çizgiden başlayarak sırası ile göz çukur kemiği-orbital rim dış kenarı, yanak-malar belirginlik, orta yüz ve aşağıda alt çene kemiği-mandibula gövdesi-mentuma-çene uzanan hat. Arka yüz düzlemi aşağıdaki temsili resimde kızmızı çizgi olarak tanımlanan; üstte temporalden başlayarak elmacık kemiği-zygomatik ark, mandibula köşesi, alt çene sınır-jaw line ve aşağıda ve önde mentuma uzanan hat. Bu iki düzlemin değişken formları ve bunların kombinasyonları farklı çeşitli yüz şekillerini tanımlar. Ayrıca ön yüz düzleminde değişimler yüze güçlü, yorgun, yaşlı, genç, erkesi ve kadınsı gibi ifadeleri vermekte.

Maksimum malar projeksyon (MMP); sıklıkla dolgu ve otolog yağ enjeksyonlardan kullanılan bir tanımlama. Yanakta MMP noktası belirlenmekte. Bu nokta zygomatik kompleksin en dışında kalan noktadır. MMP etnik-ırksal ve cinsiyete bağlı son derece değişmektedir. 

MMP nin belirlenmesinde farklı yöntemler kullanılmakta;

• Hinderer analizinde; gözün dış köşesi-dış kantus ile ağız köşesini birleştiren hat ile burun kanatı-alara base ile kulakta tragusu birleştiren hattın malar alanda kesişim noktası belirlenir. Bu noktasının üst dışında kalan üçgen alan malar projeksiyonda kullanılması gereken alan.

• Wilkinson analizi; dış kantusdan mandibula köşesine ve jaw line çizilen hatlar. MMP malar alanda bunların üzerinde yer almakta.

Yüzün oblik değerlendirmesi; malar alanın en iyi değerlendirilmesi yüze oblik 34 derecede bakıldığında anlaşılmakta. Yüzün oblik bakısı ile zygomatik arkın konveksliği, malar - göz altının doku geçişi ve MMp nin lokasyonun daha iyi değerlendirilmekte. 

Yüzün basal bakı ile değerlendirilmesi; malar ve zygomatik alanın volüm ve simetrisi bu açıdan son derece iyi değerlendirilmekte.

Bu makalede yüzün orta kısmının estetik analizinde kullanılabilecek nicel ve niteliksel bir kılavuz anlatılmaya çalışılacaktır.

WIZDOM Analizi

Bu analizde yüz orta bölümünde sağ-sol zygomatik genişliğin (Width of the Interzygomatic Distance of the Midface) İngilizce kısalması olan WIZDOM parametresi kullanılmakta.

WIZDOM yüze karşı bakışta sol ve sağ zygomatik kemiğin dışta ve en belirgin olduğu iki noktayı birleştiren yatay çizgidir. Zygomatik kemiklerin bu en belirgin oldukları nokta yüzde malar alanın en belirgin(malar konveksliğin ne yüksek olduğu nokta) olduğu noktalardır. Bu konveks yapının yüzde gölgesi zygomatik arkın daha belirgin olmasını sağlamakta ve elmacık kemiklerin vurgusunu artırmakta. Ayrıca bu noktalar yüzün karşı bakışında ışığın en parladığı noktalardır. Yüz makyajında renk tonları(parlaklık ve gölgeler ile) ile en fazla vurgunun yapıldığı alandır.

 

Yüz estetik değerlendirmesinde yada uygulama sonuçlarının karşılaştırılmasında fotoğraflama sık kullanılmakta. WIZDOM analizi özellikle hasta 2D fotoğraflarında kolay kullanılabilecek bir yöntemdir. 

Hastanın standart fotoğraflama teknikleri ile karşı bakışta fotoğrafları alınmakta. Fotoğraf üzerinde metrik ölçümler için Photoshop mesurment, Imaje J yada IC Mesure gibi programlar kullanılabilir.

WIZDOM anaizinde sayısal parametreler kullanılacağı için her fotoğrafta referans mesafesine ihitaycımız bulunmakta. Bunun için ilk olarak sağ gözde kornea çapı ölçülerek bu 11.5 mm olarak kabul edilmiş. 

Metrik standart belirlendikten sonra sırası ile;

• Sağ ve sol göz puplillar arası mesafe ölçülür.

• Burun kökü-radix ile burun ucu arası meafe yani burun uzunluğu ölçülür.

•  Göz medial canthus ile üst dudak mesafesi ölçülür.

 

• Sağ ve sol kaş dış kenarları arasındaki mesafe-kaş uzunluğu ölçülür.

• WIZDOM ölçülür bu ölçümde hasta muayenesi yapılabilecek ise zygomatik en belirgin noktalar işaretlenir ve fotoğraflanır. 

Hastanın sadece fotoğrafı üzerinden analiz yapılacak ise fotoğrafta renkler dijital olarak ters çevrilir. Bu zygomatik en belirgin noktaları göstermekte.

• Göz medial canthus ile burun kanadı arasındaki mesafe ölçülür.

Sonra bu mesafenin 1/3 üst kısmı belirlenmekte.

• Gözün iç ve dış cantusları arasu mesafe yani göz genişliği ölçülür

• Medial cathusun WIZDOM olan mesafesi ölçülür.

• Alın ön saç çizgisinin WIZDOM olan mesafesi ölçülür.

•  Orta hatta çene WIZDOM mesafesi ölçülür.

• Çenenin sağ ve sol WIZDOM köşesine olan mesafesi ölçülür.

• Çenenin sağ yada sol WIZDOM köşesine çizilen hatta oluşan açı ölçülür.

• Kaş dış kenarı ile WIZDOM arası mesafesi ölçülür.

Bu tüm ölçümler estetik olarak ideal bir yüz değerleri için hastanın hastanın değerlendirilmesinde kullanılabildiği gibi yüz estetik uygulamalarında uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmalar içinde kullanılabilir.

Estetik olarak çekici ve güzel tanımlanan kadın yüzlerinde yapılan anaizde elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibidir.

 Yukardaki değerlere bakıldığında kaş uzunluğu ile WIZDOM ölçüm değerleri hemen hemen aynıdır ve aralarında ististiksel olarak bir fark görülmemekte. (P = 0.834). Bu zygomatik noktaların belirlenmesinde kaş dış kenarlarının belirleyici olabileceğini göstermekte.

 

İç canthus burun kanadı arasındaki mesafenin 1/3 üst kısmı ile WIZDOM-MC arasındaki ölçüm değerleri hemen hemen aynıdır ve aralarında istatistiksel olarak bir fark görülmemekte.(P= 0.075). WIZDOM belirlenmesinde iç canthus burun kanadı arasındaki mesafenin 1/3 üst kısmı kullanılabilir.

WIZDOM ın ön saç çizgisine olan mesafesi ile çeneye olan mesafelerinin ölçüm değerleri hemen hemen aynıdır ve aralarında istatistiksel olarak bir fark görülmemekte. (P = 0.003). WIZDOM ön saç çizgisi-çene mesafesinin tam oratası olarak düşünülebilir. 

WIZDOM kaş mesafesi ile göz genişliği ölçüm değerleri hemen hemen aynıdır, aralarında istatistiksel olarak bir fark görülmemekte(P = 0.385). Bu zygomatik noktaların kaş dış köşesinden ne kadar uzakta olabileceğinin belirlemesinde kullanılabilir.

Bu tüm sonuçlardan;

• Kaş uzunluğu ve WIZDOM ölçümleri istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadan neredeyse aynı bulunduğu için yüz ortasında en geniş noktaların-zygomaxillar noktaların ideal olarak lokasyonlarının belirlenmesinde kaş dış ucunun-kuyruğunun belirteç olarak kullanılabileceği anlamına gelmekte. WIZDOM ın tam lokasyonu için göz uzunluğu ile kaş uzunluğu-WIZDOM mesafesinin aynı olması kullanılabilir.
• Ayrıca WIZDOM-MC mesafesi ideal estetik güzel alfısı olan yüzlerde 13.1 mm olarak bulundu. Bu değer yüzün orta kısmının yaşlanma sürecinde kullanılabilir. Bu mesafenin anlamlı artması yüzün orta kısmının pitozisini-aşağı ve içe doğru yer değişimi açıklayacaktır. Ayrıca yüz orta kısmı pitozis(düşme, sarkma) problemlerinde yapılacak uygulama ile düzeltmenin ne kadar yapılacağı hakında referans ölçüsü olarak kullanılabilir.
• WIZDOM-MC alt göz kapağı ile yanakların başlagıcı arasındaki geçişin belirlenmesinde kullanılabilir(göz latı konkavlığı ile yanakların konveks yapılarının birleşme noktası). Yaşlanma sürecinde bu mesafe gitikçe artmakta ve konkav-konveks yapılar arasında geçiş yumuşaklığı bozulmakta.

• Estetik olarak yüzün uzunluk ve genişliği orantılı estetik bir yüzde WIZDOM ölçüm değerinin 1.6 katı hemen hemen WIZDOM-saç çizgisi mesafesi + WIZDOM-çene mesafesi toplamına eşittir.